In de rubriek ‘Ajax-fans over de grens’ spreken wij met Ajax-fans die de club op de voet volgen vanuit het buitenland. Samen met deze fans halen wij warme herinneringen op aan Ajax. Waar komt hun liefde voor de club vandaan? Hoe beleven zij alles rondom Ajax vanuit het buitenland?

Vandaag de beurt aan de Oekraïense Ajacied Kostya, onder ingewijden beter bekend als ZSKB. De fanatieke Ajax-fan bevindt zich tijdens het interview, gescheiden van zijn familie, middenin Kyiv. Dat weerhoudt hem echter niet van een gesprek over Ajax, integendeel: ‘Júíst nu wil ik mijn verhaal doen.’

First things first; hoe maak je het?

‘Relatief goed. Ik zit door de oorlog wel vast in Kyiv, waar ik werk. Ik verblijf nu bij een vriend, maar ik woon zelf in Tsjernihiv, waar mijn vrouw en zoon nu ook gewoon zijn. We hebben constant contact, maar het valt me wel zwaar. Ik hoop zo snel mogelijk terug te kunnen, al is Tsjernihiv nu een andere stad dan toen ik het achterliet. Het is zwaar gebombardeerd. Op dit moment is het rustig hier in het centrum van Kyiv. Wel is het luchtalarm net gestart, dus over vijf minuten kan de situatie totaal anders zijn.’

Je zit in een oorlogsgebied met bombardementen en vuurgevechten overal om je heen, en toch besloot jij om ons te benaderen om je verhaal te doen over jouw liefde voor Ajax. Waarom?

‘Een bevriende Ajacied uit Nederland vertelde mij over de serie Ajax-fans over de grens. Ik dacht eerst “laat dit maar aan iemand anders over”. Ik ben nu 38 en ik ben al Ajacied vanaf mijn elfde. Voor mij is dit de normaalste zaak van de wereld, dus ik voelde me niet geroepen om over mezelf te spreken in een interview. Maar júíst nu we in deze oorlog zitten vind ik het belangrijk om op een positieve manier mijn verhaal te doen. Misschien hebben andere mensen er iets aan of herkennen zij zich in mij.’

Hoe is je liefde voor Ajax ontstaan?

‘Het begon in 1995 met de Europacupfinale in Wenen. Ik was als kleine jongen op de verjaardag van mijn oom. De hele familie was gezellig aan het eten en drinken en op de achtergrond stond de televisie ingeschakeld op die wedstrijd. De mannen op die verjaardag bespraken vooraf welke ploeg zij steunden. Mijn vader was als enige voor Ajax, verder waren mijn ooms allemaal voor AC Milan. Ik kende de sport, maar had nog geen verstand ervan, dus ik ging mee in de voorkeur van mijn ooms. Toen de wedstrijd vorderde kreeg ik vanwege hun spel steeds meer een zwak voor Ajax. Vanaf dat moment was ik verkocht. Een jaar later keek ik de finale tegen Juventus. Toen heb ik als kleine jongen voor het eerst gehuild omdat Ajax verloor. Ik weet dat voor de meeste Ajacieden Feyenoord geldt als grootste rivaal, maar voor mij is dat Juventus. Die club heeft een litteken achtergelaten op mijn kinderhart.’

Is het moeilijk om Ajax te volgen vanuit Oekraïne?

‘Voor het internettijdperk was het vooral erg moeilijk. Ik kon in principe alleen de Europese wedstrijden zien en het was ook lastig om meer over randzaken en achtergronden rondom Ajax te leren. Zo rond 2004 werd het allemaal wel veel toegankelijker. Toen begon eigenlijk een nieuw hoofdstuk in mijn supporterschap. Ik kwam in contact met andere Ajacieden, waaronder ook Russisch-sprekende Ajax-fans. Eindelijk kon ik mijn passie delen met mensen die mij begrepen. In die tijd leerde ik ook jongens van VAK410 kennen. Hun manier van voetbal beleven sluit aan bij hoe ik het het liefst beleef, de ultra way. Zingen, springen en je club steunen, dat is voor mij veel mooier dan in een skybox zitten met een drankje.

Je hebt dus ook Ajax-vrienden hier in Nederland?

‘Zeker weten, mijn beste Nederlandse vriend woont in Naarden. We bezoeken elkaar ook en onze families kennen elkaar. Toen we elkaar net leerden kennen, via MSN, ging het alleen maar over Ajax. Ondertussen is die vriendschap veel groter dan dat. Ze hebben ook aangeboden om mijn vrouw en zoon op te vangen in Nederland, maar mijn vrouw is net als ik pro-Oekraïne en wij willen ons land helpen waar mogelijk.’

