Vraag wandelende voetbalencyclopedie David Endt naar zijn geliefde Inter en Italië en je belandt in prachtige verhalen. We dwalen af naar Klein San Siro in Slotervaart, het uitvak in De Kuip in 1972, het clublied van Fiorentina, Ruud Krol in Napels, het wit-rood-witte hart van Cristian Chivu, het oneindige Italiaanse ontzag voor Ajax en meer. De spanning in aanloop naar de clash met i Nerazzurri wordt zowaar draaglijk, met het aanstekelijke gemijmer van de voormalig jeugdspeler en teammanager.

Veel Ajacieden hebben een favoriete tweede club in het buitenland en maken daar geen geheim van. Wanneer David Endt in 1989 zijn boek De Schaduwen van San Siro heeft geschreven, licht hij zijn passie toe in een item van talkshow Jongbloed & Joosten, dollend met Frank Rijkaard en Ruud Gullit die dan samen met Marco van Basten de Serie A op stelten zetten.

Zijn tweede voetballiefde voert verder terug, richting halverwege jaren zestig; maar ook vooruit, naar woensdag 17 september. Terwijl hij zich voorbereidt op de komst van voetbalvrienden uit alle windstreken, hangen we aan de lijn.

Tekst gaat verder onder de video.

'Toen ik een jongetje van acht, negen was, stelde het Nederlandse voetbal weinig voor. Midden jaren zestig pakte Grande Inter twee keer de Europacup I en twee wereldbekers, maar er was niet veel van te zien. Dat stimuleerde de fantasie: Italië, ver weg, mooi land, prachtig weer.'

'Al die elementen, plus de welluidende klanken van namen waar mijn vrienden en ik door betoverd werden... Het voetbalpleintje in Slotervaart, waar ik opgroeide, doopten we om in San Siro. De flatgebouwen eromheen waren de tribunes. Oudere jongens maakten reizen en kwamen terug met zelfgemaakte films van het trainingskamp van Inter, die voor de hele buurt vertoond werden.'

Tekst gaat verder onder de foto.

Met z'n vijven in een Fiatje 600 naar Luik

'Later volgde ik hen, en cultiveerde ik mijn kennis van het Italiaanse voetbal en de taal. Ik deed niks op school, maar had wel schriften vol staan met Italiaanse voetbaltermen, mijn vader was daar nogal verbolgen over, haha. De eerste wedstrijd die ik zag, was in 1972: Standard Luik tegen Inter, kwartfinale. Standard was toen een topploeg. We reisden met z'n vijven in een Fiatje 600 naar Luik. Een onvergetelijke trip... Wacht, er komt iemand aan de deur.'

Terug aan de telefoon: 'Je gelooft het niet, maar ik heb nu een Fiorentina-shirt aan. De Italiaanse buurvrouw die net binnenkwam, begon er meteen over: Viola, Viola! Ze hebben ook een bijzonder clublied, gemaakt door Narciso Parigi. Het wordt nog steeds gedraaid. Fantastische club'.

Tekst gaat verder onder de foto.

Vormden zij niet ooit een erehaag voor Ajax? 'Ja, hun trainer Claudio Prandelli heb ik ook leren kennen, een uitermate correcte kerel. We wonnen met 1-0, een doelpunt van Kennedy Bakircioglu, en eigenlijk was Fiorentina de betere ploeg. Van Basten was trainer. Het begon met de persconferentie de dag ervoor; hij kwam binnen en de Italiaanse pers stond op om te applaudisseren.

'Na de wedstrijd was er die erehaag, opgedragen door Prandelli. Twee weken later, voor de return, zei ik: hoe mooi zou het zijn als wij ongeacht de uitslag ook een erehaag maken voor Fiorentina? "Geen sprake van, begin ik niet aan", zei Van Basten. Dat vond ik zo jammer.'

Champions League-finale van 1972

Terug naar het Inter van 1972. 'De finale tegen Ajax was voor mij speciaal, want ik werd toen aangenomen als speler bij Ajax. Een geweldig moment. Het Nederlands voetbal was in aanzien gestegen en dat van Italië gedaald, maar ik was wél voor Inter. Dat we naar De Kuip gingen, was zonder twijfel.'

Tekst gaat verder onder de foto.

