Veel profvoetballers zien hun bankrekening tijdens hun carrière met de maand groeien, maar als hun carrière eenmaal stopt, houdt dat op. Al in 2013 bleek uit een onderzoek van XPro dat 65 procent van de voetballers uit de Premier League vijf jaar na het beëindigen van hun carrière failliet werd verklaard. Een wereldwijd maatschappelijk probleem dus, zo ondervond voormalig Ajax-jeugdspeler en ondernemer Soufyan Daafi.

Sinds januari is Daafi met zijn bedrijf Sport Legacy gevestigd in Amsterdam-Zuid. De liefhebber van het jeugdvoetbal bij Ajax zal zijn naam wellicht herkennen, maar voor het gemak stelt hij zichzelf even voor. Daafi voetbalde – vanaf zijn zevende - tussen 1995 en 2002 bij Ajax. Hij zat in een lichting met spelers als Daley Blind, Aras Özbiliz, Marko Vejinovic, Genero Zeefuik, Danilo Sousa Campos, Tom Overtoom, Johan Kappelhof en Luciano Narsingh. ‘Ik was niet echt een talent. Ik was die beuker, een rechtsback. Ik veroverde de ballen en gaf dan de steekbal op Narsingh en Zeefuik die er met hun snelheid wel uitkwamen.’

Uiteindelijk kreeg Daafi te horen dat hij moest vertrekken bij Ajax. ‘Ik geef het gewoon toe: ik was niet goed genoeg’, zegt de oud-jeugdspeler, die aanbiedingen van clubs als Feyenoord en HFC Haarlem naast zich neerlegde. ‘Ik ging gelijk ondernemen, ging in Osdorp t-shirts verkopen. Maar de mooie en leuke dingen die ik bij Ajax heb meegemaakt, zou ik voor geen goud willen inruilen.’

Daafi weet nog dat hij met Ajax in het buitenland was voor een jeugdtoernooi. Robin Pronk, die voor de jeugdspelers bekendstond als de strengste trainer van de jeugdopleiding, was er ook bij. ‘Ik moest van hem per se een biefstuk opeten, maar ik kreeg het niet eens door mijn strot heen, haha. Daar lachen ze me nog steeds om uit. Pronk was streng, maar wel een goede trainer’, gaat de voormalig Ajacied verder, waarna hij ook lovend is over toenmalig jeugdtrainer Patrick Ladru. ‘Ik maakte Ladru mee als trainer in de E-tjes. Op zo’n jonge leeftijd is alles nieuw en groot, je wilt presteren. Zijn kwaliteit is om jonge jongens te leren omgaan met die druk. Hij was een soort vaderfiguur voor mij. Ik nam hem zelfs mee naar school voor een presentatie. Dankzij hem begon ik echt te bloeien bij Ajax en daar ben ik hem dankbaar voor.’

Netwerk dankzij tijd bij Ajax

Dat Daafi uiteindelijk weg moest bij Ajax vond hij jammer, maar het zij zo. ‘Ik geloof dat het lot is voorgeschreven. Alles wat je overkomt, staat al vast. Daar geloof ik heilig in. En het is gewoon een hele harde wereld. Maar als ik zie wat voor netwerk ik heb kunnen opbouwen: dat gebruik ik nu’, zegt de Amsterdammer, die altijd zijn relaties met spelers, trainers en technisch directeuren is blijven onderhouden.

Daafi heeft altijd goed contact onderhouden met voormalig Ajax-keeper Kenneth Vermeer. ‘Ik zat altijd met hem in het busje. Hij is mijn beste vriend en ik zie hem als broer. Mede dankzij Kenneth is het businessmodel voor Sport Legacy ontstaan. Hij kwam bij Ajax op de bank terecht. Ik zag hoe afhankelijk een voetballer is van zijn salaris. Je hebt een bepaald uitgavenpatroon en je verdient iets. Maar als dat wegvalt…wat ga je dan doen?’

Soufyan Daafi met zijn goede vriend Kenneth Vermeer. 'Mede dankzij Kenneth is het businessmodel voor Sport Legacy ontstaan.'

Als voorbeeld haalt Daafi aan dat hij enkele jaren geleden Vermeer afzette bij de Johan Cruijff ArenA. Twee spelers die nét een contract hadden getekend, kwamen aan met hun nieuwe auto. ‘De ene speler met een Mercedes C63 AMG, de andere met een “simpele” A-klasse. En dat terwijl die speler met een A-klasse een beter contract had getekend! De jongens die ik achteraf spreek, denken: had ik achteraf maar beter met mijn geld omgegaan. Je kunt twee ton in een auto stoppen, of je stopt het in bijvoorbeeld vastgoed. Dan heb je er de rest van je leven nog wat aan. Als je een Rolex wilt kopen, prima, maar kun je dat ook nog doen over twintig jaar?’

