Sinds Joël Veltman in de thuiswedstrijd tegen PSV een knieblessure opliep, heeft trainer Erik ten Hag meerdere spelers de kans gegeven op de plek van de ervaren verdediger. Perr Schuurs, Edson Álvarez en recentelijk Jurriën Timber kregen speeltijd als rechter centrumverdediger, maar geen van hen is tot dusver onomstreden gebleken. Een analyse van Veltman en zijn vervangers.

Joël Veltman

Na het vertrek van Matthijs de Ligt zullen weinigen gedacht hebben dat Veltman dit seizoen de rechter centrale verdediger van Ajax zou zijn. Desondanks groeit de 28-jarige na het vertrek van De Ligt in het centrum van de defensie uit tot basisspeler en vormt hij in de eerste seizoenshelft een uiterst solide duo met Daley Blind. Ten Hag prijst de routiniers om hun slimheid en belangrijke sturing van achteruit, maar daarnaast kan Veltman ook goede statistieken overleggen.

Op basis van de data van Statified Football is te zien dat Veltman op verdedigend vlak goed presteert, terwijl hij ook aan de bal een hoog niveau haalt. Overall scoort de ervaren Ajacied aanzienlijk beter dan de spelers die na de blessure van Veltman de kans hebben gekregen in de Ajax-verdediging en dat verklaart ook wel waarom Ten Hag nog altijd zoekende is naar de beste vervanger voor Veltman. In tegenstelling tot eerder in zijn carrière, is Veltman dit seizoen een betrouwbare verdediger die zowel in verdedigend opzicht als in balbezit weet wat er van hem wordt verlangd. Dat alles bleek al eerder uit een uitgebreide analyse van het spel van Veltman tegen Valencia.

Perr Schuurs

De eerste Ajacied die na de blessure van Veltman de kans krijgt, is Schuurs. De 20-jarige Limburger valt sterk in tegen PSV, maar mist door een kuitblessure vervolgens de wedstrijden tegen Vitesse en RKC Waalwijk. In de heenwedstrijd tegen Getafe maakt hij hierna zijn rentree, maar daarbij is hij in de slotfase wel verantwoordelijk voor het tweede doelpunt van Getafe. Dom balverlies van Schuurs wordt razendsnel afgestraft, waardoor Ajax met een aanzienlijk slechtere uitgangspositie de return ingaat.

Tegen Heracles Almelo en AZ staat Schuurs ondanks zijn grote fout in de basis. De rechtspoot maakt in deze duels echter opnieuw geen overtuigende indruk. Op basis van de data van Statified Football is Schuurs zelfs de minste Ajax-verdediger. Waar hij zelf al meermaals heeft laten vallen dat hij meedogenlozer moet worden, is het opvallender dat de jongeling ook in balbezit een weifelende indruk maakt.

Tegen Getafe leidt balverlies van Schuurs dus tot een tegendoelpunt. Tegen Heracles Almelo en AZ is dit niet het geval, maar toch oogt Schuurs aan de bal allesbehalve comfortabel. Dikwijls wacht hij onnodig lang met het geven van een pass, terwijl ook zijn handelsmerk - de crosspass - niet uit de verf komt en vaak onzuiver is. Tel daarbij op dat Schuurs in verdedigend opzicht geen betrouwbare indruk maakt en het is logisch dat hij voor Ten Hag niet de onomstreden vervanger van Veltman is.

Edson Álvarez

Na maanden als middenvelder gespeeld te hebben, krijgt Álvarez vanaf de winterstop een aantal keer de kans in het centrum van de verdediging. Schuurs geniet na de blessure van Veltman in eerste instantie dus nog wel de voorkeur, maar nadat ook de Limburger geblesseerd raakt komt Álvarez in beeld. De Mexicaan speelt tegen Vitesse, RKC Waalwijk en Getafe degelijk, maar verliest zijn basisplek als Schuurs weer fit is. Dat zit ‘m vooral in het voetballende aspect, want daarin brengt Álvarez ook als centrumverdediger te weinig.

De rechtspoot herkent vaak onvoldoende wanneer hij teamgenoten tussen de linies in kan spelen en is hier dan ook dikwijls te laat mee. Dit is niet bevorderlijk voor het verzorgde combinatiespel dat Ajax van achteruit streeft te spelen. Omdat Schuurs dit na zijn blessure, zoals genoemd, echter ook niet brengt, krijgt Álvarez toch weer de kans. In balbezit oogt hij tegen FC Utrecht al iets beter en in verdedigend opzicht maakt hij een solide indruk.

