Niets is zo veranderlijk als voetbal. Waar men de ene dag blij is met een speler, kan deze een week later op weinig sympathie rekenen. Arek Milik kan er inmiddels over meepraten en dat ondanks fantastische statistieken. De discussie laait op, helemaal nu er komende zondag met AZ een club op bezoek komt die misschien wel de ideale Ajax-spits in huis heeft. Is Vincent Janssen een toekomstig Ajacied?

Het is een populaire discussie die in mindere tijden wordt gevoerd: De discussie over de ideale Ajax-spits. Na het vastleggen van Milik leek die eindelijk binnen, maar ook bij de Pool stellen veel mensen vraagtekens. Onder hen Frank de Boer, niet onbelangrijk, de hoofdtrainer van de club. Milik scoort veel (37 keer in 65 optredens) maar hij voldoet voetballend (nog) niet aan De Boers verwachtingen. Milik moet ook zonder te scoren belangrijk zijn en dat is kennelijk lastig.

Als ook het land der analisten zich ermee gaat bemoeien, is het hek van de dam. De Boer liet zich meerdere keren lovend uit en Janssen werd de laatste weken door meerdere mensen genoemd als perfecte Ajax-spits. Maar is dat wel zo? Ik kijk zelden wedstrijden van andere clubs, maar speciaal voor Janssen maakte ik een uitzondering. Dat was overigens geen opgave want AZ speelde de laatste weken leuke potjes voetbal en dus deed de opnameapparatuur zijn werk. Conclusie: Janssen viel zeker niet tegen.

Fysiek ijzersterk
Janssen is zes centimeter korter, maar wel één kilo zwaarder dan Milik en dat is te zien. De spits van AZ is één brok graniet dat door de verdedigers in de Eredivisie niet kan worden gebroken. Als Janssen zijn kont of schouder erin zet, is de bal veilig. Een fijne wetenschap voor medespelers, die de laatste weken excelleren dankzij hun 'kapstok'. Een 'kapstok', het is waar De Boer ieder seizoen naar op zoek is en als we puur kijken naar de eigenschappen 'balletje vasthouden' en 'meevoetballen' scoort Janssen een dikke voldoende.

Vincent Janssen is moeilijk te kloppen in de persoonlijke duels.

Het is iets wat Fred Grim ook meteen opviel toen hij Janssen scoutte bij Feyenoord. De aanvaller moest weg uit Rotterdam en Grim sloeg met zijn FC Almere City toe. 'Je kijkt naar een bepaald talent en toen ik met Vincent sprak, had ik meteen een goed gevoel. Hij heeft zo'n enorme intrinsieke motivatie om zichzelf te verbeteren. Hij is inderdaad fysiek heel sterk. Hij kan een bal vasthouden, maar hij draait ook heel makkelijk weg naar links of rechts. Vervolgens heeft hij een goed schot waarmee hij zowel vanaf de zijkanten als in de spits levensgevaarlijk kan zijn.'

Vertrouwen
Ja, Janssen staat sterk op zijn benen en je kunt hem altijd inspelen. In een ploeg zoals AZ, met lopende middenvelders en momenteel veel zelfvertrouwen, een wapen. Maar kan hij dat ook bij Ajax? Vertrouwen is het toverwoord. Grim: 'Bij AZ krijgt hij dat vertrouwen momenteel iedere week. Hij heeft zich enorm snel ontwikkeld met dank aan veel speeltijd.’ Als Janssen dus vertrouwen krijgt en wekelijks speelt, dan komt hij er wel. ‘Ik denk dat hij een stap hogerop op dit moment wel aan moet kunnen, ja', zo stelt ook Grim.

Maar wat als hij bij Ajax niet presteert? Wat als balletjes nog even van de voet schieten en De Boer hem net als Milik aan de kant schuift? De Pool is nooit écht zeker geweest van zijn plek, hij weet nooit zeker of hij vijf wedstrijden achter elkaar kan en mag spelen. Bij Milik is dat belangrijk, maar bij Janssen cruciaal. Want waar Milik met zijn linkerbeen plots een wedstrijd kan beslissen en zichzelf weer op de kaart zet, daar is Janssen meer een teamspeler die feeling met medespelers moet hebben en ontwikkelen om optimaal te kunnen presteren.

Wat heb je nodig?
Het verschil tussen Janssen en Milik is uiteindelijk levensgroot. Milik is geen kapstok, Janssen is dat wel en dat is een essentieel verschil. Je moet je dus afvragen waar Ajax speltechnisch gezien het meest aan heeft want qua statistieken ontlopen de twee elkaar op veel gebieden niet zoveel. Milik maakte dit seizoen veertien goals en gaf elf assists, Janssen maakte er twintig en gaf er vijf aan.

Als je het zo bekijkt is Milik in de voorbereiding van goals dus belangrijker, maar in de voorbereiding op de voorbereiding bewijst Janssen zijn waarde. Zo won Milik van zijn 200 persoonlijke duels er 64, Janssen van zijn 237 duels 109. Ook belangrijk: Janssen creëerde als spits al 39 kansen, Milik 15. Omdat Janssen bovendien meer gebruikt wordt bij AZ en meer gebruikt kán worden, schoot hij veel vaker op doel. Meer dan de helft was op doel, bij Milik is dit precies vijftig procent.

Janssen is regelmatig belangrijk bij goals van medespelers.

Milik en Janssen zijn beiden vrij snel voor hun op het oog respectievelijke lange (Milik) en brede (Janssen) postuur. Ze hebben beiden een goede basistechniek, beiden een goed schot en beiden zijn door de lucht niet per se heel sterk. Waar Milik het nog wel in aflegt is de enorme arbeid die Janssen in een wedstrijd legt. Het druk zetten begint bij AZ écht bij de spits, die beukt en sleurt. Bij Ajax neemt Davy Klaassen vaker het voortouw, de spits dekt normaal gesproken alleen afspeelmogelijkheden af. Janssen maakt overigens geregeld een overtreding, maar incasseert door meer dribbels dan Milik ook meer. Grim: 'Bij balbezit tegenstander verzet Janssen enorm veel werk voor het team om druk te zetten op de tegenstander, negentig minuten lang.'

Wat nu?
Kortom: Milik en Janssen zijn beiden bruikbare spitsen, maar puur gelet op de eigenschappen van de spelers en de benodigdheden van Ajax, lijkt een poging om Janssen te halen geen gek idee. Ajax kan een ijzersterk aanspeelpunt met een hoog arbeidsethos en hoog doelpuntengemiddelde wel gebruiken. Daar worden de buitenspelers en middenvelders alleen maar beter van. Dat Janssen, van nature links, zijn rechterbeen ook nog bij meer gebruikt dan alleen lopen is ook zeker geen nadeel.

De enige vraag die rest is of Janssen goed gedijt in Amsterdam en of hij onder de streep ook echt meer kan brengen dan Milik. Grim is hoe dan ook overtuigd van de spits. 'Ik onderhoud altijd goed contact met spelers met wie ik heb gewerkt. Vincent kan alle facetten van zijn spel nog wel finetunen, maar overall is hij een heel complete spits. Ik kan niet voor Ajax spreken, maar het is duidelijk dat een jongen die zoveel scoort en zo goed speelt, automatisch wordt besproken bij ons bij de KNVB.'

Bram van der Ploeg (Twitter: @BvdPloegg | e-mail: B.vanderploeg@ajaxshowtime.com)