In de rubriek Ajax-fans over de grens spreken wij Tom Filipović. De Kroaat brengt op 1 juli een Ajax-boek in het Kroatisch uit. Filipović - woonachtig in zowel Kroatië als in Bosnië-Herzegovina - is sinds jaar en dag een fanatieke Ajacied. Twee jaar geleden sprak Ajax Showtime hem al over zijn liefde voor Ajax. Nu hij een boek uitbrengt over zijn favoriete voetbalclub is er reden genoeg om Filipović opnieuw te benaderen voor een interview. Op een dag hoopt de Kroaat dat aanvoerder Dusan Tadić zijn boek zal lezen.

Waar gaat jouw Ajax-boek precies over?

‘Dit boek gaat over de hele geschiedenis van Ajax. 120 jaar. Het is een boek dat niet alleen gaat over de hoogtepunten uit de geschiedenis van de Amsterdamse club. Naast het winnen van de vele prijzen, waaronder de vier Champions League-overwinningen, de landstitels en bekeroverwinningen in Nederland, zijn er ook diverse dieptepunten in het boek opgenomen. Je moet eerlijk blijven en niet alleen alle hoogtepunten laten zien.

Eén hoofdstuk heet: The Bad Sight of Ajax. In dat hoofdstuk praat ik over het staafincident gedurende de wedstrijd tegen Austria Wien (27 september 1989, red.). Door dit moment werd Ajax uitgesloten van Europees voetbal. Ook komt de tragische gebeurtenis met Abdelhak Nouri en het gevecht tussen de supporters van Ajax en Feyenoord in Beverwijk aan bod in dat hoofdstuk.

Ook is er één hoofdstuk aan Feyenoord geweid. Dit heb ik gedaan om de rivaliteit tussen Ajax en de Rotterdamse ploeg voor de lezer te beschrijven. Naast het hoofdstuk over Feyenoord heb ik een hoofdstuk: Jewish. Iedereen noemt Ajax altijd Joden, maar officieel is Ajax geen Joodse club. In Europa en met name in de Balkan houden veel mensen niet van Ajax vanwege de link met de Joodse gemeenschap. Dit komt omdat zij niets met Joden hebben. In dit hoofdstuk leg ik uit hoe de connectie tussen Ajax en de Joden daadwerkelijk tot stand is gekomen en waarom deze naam tot op de dag van vandaag nog steeds aan Ajax is verbonden.

Er zijn veel interessante verhalen in het boek, waaronder het hoofdstuk over de iconen van Ajax. Hierin komen onder andere Bobby Haarms en Sjaakie Wolfs aan bod. Ik kan niet over iedere legende praten, want Ajax heeft er zo veel gekend. Het is geen doorsnee boek dat over diverse statistieken gaat. Helaas is het einde van het boek droevig, want ik ben met de uitschakeling in het seizoen 2018/2019 in de halve finale van de Champions League tegen Tottenham Hotspur (3-3 gelijkspel over twee duels, maar de Engelse club won op basis van uitdoelpunten, red.) geëindigd.’

Is dit het allereerste Kroatische Ajax-boek dat ooit is uitgebracht?

‘Het boek is volledig in het Kroatisch geschreven, maar ook mensen uit Servië, Noord-Macedonië en Bosnië-Herzegovina kunnen het boek lezen. Dit komt doordat de Kroatische taal bijna identiek is aan de talen van de hiervoor genoemde landen. Het is een boek voor Dusan Tadić, want hij kan de Kroatische taal eenvoudig lezen. Ik zei tegen mijn vriend Rodney Rijsdijk dat hij moet proberen om het boek op de één of andere manier bij Dusan (Tadic, red.) te krijgen, want hij zal het boek zeker leuk vinden.

Ik heb veel onderzoek gedaan om erachter te komen of dit het enige Ajax-boek is dat in het Kroatisch is gepubliceerd. In het verleden is er eigenlijk nog geen enkele keer een Ajax-boek in Kroatië of voormalig Joegoslavië gepubliceerd. Ik las dat er wel een boek in Bulgarije is uitgebracht, maar dat ging deels over Ajax en deels over het Nederlands elftal. Alleen noem ik dat geen volledig Ajax-boek.

Ik denk dat er buiten de Nederlandse boeken geen andere Ajax-boeken zijn gepubliceerd. Ik weet het niet zeker of dit ook voor Engeland geldt, maar ik heb nog niet van een niet-Nederlandstalig-Ajax-boek vernomen. Anders zou ik het ongetwijfeld hebben gekocht. Ik heb wel het boek over de honderdjarige geschiedenis van Ajax uit Nederland gekocht.’

Wat is de reden dat je dit boek bent gaan schrijven?

‘Ik heb alle mooie momenten van Ajax op televisie meegemaakt, waaronder het winnen van de Champions League in 1995. Ajax is één van de weinige clubs over de wereld die alle prijzen heeft gewonnen. Mijn grootste droom was om ooit een rondje te lopen in het Olympisch Stadion en naar Ajax – Feyenoord te gaan en dan Ajax te zien winnen.

Na die momenten schreef ik op mijn 'AJAX AMSTERDAM BALKAN FANS'-Facebook-pagina: 'Wat zal ik buiten deze dromen nog meer realiseren?' Mensen reageerden massaal dat ik een boek over Ajax moest maken, omdat ik het Johan Cruijff ben verschuldigd. Na er twee maanden over na te hebben gedacht, besloot ik om het boek te gaan schrijven. Uiteindelijk is het me gelukt. Het heeft me uiteindelijk iets meer dan één jaar gekost.