Met uitzondering van de merkwaardige en onnodige actie waarmee Álvarez een strafschop veroorzaakt, valt hij zelfs positief op met felle balveroveringen en toont hij ook aan over spelinzicht te beschikken. Diverse keren herkent Álvarez de momenten waarop hij door moet dekken en dit levert Ajax in die gevallen ook meestal balbezit op. Hoewel in de bovenstaande statistieken van Álvarez ook zijn wedstrijden als middenvelder zijn meegenomen, is duidelijk dat hij in verdedigend opzicht een ruime voldoende scoort. De grootste winst voor Álvarez valt dus te behalen in het voetballende aspect, waarbij zijn handelingssnelheid fors omhoog zal moeten om aanspraak te maken op een basisplaats.

Jurriën Timber

Ondanks het feit dat zowel Schuurs als Álvarez dus geen onomstreden indruk maken, is het nog altijd een grote verrassing als Ten Hag tegen sc Heerenveen besluit om Timber voor de leeuwen te gooien. De achttienjarige maakt als basisspeler zijn debuut in Ajax 1 en houdt in Friesland dus miljoenenaankopen Álvarez (transfersom van vijftien miljoen euro) en Schuurs (transfersom van twee miljoen euro) op de bank.

Met Timber in de basis wint Ajax tegen sc Heerenveen eindelijk weer eens. De jongeling speelt de wedstrijd vanwege een krampaanval niet uit, maar maakt tot die tijd een prima indruk. Hoewel hij in de eerste helft een gele kaart pakt door net iets te laat in te grijpen en het hem na de rust in een onderling duel niet lukt om Mitchell van Bergen van scoren te houden (iets dat ook de ondersteunende Sergiño Dest te verwijten valt), doet Timber ook heel veel dingen goed.

De jongeling is van waarde met zijn snelheid, voor Ten Hag een belangrijke reden om Timber boven Schuurs en Álvarez te verkiezen. Als jeugdexponent uit de Ajax-opleiding is Timber gewend om met grote ruimtes in zijn rug te spelen en tegen sc Heerenveen bewijst hij dit ook op Eredivisie-niveau te kunnen. Daarnaast oogt Timber, in tegenstelling tot Álvarez en Schuurs, wel zeer comfortabel aan de bal. Getuige enkele goede dribbels en prima inspeelpasses lijkt er van zenuwen weinig sprake bij de debutant. Hoewel hij verder ook nog een ruime meerderheid van zijn duels wint, valt er op dit vlak nog wel winst te behalen. Tegen de rappe en sterke Chidera Ejuke delft Timber nog net iets te vaak het onderspit.

Conclusie

Sinds het wegvallen van Veltman is het nog geen enkele vervanger gelukt om zich definitief in het basiselftal te spelen de positie van de ervaren verdediger. Schuurs leek aanvankelijk zijn kans te pakken, maar is na enkele weifelende optredens weggezakt in de pikorde. Ook Álvarez moest pas op de plaats maken, voornamelijk door zijn te lage handelingssnelheid. Timber kreeg tegen sc Heerenveen de kans en maakte een, zeker voor een debutant in een zwalkend elftal, goede indruk.

Afgaande op het commentaar dat Ten Hag na afloop gaf, zou dit debuut zomaar een vervolg als basisspeler kunnen krijgen op het moment dat Ajax begin april de competitie weer hervat. Voor de automatismen in het team en het zelfvertrouwen van de speler, zou het alleen maar goed zijn dat één verdediger de tijd krijgt om zich te ontfermen over de absentie van Veltman. Voor de hersteltijd van diens knieblessure stond begin februari twee maanden, waardoor hij begin april weer fit wordt verwacht. Het lijkt echter onwaarschijnlijk dat Veltman dan ook direct wedstrijdfit is en daarom zal Ten Hag voorlopig nog genoodzaakt zijn om iemand anders dan de IJmuidenaar als rechter centrumverdediger op te stellen. In plaats van opnieuw te gaan wisselen, lijkt Timber tot Veltman weer helemaal fit is de meest aannemelijke vervanger van de 28-jarige verdediger.

Thijs Zwagerman (Twitter: @ThijsZwagerman | e-mail: info@ajaxshowtime.com)