Ajax is het seizoen 2021-2022 op uitermate sterke wijze begonnen. Hoewel er tegen FC Utrecht nipt werd verloren, mag gerust worden gesteld dat Erik ten Hag zijn ploeg wederom fantastisch draaiende heeft weten te krijgen. Met zes overwinningen, één gelijkspel en een nederlaag hebben de Amsterdammers de koppositie in handen en is er een doelsaldo van 28. Ook in de Champions League gaat alles momenteel voortvarend. Waar staat het seizoen 2021-2022 vergeleken met voorgaande jaren onder Ten Hag? Ajax Showtime zet het op een rijtje door te kijken naar de eerste acht Eredivisiewedstrijden en eerste twee Champions League-duels van de afgelopen dri.

We kijken eerst terug naar het vorige seizoen, 2020-2021. Het seizoen begon iets later dan normaal (in september in plaats van augustus, red.) door de coronacrisis, maar ook met succes: de eerste drie wedstrijden, tegen Sparta Rotterdam, RKC Waalwijk en Vitesse, werden allemaal gewonnen. De vierde wedstrijd tegen FC Groningen zou minder goed verlopen. In de Euroborg werd voor de eerste maal dat seizoen verloren, met 1-0 om precies te zijn. Het gebeurde overigens in een periode waarin de basisopstelling van Ajax een groot gespreksonderwerp vormde. Zakaria Labyad stond in de basis als spits, maar leverde daar weinig op, Quincy Promes als 'tien' hoefde ook niet op waardering te rekenen en de basisplek van Edson Álvarez op het middenveld was ook niet geheel onomstreden. Het feit dat Lisandro Martínez op de bank moest plaatsnemen was eveneens een puntje van kritiek, gezien de Argentijn zichzelf in het seizoen 2019-2020 genoeg bewezen leek te hebben om te mogen starten.

Na de verliespartij in Groningen nam Ajax in de vijfde wedstrijd revanche door met 5-1 te winnen van sc Heerenveen. Ten Hag gooide de boel ook redelijk om in vergelijking met het duel met FC Groningen. Álvarez, Promes én Labyad mochten allen op de bank plaatsnemen, terwijl respectievelijk Davy Klaassen, Mohammed Kudus en Lassina Traoré mochten starten. Sindsdien begon de boel weer een beetje te draaien. De welbekende 0-13 overwinning op VVV Venlo, waarin Traoré vijfmaal raak wist te schieten en ook nog eens drie assists gaf, was immers de volgende wedstrijd. Ook de twee wedstrijden hierna, tegen Fortuna Sittard en FC Utrecht, werden op simpele wijze gewonnen. Zo kende Ajax een bijna perfecte seizoenstart, waardoor de club na acht wedstrijden op 21 punten stond.

In de Champions League ging het daarentegen een stuk minder. De eerste wedstrijd werd gespeeld tegen Liverpool en werd met 0-1 verloren. Een ongelukkig eigen doelpunt van Nicolás Tagliafico was genoeg voor de Premier League-club om de drie punten mee naar huis te nemen. Het volgende duel vond plaats in Bergamo, tegen Atalanta. Hoewel Ajax voor rust op een 0-2 voorsprong stond, werd deze in de tweede helft verspeeld en werd het 2-2. Zo stond de Amsterdamse club op slechts één punt uit twee wedstrijden, terwijl het ook zomaar vier of zelfs zes punten hadden kunnen zijn. Ajax deed immers niet veel onder voor Liverpool en Atalanta, maar met een beetje pech ging het alsnog mis.

Perfecte start in de Champions League

Het seizoen 2019-2020 begon min of meer met het vervangen van Frenkie de Jong en Matthijs de Ligt. Na het succesvolle seizoen in de Champions League waren de twee talenten vertrokken en moest nieuw elan zorgen voor het behouden van het Europese succes van de Amsterdammers. Martínez en Razvan Marin werden aangetrokken, net als Álvarez en ook Promes om de aanval extra kracht bij te zetten. Het nieuwe seizoen begon alleen niet op gewenste wijze. Uit, tegen Vitesse, wist de ploeg van Ten Hag slechts een enkel punt mee te nemen naar Amsterdam door een 2-2-gelijkspel. De vier wedstrijden die volgden, werden weliswaar allemaal gewonnen.

De zesde pot was tegen PSV, dat op dezelfde wijze aan het seizoen was begonnen als zijn titelconcurrent. In Eindhoven kwam Ajax niet verder dan 1-1. Promes, die langzaam op gang kwam bij Ajax na zijn transfer, wist in de 63e minuut nog de score te openen, maar Donyell Malen wist een klein kwartier later de stand weer op gelijke hoogte te brengen. Hierdoor kon geen van beide ploegen profiteren in de titelrace en stonden zowel Ajax als PSV op veertien punten na zes Eredivisieduels. Het team van Ten Hag zette wel zijn ongeslagen reeks voort in de twee wedstrijden na de ontmoeting met PSV. Zo werden Fortuna Sittard en FC Utrecht eenvoudig aan de kant gezet. Ajax stond zo op twintig punten uit acht wedstrijden.

Het Champions League-seizoen werd op dezelfde wijze ingeluid als in 2021-2022. De eerste twee wedstrijden werden immers overtuigend gewonnen. Eerst werd Lille OSC verslagen met 3-0, waarna Valencia CF ook niks kon doen aan het aanvalsspel van Ajax. In de Spaanse stad werd eveneens met drie doelpunten verschil gewonnen, mede dankzij een fraaie treffer van Hakim Ziyech van buiten het strafschopgebied. Daardoor stond Ajax al na twee wedstrijden op zes punten. Het valt op deze manier te vergelijken met hoe Ajax in 2021-2022 is begonnen in Europa, maar als het seizoen van twee jaar geleden een teken is, dan is het wellicht nog te vroeg om in een euforische stemming te belanden. Ondanks de twee overwinningen in de openingsfase, werd Ajax alsnog uitgeschakeld in de Champions League. Kortom: niet te vroeg juichen dit seizoen, het kan nog alle kanten opgaan.