Zonder Erneste Ramses Herders – een goede vriend van me – zou er geen Ajax-boek zijn. Hij heeft mij heel erg met het boek geholpen. Hij zorgde ervoor dat ik bij hem in Amsterdam kon overnachten, zodat ik onderzoek kon doen voor het boek. Erneste is een echte Amsterdammer en een grote Ajacied.'

Op welk gedeelte van het boek ben je het meest trots?

‘Het gedeelte waar ik het meest trots op ben, gaat over de beste wedstrijden van Ajax ooit. Zoals Ajax – Inter in 1972 of Ajax – AC Milan in 1995. Als je die duels op televisie ziet, kun je hem tien keer terugkijken op één dag, maar het is moeilijk om die wedstrijden op papier te verwoorden.'

Hoeveel mensen hebben er naast jou nog aan het boek meegeholpen?

‘Ik heb het in mijn eentje geschreven, maar er hebben zo’n vijf tot tien personen bij het afronden van het boek geholpen. Voor mijzelf is het moeilijk om in een boek van 380 pagina’s mijn eigen fouten te herkennen en het is ook saai, haha. Hierdoor heb ik aan diverse professionele mensen gevraagd of zij mij hierbij konden helpen. Denk hierbij aan het toevoegen van foto’s of het aanpassen van de grammatica. Mijn vrouw is docent Kroatisch en Engels, waardoor zij mij met de grammatica eenvoudig kon helpen. Ze vond het juist leuk dat ik het boek ging realiseren. Zij heeft mij in het proces gesteund en is zelf ook een enorme Ajax-fan.

Is dit het allereerste Ajax-product dat je uitbrengt? Of heb je nog andere Ajax-gerelateerde producten uitgebracht?

‘Ik heb in het verleden een documentaire gemaakt. Die heb ik in Amsterdam opgenomen. Ik nam het spontaan op en ik ben toen naar iedere plek geweest die aan Ajax is gelinkt, waaronder Stadion De Meer, het huis waar Johan Cruijff is opgegroeid en naar de Kalverstraat waar Ajax is opgericht. De documentaire duurt ongeveer 35 minuten. Je kunt het vinden op mijn YouTube-kanaal. Het is destijds met mijn telefoon gemaakt, dus het beeldmateriaal heeft geen al te hoge kwaliteit. Ook heb ik in het Kroatisch dingen verteld.’

Waar kunnen mensen jouw boek kopen?

‘We beginnen met het verkopen van de boeken per 1 juli. Heel veel mensen hebben al een aanvraag gedaan om het boek te kopen. Mensen uit Noord-Macedonië en Servië, maar ook uit Amsterdam. Een aantal Amsterdammers zeggen dan tegen mij dat ze het niet per se willen lezen, maar juist als collectorsitem willen hebben.

Ik verkoop het Ajax-boek op dit moment via de post en promoten het boek op de Kroatische televisie en via andere kanalen. Op die manier komen mensen op mijn website en Facebookpagina AJAX AMSTERDAM BALKAN FANS terecht.

Via zowel mijn website als Facebook-pagina kunnen mensen op dit moment het Ajax-boek bestellen. Ik ben zeer content met de hoeveelheid mensen die het boek al hebben besteld. In eerste instantie was ik al tevreden geweest als één kind mijn boek zou kopen. Het boek kost dertig euro.'

Heb je in de toekomst plannen om nog andere Ajax-gerelateerde producten te maken? 

‘In ieder geval geen Ajax-boeken meer. Ik denk dat het wel genoeg is als ik één boek heb gemaakt dat over de eerste 120 jaar van het bestaan van Ajax gaat. Met het publiceren van Ajax-gerelateerde artikelen - over de geschiedenis, wedstrijden en nieuwe gebeurtenissen - op mijn website zal ik blijven doorgaan.’

Nick Ooms (Twitter: NOoms97 | e-mail: n.ooms@ajaxshowtime.com)

Lees meer 'Ajax-fans over de grens':

Deel 1: 'Zo zijn wij samen met Ajax de fanshop op Times Square begonnen'
Deel 2: 'In het Olympisch Stadion had je de houtsplinters in je reet zitten'
Deel 3: 'Mooiste herinnering is thuisnederlaag tegen Real Madrid'
Deel 4: 'Na verloren CL-finale ‘96 signeerde Michels mijn pet'
Deel 5: 'Heb Ajax wel zien spelen en winnen in ArenA, maar nooit zien scoren'
Deel 6: 'Dat Feyenoord al jaren niet meer meedoet, vind ik mooi
Deel 7: 'Geen één Ajax-supportersgroep kan tippen aan onze'
Deel 8: 'Als ik bij Ajax ben, ben ik eindelijk weg uit die stinkstad Brussel'
Deel 9: 'Hoopte Lille - Ajax opnieuw te bezoeken, nadat loting bekend werd'
Deel 10: 'Kan niet maken dat mijn zoon, net als mijn vader, voor Feyenoord wordt'
Deel 11: 'Ik groeide op in de buurt van Cruijff'
Deel 12: 'Portugezen waren boos dat ik met een Ajax-vlag door Lissabon rende'
Deel 13: 'In een groep met ruim 200 Brazilianen chatten we 24/7 over Ajax'
Deel 14: 'Mijn biershirtjes zijn populair onder de Ajacieden, ook op de F-Side'