Marc Overmars schiet op de transfermarkt lang niet altijd raak, maar afgelopen zomer zou zomaar eens bovengemiddeld succesvol kunnen blijken. Ajax Showtime gaf de kersverse Ajacieden vier maanden de tijd en komt nu met een eerste beoordeling.

Negen spelers haalde Overmars, variërend van routine tot aan jonge jeugd. Zo kwam John Heitinga terug op het oude nest en kwam Francesco Antonucci juist de jeugdopleiding versterken. Dat alles in de wetenschap dat het slagingspercentage van Overmars de afgelopen jaren amper boven de dertig procent kwam. Presteren de laatste aankopen beter?

Mitchell Dijks: +
De meest verrassende transfer kwam toch uit Tilburg. Een jaar geleden werd Dijks te licht bevonden en verkocht aan Willem II, nu al is hij niet meer weg te denken uit de basis van Ajax. Frank de Boer stelde al meerdere malen dat Dijks volwassen is geworden, maar zonde is het wel dat beide partijen elkaar eerst pijn moesten doen alvorens de puzzelstukjes op hun plek vielen.

Want Dijks biedt Ajax zekerheid en houvast op de linkerkant, iets wat vorig seizoen ver te zoeken was. Nicolai Boilesen zakte toen steeds verder weg en ook Nick Viergever kon niet aan de verwachtingen voldoen. Ajax-fans halen daarom hun hart op bij de rushes van Dijks, die sterk is, een puike voorzet heeft en bovenal verdedigend zijn mannetje staat. De twijfels waren groot bij zijn terugkeer, maar dat Ajax terugkwam op een eerdere, negatieve beoordeling van Dijks kan straks weleens de belangrijkste 'transfer' van de zomer blijken te zijn.

John Heitinga: -
Amsterdam trilde op zijn grondvesten toen Heitinga in de voorbereiding zijn rentree maakte in de Amsterdam ArenA tegen VFL Wolfsburg. Een kind van de club was terug waar hij ooit begon, het vervolg van het verhaal kon zo geschreven worden. Ondanks de onvoorwaardelijke steun in woord en gebaar van de fans is de terugkeer van Heitinga vooralsnog echter geen succes.

Eerst werd er geschermd met het feit dat hij niet wedstrijdfit was, daarna zou hij een blessure hebben. In de beker tegen De Graafschap viel hij echter fit in en dus was zijn tribuneplek, enkele dagen later tegen FC Groningen een teken aan de wand. Joël Veltman is eerste keuze, maar ook Mike van der Hoorn staat nog voor Heitinga in de pikorde. De 'oude rot' wordt vooral gebruikt in oefenpotjes als verdedigende middenvelder, want als het om het echie gaat, vindt De Boer Heitinga niet snel genoeg.

Overmars en De Boer wilden bij de onderhandelingen inzetten op een contract voor twee seizoenen, maar hoe vermakelijk het "Oh, Johnny" ook is, Tscheu La Ling krijgt vooralsnog gelijk met zijn voorzichtigheid als voormalig adviseur voor dit seizoen. De fans zien hem het liefst op het veld, maar De Boer heeft hem (nog) niet nodig. Misschien dat een vertrek van Van der Hoorn in de winterstop Heitinga kan redden van een blijvende rol als 'vader' en cultheld.

Nemanja Gudelj: +/-
Hij werd gehaald als bijtertje en nieuwe drijvende kracht achter een nieuw Ajax-middenveld met een nummer tien. De Serviër worstelde echter met zichzelf, met het Ajax-spelletje en met een andere positie. Hij is niet meer de grote man, hij staat minder diep en dat vergt best wat aanpassing. De eerste weken vlogen er meer ballen over de zijlijn dan dat hem lief was en zijn veel geroemde duelkracht kwam er nog amper uit. De laatste weken lijkt hij te beseffen dat de opbouw niet bij hem moet beginnen.

En dus sprak De Boer vorige maand voor het eerst uit dat hij wel degelijk tevreden is over Gudelj. Niet zo gek, gezien de prijs die voor de middenvelder is betaald. Na de kritiek op de flinke investering in Daley Sinkgraven kan Ajax het zich niet veroorloven om opnieuw met een twijfelachtige aankoop achter te blijven. Gudelj moet slagen, anders wordt het gezichtsverlies voor Overmars wel erg groot. Wat Gudelj vooralsnog liet zien, is in dat opzicht niet voldoende, maar biedt wel perspectief. De cijfers van Ajax Life bieden wat dat betreft een treffend rapport.

Amin Younes: +
De grote onbekende en daarom misschien wel de meest verrassende aankoop. Hij kampte zijn eerste weken nog met blessures en pijntjes, maar sinds zijn vorm bij Jong Ajax stijgende werd, is hij de nieuwe hoop van de Ajax-fans. In het eerste elftal deed hij de laatste weken regelmatig mee en eigenlijk deed hij daarin vrijwel niets verkeerd. Ajax betaalde zeker niet de hoofdprijs en dus mogen we voorzichtig juichen.