‘Mensen als Ryan Babel geven mij hoop’

Een speler die nu probeert een dusdanig passief inkomen te generen, zodat hij zijn huidige levensstijl kan behouden, is Ryan Babel. ‘Babel leert mij veel over het vastgoed. Hij wil ook zijn kennis delen met de volgende generatie en dat siert hem. Mensen als Babel geven mij hoop. Op zijn Instagram-pagina – RB The Business – zie je hoeveel kennis hij deelt en dat doet hij geheel gratis. Niet zoals andere accounts of media achter een betaalmuur. Hij wil niet dat de volgende generatie voetballers dezelfde fouten maakt. Liefst 65 procent van de voetballers in de Premier League is binnen vijf jaar na hun carrière failliet.’

Als we het over Babel hebben, kan zijn Instagram-post van laatst over het verminderen van de belastingdruk niet onbesproken blijven. ‘Persoonlijk vind ik dat hij niets verkeerds zegt. Mensen met verstand van zaken en de grootste bedrijven doen het: iedereen kijkt hoe de belastingdruk verminderd kan worden. Het is de eerste regel die je leert als ondernemer. In dat boek (van de foto van Babel, red.) staat omschreven hoe je een maximaal voordeel uit je fiscale gedeelte kunt halen.’

Het doel van Sport Legacy: bewustwording creëren bij de voetballers

Het doel van Sport Legacy is om voetballers bewust te laten worden van het feit dat ze na hun voetbalcarrière nog zo’n veertig jaar mee moeten in de maatschappij. Maar is dat besef er wel? ‘Een mooi voorbeeld’, zegt Daafi. ‘Afgelopen week was ik met een voetballer en ik zeg: wat wil je na je carrière verdiend hebben? Hij zegt: twee miljoen euro. Ik zeg: Dat is prima, maar wat zijn jouw maandelijkse uitgaven? Hij zegt: Dertigduizend euro. Dan ben je die twee miljoen euro snel kwijt. Hij had geen inkomstenbron op dat moment. Dan ben je dus binnen vijfenhalf jaar failliet. Ik zeg altijd tegen die spelers: het gaat er niet om hoeveel geld je hebt, maar om hoeveel je overhoudt. Die bewustwording willen wij gaan creëren.’

Volgens Daafi is het voor de spelers het allerbelangrijkst dat ze zich het volgende realiseren: Wat wil ik verdienen na mijn carrière? De ondernemer haalt aan dat veel voetballers bijvoorbeeld een kledingmerk opstarten. ‘Maar wat als je nu vijftigduizend euro verdient en straks met je kledingmerk 5000 euro? Dan moet je gaan omschakelen’, zegt hij. Veel voetballers willen ook trainer worden. ‘Maar hoeveel hoofdtrainers zijn er? En wat verdien je als hoofdtrainer? En Ajax betaalt bijvoorbeeld meer dan een club als Willem II. Als ze dat horen, schrikken ze pas.’

‘Probleem zit hem bij spelers die nu 50K verdienen en daar 20K van uitgeven’

Wat opvalt is dat er vooral hoge salarissen worden genoemd. Salarissen die in de top van het voetbal worden verdiend. Maar hoe zit dat met een speler van pakweg Telstar? ‘Het gemiddelde salaris in de Keuken Kampioen Divisie ligt op 2700 euro bruto’, legt hij uit. ‘Die spelers kunnen datzelfde bedrag na hun carrière ook nog verdienen. Zij hoeven hun levensstijl niet aan te passen. Het probleem zit hem bij spelers die nu 50.000 euro verdienen en daar 20.000 euro van uitgeven. Zij gaan eerder failliet dan een speler uit de Keuken Kampioen Divisie.’

Daafi benadrukt dat hij geen zaakwaarnemer is. ‘Mijn uiteindelijke doel is om die bewustwording te creëren zodat niet iedere speler in een zwart gat valt. Wij werken wel samen met clubs en zaakwaarnemers, maar ons doel is anders. Ik heb nog altijd het maatschappelijke doel voor ogen en wil niet voor de korte termijn gaan. Nee, met transfers houd ik me niet bezig. Alleen met business development. En dan vooral die bewustwording.’

Het verdienmodel van Sport Legacy zit hem dan ook in endorsement, kortgezegd: de samenwerking tussen bedrijven om nieuwe klanten te werven. Sport Legacy vermarkt bepaalde voetballers, het kijkt welke merken bij een speler passen. ‘En daar proberen we een inkomstenstroom uit te genereren en dan pakken wij een managementfee. Daar zit ons verdienmodel. Wij willen een maatschappelijk probleem oplossen, dan kun je niet de hoofdprijs vragen.’

