Analyse Bayern: Duitse kwaliteit bij zwakte Ajax

In navolging van Ajax - AEK Athene nemen de Amsterdammers het dinsdag 2 oktober op in München tegen Bayern. De Duitse voetbalgigant is de topfavoriet in de Champions League-groep van Ajax en in dit stuk wordt de equipe van Nico Kovac geanalyseerd. Zo ben je, voordat het bier tijdens de Oktoberfesten de overhand neemt, helemaal op de hoogte van Ajax' aanstaande tegenstander.

Net als voor de thuiswedstrijd tegen de Grieken, die Ajax met 3-0 won, wordt de eerstvolgende opponent van Ajax in Europa nader uitgelicht. Kijkend naar Bayern München vallen simpel gezegd twee dingen op: a) de kampioen van Duitsland is nog steeds ontzettend goed, maar b) niet meer zo oppermachtig als in de glorietijden van Jupp Heynkes en Pep Guardiola.

Sinds het vertrek van bovengenoemde managers is de relatieve klad erin gekomen. Natuurlijk hebben ze nationale prijzen gewonnen, maar het spel is niet meer zo spectaculair als voorheen. Op individuele kwaliteit worden wedstrijden beslist, al is het team nog steeds ijzersterk. Dat er mogelijkheden liggen is echter onlangs gebleken, want de laatste wedstrijden speelde Bayern met 1-1 gelijk tegen FC Augsburg en werd er met 2-0 verloren bij Hertha BSC van ex-Ajacied Javairo Dilrosun. 

Kijkend naar die wedstrijden, valt te concluderen dat Ajax mogelijkheden heeft om in de Allianz Arena goed voor de dag te komen. Tegelijkertijd is het lastig in te schatten wie Kovac opstelt tegen de recordkampioen uit Nederland. In gesprek met diverse media gaf de Kroatische trainer aan graag te rouleren en dat ook te blijven doen als de resultaten tegen zitten. Binnen de vele wijzigingen onderling, is de speelstijl doorgaans hetzelfde. 

Opbouw

Bayern speelt met vier verdedigers, drie middenvelders, twee buitenspelers en een echte spits met Robert Lewandowski. De formatie valt te herleiden naar een 4-2-3-1, zowel bij balbezit als balverlies, of een 4-1-4-1. De centrale verdedigers positioneren zich in de eerste fase verder uit elkaar en de backs, meestal Joshua Kimmich en David Alaba, acteren iets hoger op het veld.  Zodra Bayern via het middenveld aan het voetballen komt, worden op zoek naar kanscreatie de flanken veelvuldig gezocht. Hoewel ze al dik in de dertig zijn, zijn Arjen Robben en Franck Ribèry op respectievelijk rechts en links de creatieve gangmakers aan de zijkant. Ze willen graag de bal in de voeten en zodra ze die krijgen, overlappen Alaba en Kimmich om een twee tegen een situatie te creëren. Dit is een potentieel pijnpunt voor Ajax (zie conclusie). 


Bayern München met een overtal op de rechterflank. 

De buitenspelers van Bayern houden het veld steevast breed, waardoor bovengenoemde Kimmich en Alaba soms ook de binnenkant bestrijken. In voetbaltermen heet dit inverted fullbacks, geïntroduceerd door Guardiola in Duitsland. Het is een manier om een overtal te creëren op het middenveld en Ajax hanteert hetzelfde principe als Hakim Ziyech aan de zijlijn geplakt staat en Mazraoui naar binnenkomt. Zodra de buitenspelers bereikt worden en zij hun handelsmerk etaleren (naar binnenkomen van Robben en Ribèry), dan zijn er net als via de flanken, in het midden lopende spelers onderweg om Robert Lewandowski te ondersteunen in het zestienmetergebied. Speelt Thomas Müller, dan wordt dit principe nog een andere dimensie gegeven. De Duits international heeft een neusje om de ideale ruimte in het strafschopgebied van de tegenstander te vinden en tot kansen te komen. 

Verdedigend

Verdedigend is Bayern in staat om divers te verdedigen. Dit wil zeggen dat ze de tegenstander vast kunnen zetten door hoog druk te zetten en in staat zijn om rond de eigen zestienmeter de linies kort te houden en het veld compact te maken. Uit bij Hertha BSC is te zien dat Bayern met man en macht inzakt als ze worden teruggedrongen. Dit om in dit geval de club uit Berlijn het opbouwen zo moeilijk mogelijk te maken. Er wordt verdedigd in een 4-4-1-1-formatie, waar Ajax met zijn drie nummers tien tussen de linies zal moeten bewegen. 