Wat betekent Ajax vandaag de dag voor jou?

‘Ajax is alles voor mij. Mijn familie staat op plaats één, maar daarna komt Ajax. Ik heb ook een tattoo van het oude logo op mijn borst laten zetten. In 2005 heb ik het huidige Ajax-logo, die met elf lijnen, op mijn rug laten tatoeëren. Pas daarna leerde ik over de roep van de supporters om het klassieke logo. Ik vertelde mijn beste vriend uit Nederland dat ik het klassieke logo op mijn borst wilde laten zetten in Kyiv. Hij zei: “Dat gaan we niet doen vriend, jij komt naar Amsterdam, want een Ajax-tattoo moet in Amsterdam worden gezet.” En zo geschiedde. Niet veel later heb ik in Amsterdam het klassieke logo op mijn borst laten zetten en de tattoo op mijn rug laten coveren in iets abstracts. Ik vond het raar om twee verschillende Ajax-logo’s op mijn lichaam te hebben, haha.’

Kostya draagt met trots het klassieke Ajax-logo op zijn borst.

Word je in Oekraïne wel eens aangesproken op je tattoo?

‘Ik werkte een tijdje in een klein plaatsje genaamd Slavoetytsj, waar ik mijn kantoortje vol had hangen met allerlei Ajax-relikwieën. Op een dag werd er een Nederlands bouwbedrijf ingehuurd om iets te bouwen bij Tsjernobyl. Ze moesten bij mij zijn om speciale kleding te halen, dus er kwam een Nederlandse man mijn kantoor binnen. Ik had die dag toevallig een VAK410 hoodie aan. Hij keek naar mij, om zich heen naar mijn Ajax verzameling, en dacht dat hij in de maling werd genomen. Hij bleek een Rotterdammer te zijn en geloofde niet dat ik als Oekraïner echt voor Ajax was. Toen ik mijn tattoo liet zien was hij helemaal stil. Toen hij het even had laten indalen konden we er wel om lachen.’

Kijk je alle wedstrijden?

‘Ik probeer wel alle wedstrijden te kijken, maar soms lukt het niet. Zeker nu ik vader ben zijn er soms belangrijkere dingen. Maar de grotere wedstrijden kijk ik sowieso altijd. Dan zeg ik een paar dagen van tevoren bijvoorbeeld tegen mijn gezin: ‘Zondag speelt Ajax tegen PSV, dan is papa even niet beschikbaar voor jullie,’ haha. Ik kijk ook altijd de wedstrijden met Nederlands commentaar. Ik kan er niet tegen als ik moet luisteren naar een Oekraïens- of Russischtalige commentator. Ze lezen zich een dag voor de wedstrijd in in zo’n club en gaan dan interessant doen met halfbakken achtergrondinformatie. Daar moeten ze bij mij niet mee aankomen. Ik weet alles van die club, dus ik ga me er dan aan ergeren.’

En dan kijk je alleen?

‘Meestal wel ja. Ik ben jarenlang editor geweest van superajax.com, een Russischtalige Ajax fansite. Door de opkomst van social media werd de toegevoegde waarde van dit platform steeds minder, dus op een gegeven moment zijn we ermee gestopt. Met de meest actieve gebruikers van die site hebben we nog wel altijd een chatgroep op Telegram.

Ik bespreek de wedstrijd wel altijd pas met ze als de negentig minuten voorbij zijn, want doordat streams soms achterlopen kan het zo zijn dat zij al juichen en daardoor voor mij de spanning uit een aanval is. In die groep praten we dagelijks met een mannetje of dertig over Ajax. Mijn ervaring is dat, van de oud-Sovjetrepublieken, de meeste Ajax-fans zich in Azerbeidzjan begeven. Ik ken echt veel Ajacieden uit Bakoe!’

Bij één van mijn bezoeken aan Ajax had ik een perskaart aangevraagd, omdat ik iets wilde schrijven voor onze fansite. Frank de Boer was toen trainer van Ajax. Hij zat in de persconferentie samen met Nicolai Boilesen. Lasse Schöne had destijds net zijn contract verlengd. Hij is één van mijn favoriete spelers ooit, dus ik wilde daar graag iets over vragen. De Boer had Schöne al zo’n beetje op iedere positie op het veld gebruikt, van linksbuiten tot rechtsback. Ik vroeg hem het volgende: ‘Nu Lasse zijn contract heeft verlengd, kunnen we hem binnenkort ook als keeper bewonderen, gezien u hem de laatste weken overal opstelt?’ Iedereen moest lachen, ook De Boer en Boilesen, maar de persvoorlichter vond het niet zo grappig.’