Voorzichtig, want iedereen herinnert zich de carrière van Tobias Sana. Ook de Zweed begon als goedkope onbekende fantastisch bij Ajax, maar zakte vervolgens ver weg. Dat begon met vermoeidheid, daarna kreeg hij geen kans meer van De Boer. Dat was zeker niet alleen Sana's eigen schuld, feit is wel dat hij tegenwoordig bij Malmö FF op de bank zit. Younes heeft alles om een attractie te worden, de vraag is hoe hij straks omgaat met ongetwijfeld naderende tegenslag. Ook De Boer zal daar benieuwd naar zijn, aangezien Younes vooral gescout werd op basis van één wedstrijd tijdens het EK U21 in Tsjechië.

Yaya Sanogo: -
Een kat in het nauw maakt rare sprongen. De Boer kondigde eind vorig seizoen al aan dat Ajax op zoek ging naar een extra spits, maar deze kwam pas enkele weken voor het verstrijken van de transfermarkt. Vele namen passeerden de revue, Ajax wachtte echter eerst tot Kolbeinn Sigthórsson werd verkocht. De contacten met topclubs als FC Barcelona en Arsenal leverden de Amsterdammers al meerdere huurlingen op, geen van allen werden zij een succes. Toch kwam Sanogo.

De vraag is daarom waarom Ajax zich blijft stoten aan dezelfde steen. Huurlingen moeten wennen, huurlingen krijgen nieuwe concurrentie en voordat ze goed en wel weten wat er wordt gevraagd, zijn ze een half jaar verder. Met Sanogo is dat niet anders, helemaal nu hij de traditie onder huurlingen in stand houdt: blessureleed. De Fransman zal best een groot talent zijn, maar feit is wel dat Ajax na dit seizoen gewoon weer afscheid van hem neemt. De enige club die kon (en misschien kan) profiteren van de hele situatie is Arsenal en daar moet Ajax zich niet voor laten lenen.

Jeugdspelers: +
Waar het slagingspercentage van Overmars-aankopen in het eerste zeker niet meevalt, daar schiet hij regelmatig raak in de jeugdopleiding. De afgelopen jaren haalde hij onder meer Riechedly Bazoer, Anwar El Ghazi en Vaclav Cerny naar Amsterdam en van allen kan worden gezegd dat hun potentie duidelijk is. Ook in de jeugd waren er (mede door blessureleed) echter teleurstellingen. Overmars lijkt het imago van Ajax desondanks beter te gebruiken bij de jongere spelers dan de ouderen.

Met Francesco Antonucci, Frenkie de Jong en Kasper Dolberg werden er ook deze zomer prima zaken gedaan. Antonucci is een toptalent en of hij slaagt of niet, het is net als bij Cerny knap dat Overmars half Europa wist af te wimpelen. Dolberg laat in zijn eerste maanden zien dat ook hij zeker (nog) geen verspilde moeite is. De Deen begint te scoren en is ijzersterk aan de bal.

De Jong is een nationaal talent, dat wordt gestald bij Willem II, maar op jeugd-EK's aantoonde dat Ajax terecht ver ging voor hem. Speeltijd bij Willem II is wel een must, anders was een plekje in Jong Ajax misschien beter geweest. Dragi Gudelj kwam als broertje van Nemanja bij Jong, daalde af naar A1 en speelt momenteel in A2. Al met al vist Overmars onder de streep in een betere vijver bij de jeugd dan in het eerste elftal. En dat zonder groot scoutingsapparaat, afgaande op rapport Ling.

Conclusie: 4 plusjes, 3 minnetjes
Overmars wordt al enkele jaren gekscherend 'Marc Netto' genoemd, maar de laatste maanden trok hij geregeld zijn portemonnee. Sinds Marco van Basten in 2009 werd er niet meer zoveel geld uitgegeven in één jaar. En als er miljoenen worden betaald, mogen de supporters daarom ook meer verwachten. Met vooralsnog drie plusjes, één plus/min en twee minnetjes is de opbrengst in ieder geval wat beter dan afgelopen jaren. Geen één uit drie, maar meer dan vijftig procent positief.

De man van de transfers scoort doorgaans met hoogstens één of twee spelers per seizoen, de rest slaagt doorgaans niet. Vóór deze zomer had Overmars kort gezegd één van de drie keer succes, aan dat gemiddelde lijkt hij te gaan werken. Als je bedenkt dat winteraankoop André Onana loskomt bij Jong Ajax en Sinkgraven nog niet afgeschreven mag worden, kan hij straks misschien zelfs terugkijken op een redelijk geslaagd 2015.

De kritiek zal er door het aantrekken van spelers als Sanogo desondanks niet minder op worden. Helemaal als je bedenkt dat uit rapport Ling bleek dat Sanogo, maar ook Heitinga en Younes amper gescout werden. Daarnaast werd Dijks teruggehaald, enkele maanden nadat hij te licht werd bevonden. 'Fingers crossed en duimen dat het goed komt', zo komt het een beetje over. Aan Overmars de taak om zich daarom tot toptalenten en écht gerichte aankopen te beperken, mét een juist scoutingsapparaat. Daarmee zou hij tegemoet komen aan de supporters die schreeuwen om kwaliteit. Bovendien zou hij dan bewijzen dat hij toch nog wel iets heeft opgestoken van Plan Cruijff.

Check ook het overzicht van de verhuurde spelers van twee maandjes geleden.

Wedstrijdactie Celtic – Ajax: Gratis verzending bij iedere aankoop in de Ajaxshop en 30% korting op het officiële thuis- en uittenue!

Bram van der Ploeg (Twitter: @BvdPloegg | e-mail: B.vanderploeg@ajaxshowtime.com)