Bayern verdedigt compact in een blok van vier verdedigers, vier middenvelders en een aanvaller.

Als Bayern de bal verliest vanuit een eigen aanvalmoment, is Bayern minder kwetsbaar in counters dan voorheen. Lag in het verleden de restverdediging nog weleens open, heeft Bayern heden ten dage genoeg man achter de bal om direct druk te zetten en een counter onschadelijk te maken. Om de Beierse verdediging toch wankel te maken is diepte achter de laatste lijn belangrijk. Het centrale verdedigingsduo is niet onwijs rap, waardoor met lopende mensen achter de laatste lijn gevaar kan worden gesticht. 

Pijnpunten Bayern

Op deze manier ontstond ook een penalty (en goal) van Hertha in de laatste competitiewedstrijd van München. Een centrale verdediger van de thuisploeg vond een creatieve middenvelder tussen de linies toen de verdedigende formatie van Bayern nog niet geheel op orde was, een lange diagonale bal achter de laatste lijn volgde, waarna een kopkans ontstond. Uit de tweede bal die door het felle Hertha werd opgepikt in het strafschopgebied kwam een overtreding, alvorens de gegeven penalty werd benut. Spits je dit toe op Ajax, dan is hierin mogelijk een rol weggelegd voor David Neres of Donny van de Beek, die met diepgang vaak in deze ruimtes opduiken. 


Een hoge bal achter de laatste lijn levert direct gevaar op voor in dit geval Hertha BSC. Daar liggen kansen voor Ajax als ze via eigen opbouw kansen willen creëren.

Bovengenoemde agressiviteit die bij het winnen van tweede ballen om de hoek komt kijken kan zich ook vertalen in hoog druk zetten. Ajax doet dat graag en het is iets waar Bayern, mits goed uitgevoerd, moeite mee heeft. Hertha, en ook FC Augsburg, deden het en Bayern kon hierdoor zichtbaar lastiger de voetballende oplossing vinden (zie foto hieronder). Zijn er geen afspeelmogelijkheden, dan speelt keeper Manuel Neuer de bal lang om vanuit de positie waar de bal belandt, weer te gaan voetballen op doorgaans balbezit. 


Hertha BSC zet Bayern 'hoog' op het veld vast, waardoor Neuer genoodzaakt is om lang te spelen. De aanstaande opponent van Ajax heeft moeite  wanneer zij in de eerste fase al wordt onder druk gezet. 

Naast het positiespel van Bayern, probeert Kovac andere elementen toe te voegen aan de speelwijze van Bayern. Op termijn wil hij meerdere systemen hanteren, al is dat in realiteit nog niet vaak uitgevoerd. In een tegenaanval na een aanval van de opponent wil Kovac nog directer en sneller naar de goal voetballen om kansen te creëren. Zo kwam ook de mooiste goal in de eerste Champions League-wedstrijd bij Benfica tot stand. Een flankcombinatie tussen Robben en Kimmich leidde een counter in, via het middenveld kwam de bal bij de linkerflank en uiteindelijk rondde Renato Sanches, het herleefde Portugese talent, prima af. Dit is tevens een mogelijk gevaar voor Ajax, omdat de restverdediging bij balverlies van de Amsterdammers zo nu en dan nog gaten oplevert die door top oppositie kan worden uitgebuit. 

Conclusie

Concluderend gaat Ajax een onwijs lastige avond tegemoet in München. Dit vanwege de individuele kwaliteit van de thuisploeg, maar ook omdat de speelwijze van Bayern is afgestemd op juist de zwakheden van Ajax. Hiermee wordt niet bedoeld dat Bayern zich aanpast aan de zwakten van de Amsterdammers, maar meer dat het meeste gevaar via de flanken gecreëerd wordt via individuele sterren en overlappende backs. Tegen Standard Luik had Ajax hier al moeite mee en met een next level opponent die flankspel tot kunst heeft verweven, is het aan Erik ten Hag de taak om dit te neutraliseren. Lukt dat, komt Ajax aan voetballen toe en heeft men geluk, dan zit er mogelijk een stuntje in. Het wordt hoe dan ook een moeilijke avond, maar als Hertha en FC Augsburg het kunnen, waarom Ajax niet?  

Sjors van Veen (Twitter @SjorsvVeen) | email: s.vanveen@ajaxshowtime.com)