David Endt vindt het heerlijk wanneer Ajax een doelpunt scoort en dit tot pijn lijdt bij Feyenoord. Komende zondag nemen de Amsterdammers het in De Klassieker op tegen de Rotterdammers en de voormalig teammanager van Ajax verwacht dan ook dat de Amsterdamse club De Klassieker gewoon gaat winnen.

Wat verwacht je van de wedstrijd?

'Ik denk dat het een heel interessant duel wordt, omdat Ajax toch wat haarscheurtjes toont. Ze zijn nog niet volledig dominant. Al hebben ze wel de tweede helft goed gespeeld tegen PSV en dat zullen ze meenemen naar de komende wedstrijd. Toch was het resultaat uiteindelijk niet wat je wilt, en dat vind ik ook een teken. We hebben dit seizoen te veel van dit soort wedstrijden gehad waarbij je dacht: er zat meer in, maar er kwam niet meer uit. Dat is toch een kleine achilleshiel bij Ajax. Ze zijn kwetsbaar en ze kunnen niet concretiseren wat er werkelijk inzit.

Je zag het ook in de Champions League, zowel uit als thuis tegen Liverpool en ook thuis en uit tegen Atalanta Bergamo. We hadden allemaal het idee: we konden meer halen en Ajax had meer verdiend. Maar het is niet alleen een kwestie van verdienen, je moet het waarmaken. Dat ontbreken van het afmakende vermogen kan een kwestie van mentaliteit zijn.'

Kan Erik ten Hag wat aan dit probleem veranderen of ligt dit meer aan de spelers zelf?

'Ik sta er te ver van af om te kunnen beoordelen waar dit aan ligt, maar ik denk wel dat het iets breder ligt dan alleen de 'traditionele' mindere periodes rondom de winterstop. Ik denk dat het verlies van met name Hakim Ziyech een grote rol speelt. Hij had een grote invloed op het spel van Ajax en die invloed bepaalt ook hoe een tegenstander zich tegen jou opstelt, letterlijk en figuurlijk. Ziyech is een speler die niet te vervangen is en je moet geluk hebben dat zo'n type weer opstaat bij Ajax. Ik denk dat dit een onderliggende reden is dat het team wel zijn best doet, maar minder presteert.'

Waar liggen Ajax' zwaktes? 

'Feyenoord moet durven aan te vallen en de ruimte achter de verdediging - die Ajax altijd laat - benutten. Als zij met een open vizier de wedstrijd ingaan, hebben zij meer kans dan wanneer ze zich gaan verschuilen. Ajax is natuurlijk de thuisspelende ploeg, moet winnen en zoekt de aanval. Ajax moet overtuigd zijn van zijn eigen kwaliteiten, ze moeten met lef spelen en ervoor gaan.

Het biedt een tegenstander altijd mogelijkheden om Ajax pijn te doen waar het kwetsbaar is. Ik vind wel dat Ajax naar zichzelf moet kijken en het dwingende spel dat ze in de tweede helft tegen PSV etaleerde, vanaf het begin tegen Feyenoord moet laten zien. Ze moeten vooral in zichzelf geloven en vol overgave de wedstrijd tegen Feyenoord ingaan.'

Als de Ajax-spelers in zichzelf geloven, kunnen zij daarmee zondag het verschil maken? 

'Als je de kwaliteiten van de spelers op een weegschaal zet, dan is Ajax altijd beter. Alleen er komt meer bij kijken dan het etiket kwaliteit. Je moet leveren en overtuigd zijn dat je dat kan. De wedstrijdinstelling zegt altijd alles. Ajax moet van zich afbijten, dat is een heel belangrijk element in zulke wedstrijden. Je wilt de beste van Nederland zijn, je staat ook bovenaan en je hebt kwalitatief ook de beste ploeg, maar dat moet wel bewezen worden. De mentale instelling van Ajax is cruciaal.'

Endt hield een toespraak voor de spelersgroep van Ajax op 9 januari 2013 tijdens een trainingskamp in Rio de Janeiro, Brazilië. De voormalig teammanager was tussen 1997 en 2013 werkzaam voor de Amsterdamse club.  

Wat is je voorspelling voor de wedstrijd?