Daafi vertelt vervolgens met welke spelers hij weleens contact heeft. Hij noemt vooral namen van spelers die rond de dertig jaar oud zijn. Maar hoe zit het dan met die jonge talenten van nu? Die moeten toch ook gewaarschuwd en geadviseerd worden? ‘Het is mooi dat je dit zegt. We zijn op dit moment met twee topclubs uit de Eredivisie in een afrondende fase. Maar: wie hebben het grootste probleem? Dat zijn de spelers die tegen het einde van hun carrière zitten. Een speler die nog aan het begin van zijn carrière ziet de noodzaak nog niet.’

Toch vindt de oprichter van Sport Legacy dat spelers als Babel, die nu tegen het einde van hun carrière zitten, de spelers moeten zijn die advies geven aan de jongere generatie. ‘Wij willen al bezig zijn in de jeugdopleiding. Het heeft te maken met de financiële kennis vanuit huis. De ene speler wordt opgevoed met: je hoeft ons niets te geven, investeer in jezelf, terwijl een andere speler graag voor zijn familie wil zorgen.’

Daarnaast wil men met (jeugd)spelers ieder kwartaal in gesprek wanneer hij hun eerste profcontract of een verbeterd contract tekenen. ‘Laten we Ünüvar als voorbeeld nemen. Hij tekent binnenkort mogelijk een profcontract. Hem kun je dan vragen: wat voor auto ga je dan halen? Een kwartaal later kun je dan een evaluatie doen en meten waar zo’n speler staat. Je kunt kijken of hij die bewustwording al heeft gecreëerd.’

Soufyan Daafi viert een kampioenschap met zijn oude Ajax-elftal. De rechtsback van toen speelde onder meer samen met Daley Blind, Aras Özbiliz, Genero Zeefuik, Luciano Narsingh, Johan Kappelhof en Tom Overtoom.

Zaakwaarnemers spelen belangrijke rol

Naast de spelers en clubs zijn ook de zaakwaarnemers een belangrijke partij om dit maatschappelijke probleem op te lossen. De spelersmakelaars geven aan vaak bezig te zijn met de carrière van een voetballer, maar gebeurt dit in de praktijk wel? Niet altijd en dat is ook logisch, zo zegt Daafi. ‘Als je twintig spelers hebt, kun je niet veertig uur per week bezig zijn met het opbouwen van hun carrières. Ze worden afgerekend op basis van de clubs en de contracten die ze afleveren.’

Daafi voert veel gesprekken met zaakwaarnemers, zo vertelt hij. Daarbij wil hij een win-win-situatie creëren. ‘We kijken wat we voor elkaar kunnen betekenen. Ik sta liever naast de zaakwaarnemer, dan tegenover. Wat ik in de toekomst graag wil zien, is dat zaakwaarnemers de bewustwording creëren dat de spelers weten wat ze na hun carrière moeten gaan doen’, zegt de Amsterdammer, die ziet dat spelers inmiddels zelf wel meer durven te bepalen. ‘Spelers weten nu meer wat ze waard zijn, waar hun toekomst ligt en wat ze willen hebben. Een zaakwaarnemer speelt een belangrijke rol in dat proces.

Voetballers worden vaak gezien als een zak geld. Zodoende is er ook sprake van legale mensenhandel. ‘De zaakwaarnemers leven ervan, het is hun goed recht. Maar dat maatschappelijke en sociale aspect…’, geeft Daafi aan wat er beter moet. Gelukkig zijn er enkele voorbeelden van zaakwaarnemers die ook oprecht sociaal betrokken zijn bij hun spelers. Eén daarvan is Mino Raiola, die juist in de media wordt afgeschetst als geldwolf. ‘Mijn ervaring van wat de media schrijven over Raiola klopt totaal niet. Hij heeft heel veel grote spelers, waaronder Pogba en Ibrahimovic, maar als ik hoor dat hij spelers van zeventien jaar die in Jong-elftallen spelen wekelijks belt… Dat is zijn kracht. Wat ik hoor van die spelers is dat hij een plan voor na hun carrière bedenkt. Dat siert hem wel.’

‘Ajax wil de beste jeugdopleiding van Nederland zijn en dan hoort dit onderdeel daarbij’

Zoals geschreven hoopt Daafi ook met clubs te gaan samenwerken. Een samenwerking met de club waar hij een deel van de jeugdopleiding doorliep, zou hij prachtig vinden. ‘Het is een wereldwijd probleem. Ik weet dat Ajax wel bezig is met personal development, maar het gaat erom hoe je die bewustwording bij de spelers brengt. Ajax wil de beste jeugdopleiding van Nederland zijn en dan hoort dit onderdeel daarbij. Nederland kan, als vooruitstrevend land, het juiste voorbeeld geven om dit probleem wereldwijd op te lossen.’

Bart Veenstra (Twitter: @Bart_Veenstra | e-mail: b.veenstra@ajaxshowtime.com)