Kostya zijn eerste 'thuiswedstrijd' van Ajax was meteen een hele bijzondere!

Je bezoekt dus ook wel eens wedstrijden?

‘Ja, mijn eerste wedstrijd was in 2010: Dinamo Kyiv - Ajax. In het uitvak. Ook stond ik bij Spartak Moskou-uit en Dnjepr Dnjepropetrovsk-uit in het uitvak met alle andere Ajacieden. De returnwedstrijd tegen Dinamo, in Amsterdam, was een droom die uitkwam. Het overgrote deel van mijn leven droomde ik al van hoe het zou zijn in het stadion. Over hoe het zou voelen en klinken. Het was sowieso mijn eerste Europese reis. Ik keek mijn ogen uit in de metro in Amsterdam, en de Amsterdamse architectuur, wauw! Maar ook de grachten en de fietsen waren bijzonder voor mij.

Die wedstrijd in de Amsterdam ArenA was de kers op de taart. Ik stond in VAK410 dankzij mijn Nederlandse vrienden en het was een enorm belangrijke wedstrijd. Ajax bereikte eindelijk weer de Champions League die dag, dankzij goals van Luís Suarez en Mounir El Hamdaoui. Het was echt totale extase.’

‘Het vak ging helemaal los. Iedereen omhelsde elkaar en we zongen en sprongen uit euforie. Iemand keek wel raar naar me toen hij mijn Oekraïense vlag zag. Echter, toen hij mijn Ajax-tattoo zag was het allemaal goed. Tijdens de wedstrijd stond een vriend van me uit Belarus bij de capo van VAK410 en hij vertelde hem hoe hij in het Russisch ‘fuck Dinamo, fuck’ kon zeggen. Toen de capo dat door de microfoon schreeuwde, keek het hele vak hem aan alsof ze water zagen branden, maar ik verstond het natuurlijk. Dus ik schreeuwde keihard terug in diezelfde Russische woorden: ‘Fuck Dinamo, fuck!’ Half VAK410 stond vol verbazing te kijken naar wat er plaatsvond, maar voor mij is het een moment om nooit te vergeten. Alles was perfect die dag!’

Reinand Visscher (Twitter: @reinandvzr | e-mail: r.visscher@ajaxshowtime.com)

Lees meer 'Ajax-fans over de grens':

Deel 1: 'Zo zijn wij samen met Ajax de fanshop op Times Square begonnen'
Deel 2: 'In het Olympisch Stadion had je de houtsplinters in je reet zitten'
Deel 3: 'Mooiste herinnering is thuisnederlaag tegen Real Madrid'
Deel 4: 'Na verloren CL-finale ‘96 signeerde Michels mijn pet'
Deel 5: 'Heb Ajax wel zien spelen en winnen in ArenA, maar nooit zien scoren'
Deel 6: 'Dat Feyenoord al jaren niet meer meedoet, vind ik mooi
Deel 7: 'Geen één Ajax-supportersgroep kan tippen aan onze'
Deel 8: 'Als ik bij Ajax ben, ben ik eindelijk weg uit die stinkstad Brussel'
Deel 9: 'Hoopte Lille - Ajax opnieuw te bezoeken, nadat loting bekend werd'
Deel 10: 'Kan niet maken dat mijn zoon, net als mijn vader, voor Feyenoord wordt'
Deel 11: 'Ik groeide op in de buurt van Cruijff'
Deel 12: 'Portugezen waren boos dat ik met een Ajax-vlag door Lissabon rende'
Deel 13: 'In een groep met ruim 200 Brazilianen chatten we 24/7 over Ajax'
Deel 14: 'Mijn biershirtjes zijn populair onder de Ajacieden, ook op de F-Side'
Deel 15: 'Hoop dat Tadić mijn Kroatische Ajax-boek op een dag kan lezen'
Deel 16: 'Litmanen werd door mensen in Europa en in Nederland zwaar onderschat'
Deel 17: Ajacied in Indonesië: 'Ook al mijn Indonesische vrienden kregen een fascinatie voor Ajax'