'Het is meer het uiten van hoop, maar als Ajax op een normaal niveau speelt met die overtuiging, de wilskracht en de bereidheid om Feyenoord pijn te laten lijden, dan denk ik dat ze met 3-0 gaan winnen. De overtuiging is de belangrijkste factor om vanuit de bereidheid alles te geven voor de winst. Zie de wedstrijd als een finale, want dat is het ook een beetje. Loopt Ajax averij op, dan komt het toch in een lastige positie te zitten en dat mag niet gebeuren. Het gaat erom dat Ajax de overtuiging omzet naar daden.'

Merkte je in jouw tijd bij Ajax dat de voorbereiding bij de spelers richting De Klassieker anders was?

'Het viel wel mee, want het zat vooral in de mindset van de spelers. Het is niet heel erg meetbaar, maar je merkt wel dat wanneer zo'n wedstrijd dichter bij komt je niet aan De Klassieker kan ontkomen. Juist omdat het wegnemen van spanning belangrijk is, is het belangrijk om niet heel aparte dingen te gaan doen en om het leven niet helemaal om te gooien voor zo'n duel. Dan wordt het een zwaar element en krijg je meer spanning. Maar: geen enkele voetballer kan om zo'n wedstrijd heen.

Na de voorgaande wedstrijd, na Ajax - PSV, is de Klassieker wel het eerste waar je aan denkt. Vroeger toen ik er dichter bij zat en ik aanwezig was in de kleedkamer, was vanaf de maandag Ajax - Feyenoord niet zozeer het gesprek van de dag, maar wel de gedachte van de dag. De overtuiging dat je goed bent, zorgt ook voor een bepaalde ontspanning, zonder dat het de scherpte ondermijnt.

Het was leuk om deel uit te maken van het proces en je eigen bijdrage te leveren aan het zowel wegnemen van teveel aan spanning, als het scherp houden. Dat gold niet alleen voor mij, maar ook voor de masseur, de fysiotherapeut, de clubarts en iedereen daaromheen. Als je die wedstrijd wint, dan win je het ook echt met z'n allen, niet alleen de spelersgroep en staf, maar ook de wasvrouw en de mensen van de spelershome die hun bijdrage leveren. Ik vind het mooi wanneer je zo'n collectief bent en dat gevoel ontstaat.'

Welke Klassieker is in jouw ogen de mooiste die je hebt meegemaakt? 

'Er zijn er zo veel geweest, maar de mooiste overwinning in De Klassieker vind ik de wedstrijden die je nipt wint. Als je met grote cijfers wint, dan is er euforie en is het allemaal leuk, maar de mooiste zijn de duels waarin je moet strijden voor de drie punten.

In Amsterdam was Ajax vaak superieur. In Rotterdam was er altijd meer weerstand vanwege de atmosfeer, dat telt ook in voetbal. Feyenoord - Ajax winnen vond ik altijd een mooiere herinnering dan de thuiswedstrijden in De Klassieker. In Rotterdam sleepte je vaker het resultaten voor de poorten van de hel weg. Bijvoorbeeld met Maduro die in de laatste minuut ervandoor gaat en een doelpunt maakt (2-3 winst in 2005, red.) of Huntelaar die in een bekerfinale een onmogelijke bal intikt. Dat zijn de wedstrijden die mij het meest bijblijven, maar ik heb er zoveel meegemaakt dat ik niet echt een keuze kan maken.

Ajax - Feyenoord maakt altijd een speciale emotie los, ongeacht de stand op de ranglijst. Ajax - Feyenoord is een traktatie, zeg maar het serveren van een mooie taart waar je je aan te goed kan doen en waar je met verlangen naar uitkijkt. Dat zijn de wedstrijden die het seizoen een mooie kleur geven.'

Waren de doelpunten van Maduro en Huntelaar volgens jou de mooiste goals in een Klassieker?

'De doelpunten van Huntelaar en Maduro waren op zich niet mooi, maar ze wogen zwaar omdat ze op een cruciaal moment werden gescoord. Bij het hakdoelpunt van Van der Vaart was dat bijvoorbeeld niet zo, maar dat was een curieus doelpunt en heel mooi. Ik vind doelpunten die er echt toe doen net zo mooi als briljante vondsten en afstandschoten of wat dan ook. Dat doelpunt van Huntelaar hoort kwalitatief tot de middelmaat, maar het was een geroofde goal. Klaas-Jan kwam voor zijn tegenstander, tikte de bal in en het was klaar, heerlijk. Het hoeft niet altijd een doelpunt met franje te zijn, wanneer het doelpunt zwaar weegt en het pijn doet, vind ik het al mooi.'

Nick Ooms (Twitter: NOoms97 | e-mail: n.ooms@ajaxshowtime.com)