Droomseizoen komt langzaam op gang

Ajax trapte het droomseizoen van 2018-2019 af op spectaculaire wijze. Niet zozeer door prestaties, maar door transfers. Na 2017-2018, wat vergeleken met het seizoen daarna zwaar teleurstellend was, moesten er stappen worden ondernomen om weer prijzen te winnen. Dusan Tadic werd gekocht van Southampton en Daley Blind werd weer teruggehaald naar de Johan Cruijff ArenA. De landstitel moest en zou weer terugkomen naar Amsterdam, dat bleek wel uit deze aankopen. Desondanks begon het Eredivisieseizoen niet helemaal lekker. Tegen Heracles was een gelijkspel het maximaal haalbare en tegen VVV-Venlo kon er pas in de 88ste minuut worden gescoord, al was het middels een strafschop van Tadic. Zorgen bleken hierna onnodig, gezien er in de drie wedstrijden die zouden volgen makkelijk werd gewonnen van FC Emmen, Vitesse en FC Utrecht.

Toevallig was PSV ook dit seizoen de zesde tegenstander van Ajax. Het werd de eerste nederlaag van het seizoen. In het Philips Stadion was de wedstrijd al voor het rustsignaal beslist dankzij doelpunten van Gastón Pereiro, Luuk de Jong en Hirving Lozano. Door de verliespartij bleef Ajax na zes duels steken op dertien punten. Daar kwamen vervolgens wel nog zes punten bij, want tijdens de zevende wedstrijd tegen Fortuna Sittard werd er met 0-2 gewonnen en thuis tegen AZ deelde de ploeg van Ten Hag middels een 5-0 zege een pakslaag uit aan de Alkmaarders. De boel begon steeds beter op gang te komen en dat bleek wel uit de eerste wedstrijden in de Champions League.

Het droomseizoen in de Champions League begon op de juiste manier met een 3-0 zege op AEK Athene. Tagliafico was toen de grote man met twee treffers, waarvan de tweede hoogstwaarschijnlijk een mislukte voorzet kan worden genoemd. Bayern München was de volgende horde en tevens het begin van de 'Tadic-variant', waarin de huidige aanvoerder opgesteld stond als spits. Mats Hummels scoorde weliswaar de 1-0 in de vierde minuut, maar Ajax was allesbehalve kansloos. In de 22ste minuut wist Noussair Mazraoui zelfs de 1-1 te maken, wat uiteindelijk ook de eindstand zou blijken te zijn. Het was de eerste hint naar een topseizoen in Europa.

Ajax begint 2021-2022 sterk, maar het kan nóg beter

Kortom: Ajax is dit seizoen op zeer sterke wijze begonnen, maar het kan nóg beter. Het seizoen 2020-2021 kende immers een nog betere openingsfase en ook in 2019-2020 begonnen de Amsterdammers nipt beter. Een patroon dat wel steeds terugkomt, zijn de vraagtekens rondom de opstellingen. Dit seizoen moet Ten Hag het doen met een bredere selectie dan ooit tevoren en de linksachter- en tien-positie vormen haast een hoofdpijndossier voor de oefenmeester - om nog maar niet beginnen over het doelmannenprobleem.

Ten Hag lijkt dus ieder jaar op zoek te zijn naar hoe hij zijn team het best kan opstellen met de op dat moment beschikbare spelers. Nu klinkt dat vrij logisch, maar het is tot nu toe niet echt gebeurd dat een seizoen begon en eindigde met dezelfde basisopstelling. Tadic is al een paar keer heen en weer gegaan tussen de spits- en linksbuitenpositie, Martínez is zowel op het middenveld als in het centrum van de verdediging gebruikt en Tagliafico is dit seizoen zelfs gedegradeerd tot bankzitter, wat voordelig uitpakt voor Blind.

Ook opvallend: er is ieder seizoen wel weer een team dat op papier een stuk minder is dan Ajax, maar alsnog iets kan bewerkstelligen tegen het aanvalsspel van Ten Hag. Dit jaar verspeelde Ajax al punten bij FC Twente en FC Utrecht, vorig seizoen tegen FC Groningen, in 2019-2020 tegen Vitesse en het seizoen daarvoor tegen Heracles. Eén ding is wel zeker: het is ieder seizoen weer een beetje de vraag welke ploeg Ajax een halt toe kan roepen. Het gebeurt echter wel sporadisch dat Ajax punten verspeelt, want het aantal overwinningen is en blijft vele malen groter. De ploeg van Ten Hag heeft maar één keer niet de koppositie in handen gehad na acht wedstrijden en dat was in 2018-2019. De puntenverliezen tegen FC Twente en FC Utrecht hoeven dan ook geen kopzorgen op te leveren voor Ten Hag, al zal hij hierdoor wel zijn ploeg scherp willen houden om alsnog met de landstitel ervandoor te kunnen gaan. Desondanks is het al vaker gebleken dat Ajax ook dit seizoen uiterst sterk voor de dag kan komen en een tegenstander volledig van de mat kan spelen.

Terrence Riepma (Twitter: @TerrenceRiepma | e-mail: t.riepma@valkeringmedia.nl)