Het besluit van de directie onder leiding van algemeen directeur Dolf Collee om hoofd jeugdopleidingen Wim Jonk te ontslaan, is gesteund door de raad van commissarissen onder leiding van Hans Wijers en inmiddels ook door de bestuursraad onder leiding van Hennie Henrichs. Johan Cruijff heeft daarom aangegeven zich terug te trekken als adviseur van de club. Hij kon niet meer opboksen tegen het machtsblok dat zich tegen hem had gekeerd. Hoe ziet dit machtsblok er uit?

Om inzicht te geven in het netwerk dat de macht heeft bij Ajax, analyseerde Ajax Showtime de lijnen tussen de individuen in hoogste machtsorganen bij de club, te weten de directie, de raad van commissarissen en de bestuursraad. Dit overzicht probeert inzicht te geven in de gezamenlijke geschiedenis van de mannen in de bestuurlijke toplagen van de club. Zodoende biedt deze informatie een perspectief op de grondslag voor de keuzes van de bestuurders om elkaar te steunen in de beslissingen die zij nemen met betrekking tot de toekomst van Ajax.

De directie
De directie van Ajax staat sinds de AVA van afgelopen week officieel onder leiding van algemeen directeur Dolf Collee. Collee kwam in augustus 2012 bij Ajax terecht via de raad van commissarissen. Hans Wijers was toen als aanstaand president-commissaris bezig zijn raad van commissarissen te construeren en droeg de voormalig topman van ABN Amro voor bij de voetbalclub. Wijers zei destijds op de officiële website van Ajax: 'Dolf Collee heeft in zijn indrukwekkende loopbaan een schat aan internationale ervaring in het bedrijfsleven opgedaan. Daarnaast is de heer Collee een ervaren toezichthouder en zijn hele leven Ajax-supporter.'

Wijers en Collee hebben een lange geschiedenis met elkaar. Ze studeerden eind jaren zeventig tegelijkertijd aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam en waren destijds beiden lid van het studenten corps. Na hun studies in Rotterdam betraden Wijers en Collee synchroon de top van de financiële sector. Wijers begon bij het ministerie van economische zaken en ging vervolgens aan de slag bij de gerenommeerde Boston Consulting Group (BCG). In dezelfde periode werkte Collee zich via diverse functies omhoog bij ABN Amro. De BCG, waar Wijers aan de top kwam, en ABN Amro, waar Collee aan de top kwam, hebben een band met elkaar. Enerzijds voorziet de BCG ABN Amro van adviezen. Anderzijds zijn de financiën van de BCG ondergebracht bij ABN Amro. Officieel werkten Wijers en Collee nooit voor hetzelfde bedrijf, totdat Wijers Collee in 2012 voordroeg om hem te vergezellen in de raad van commissarissen van Ajax.

De raad van commissarissen
Door de toetreding van Collee tot de directie van Ajax en het aangekondigde vertrek van Wijers als president-commissaris, is Leo van Wijk doorgeschoven naar laatstgenoemde functie. De nieuwe leider van de raad van commissarissen honkbalde vroeger bij Ajax en staat bekend als een jeugdvriend van Cruijff. Daarnaast heeft Van Wijk een lange geschiedenis in hetzelfde zakelijke circuit als Wijers. Wijers en Van Wijk werk(t)en bijvoorbeeld beiden jarenlang intensief samen Kees van Lede, een bekend persoon in de Nederlandse zakenwereld. Van Lede was bij Akzo-Nobel voorzitter van de raad van bestuur waarin Wijers tot voor kort zat. Van Wijk zit op zijn beurt weer samen met Van Lede in de raad van commissarissen van de KLM. Daarnaast was Wijers twee jaar geleden de opvolger van Van Lede als president-commissaris van Heineken.

Peter Mensing, een voorname kandidaat om tot de raad van commissarissen van Ajax toe te treden, is een goede bekende van scheidend president-commissaris Wijers. De twee behoren reeds jaren samen tot de exclusieve Johannes Brahms Kring van het Concertgebouw in Amsterdam, waar Wijers tevens voorzitter is. Men wordt lid van de Johannes Brahms Kring bij een periodieke gift van 50.000 euro aan het Concertgebouw. Het Concertgebouw organiseert speciaal voor deze kleine kring van prominenten een paar keer per jaar concerten met de gelegenheid voor de leden om daarbij samen vooraf te dineren en achteraf wat te drinken. Tijdens de pauze en na afloop van de concerten worden de leden van de Johannes Brahms Kring verwelkomd op een besloten ontvangst.

De overige twee leden van de raad van commissarissen van Ajax, te weten Theo van Duivenbode en Ernst Ligthart, gelden op zakelijk en bestuurlijk gebied als lichtgewichten ten opzichte van hun (voormalig) raadgenoten Collee, Wijers en Van Wijk. Van Duivenbode en Ligthart bevinden zich niet in hetzelfde zakelijke milieu als de andere drie. Van Duivenbode heeft wel ervaring als onder meer interim-directeur van Stad Holland Zorgverzekeringen, maar hij zit voornamelijk in de raad van commissarissen van Ajax om toezicht te houden op het voetbaltechnische aspect van de directie. Ligthart is bij de raad van commissarissen gehaald omdat hij als actief lid van de club beschikt over kennis op juridisch gebied in de voetbalwereld.

De bestuursraad
Hennie Henrichs is sinds 2011 als voorzitter de leidinggevende in de bestuursraad van Ajax. Henrichs zat eerder in het bestuur van Ajax met onder meer Uri Cornel en heeft invloed gehad op de samenstelling van zowel de huidige bestuursraad als raad van commissarissen. In de huidige bestuursraad hebben Cees Vervoorn en Jan Buskermolen als eersten een plek naast Henrichs gekregen. Vervoorn zit daarnaast samen met Coronel in de Sportraad Amsterdam. Buskermolen was bestuurslid van de Supportersvereniging Ajax toen Henrichs en Coronel in het bestuur van de club zaten. Aan het trio Henrichs, Vervoorn en Buskermolen zijn in het eerste stadium van de constructie van de bestuursraad ook ex-coach Tonny Bruins Slot en ex-speler Dick Schoenaker toegevoegd.

De laatste twee plekken in de bestuursraad zijn in 2012 ingevuld door Ronald Pieloor en Maarten Oldenhof. Pieloor is bij de bestuursraad voorgedragen door de supporters van Ajax. Henrichs heeft Pieloor na inmenging van Cruijff toegestaan, maar was aanvankelijk tegen. Oldenhof zat in de directie van Ajax toen Henrichs en Coronel in het bestuur zaten. Henrichs heeft tevens grip op de aanwas van en het contact met het ledenbestand van Ajax, de enige groep die hem weg kan stemmen als voorzitter van de club. Henrichs is namelijk voorzitter van de bordjesclub voor leden die een jubileum bij de club hebben. Als iemand lid wordt van Ajax, wordt dat lidmaatschap tevens uitgereikt door Henrichs.

Henrichs heeft dan ook veel steun onder de leden. Tussen de leden zit bijvoorbeeld Roger van Boxtel. Van Boxtel heeft een lange geschiedenis bij D66 met Wijers en werd mede daarom dit jaar door de raad van commissarissen voorgesteld als algemeen directeur van Ajax. Die functie in de directie ging uiteindelijk echter naar Collee, die zoals eerder beschreven eveneens een geschiedenis heeft met zowel Wijers als Henrichs. Ook Hein Blocks is lid van Ajax. Blocks zat in het bestuur van Ajax met Henrichs, was voorheen bij ABN Amro de baas van Collee en werkt bij de KLM met Van Wijk.

Sam van Raalte (Twitter: @SamRaalte | e-mail: S.vanraalte@ajaxshowtime.com)

SALE: profiteer nu van 30% korting op de officiële Ajax trainingscollectie!