'Maar hoe, en in welke kleuren? We hadden weken van tevoren een brief geschreven naar Inter, of we kaarten voor het uitvak konden krijgen, en dat lukte. Alle vrienden gingen in blauwzwart. Ook ik. Ik maakte een spandoek van vier bij twee meter, mijn moeder stikte daar in grote letters Forza Inter op. We stonden tussen de fanatieke Interisti. Ik was Ajacied, dus de uitslag zou niet uitmaken, maar al snel werd duidelijk dat Inter de underdog was. Ze hadden hoop dat ze er iets van konden maken, maar die hoop was ijdel.'

'Neeskens maakte in zijn eentje meer overtredingen dan heel Inter'

'Mario Giubertoni werd na een kwartier door Horst Blankenburg uit de wedstrijd geschopt. Italiaans voetbal werd afgeschilderd als defensief, hard en gemeen, terwijl Johan Neeskens in zijn eentje meer overtredingen maakte dan heel Inter. Daar werd in de pers geen letter over geschreven. Cruijff speelde tegen Gabriele Oriali, een negentienjarig jongetje, die heeft geen schop uitgedeeld. Maar natuurlijk: Ajax zat op de toppen van zijn kunnen. Dat ik daar deelgenoot van mocht zijn, vergelijk ik met het bloeien van een exotische bloem in je achtertuin.'

Hoe werd Endt als Inter-fan ontvangen bij Ajax? 'Ze vonden mij maar een rare snuiter. In de zomer hield Barry Hulshoff een spreekbeurt voor de jeugd. Ik stelde een vraag over de spits van Inter waar hij tegen gespeeld had, Boninsegna. Iedereen lachen: "Daar heb je David weer, met zijn Italianen!" Boninsegna heette Roberto - Bobo, verkleind in het Italiaans. Vanaf dat moment noemden ze mij Bobo. Hulshoff moest er ook wel om lachen, hoor.'

Tekst gaat verder onder de foto.

'Nou Jan, die Giacinto Facchetti, dat is toevallig wel mijn grote voorbeeld!'

'Jaren later kwam ik hem en Ruud Krol tegen in het trainingskamp. Ik wachtte op mijn beurt om gemasseerd te worden en die masseur was nieuw. Wim Suurbier en Blankenburg zaten er ook bij. Die masseur, Jan, sprak me aan: "Jij bent toch voor Inter, hoe kan dat nou?"

'Voordat ik iets kon zeggen, kwam Krol tussenbeide: "Nou Jan, die Giacinto Facchetti, dat is toevallig wel mijn grote voorbeeld! Dat Italiaanse voetbal, daar ben ik ook gek van." Niet geheel toevallig beleefde Ruud Krol zijn mooiste voetbaltijd in Napels. 'Ik heb het er nog wel eens over met Ruud. Dat heeft te maken met het Italianismo; de Italiaanse aard, de manier van leven. Dat af en toe zijn rafelranden heeft, en soms theatraal is, maar waar een grote hartstocht uit spreekt. Als Krol in Napels komt, wordt hij als een grootheid behandeld.'

Tekst gaat verder onder de video.

Als teammanager ziet hij zijn clubs nog tweemaal de degens kruisen. 'In 2002 zaten we in een poule met Inter, Olympique Lyon en Rosenborg. In Italië kenden ze mij als Italiaans sprekende persvoorlichter van Ajax. Er verscheen een paginagroot artikel in La Gazzetta dello Sport, over die vreemde combinatie van iemand die bij Ajax werkt, maar ook voor Inter is. Een week later kreeg ik een pakketje bezorgd bij de ArenA, van Inter-voorzitter Massimo Moratti. Er zat een shirt van Ronaldo in, een originele foto van 'mijn' Inter-elftal van 1965 en een handgeschreven brief. Wat een allure, wat een stijl, dat een clubvoorzitter de moeite neemt om zoiets te doen.'

'Ik denk dat Dennis Bergkamp qua landsaard meer een Engelsman was'

Inter wint met 1-0. 'Ik stond een beetje bedremmeld te kijken. Moratti omhelsde me: "Luister David, maak je geen zorgen, wij gaan ervoor zorgen dat jullie ook de poulefase doorkomen." Dat gebeurde uiteindelijk ook. Ik vond het bijzonder dat er ondanks de grootheid van zo'n club, altijd een bepaalde warmte in zat, een soort familiegevoel.' Een heel andere figuur dan Silvio Berlusconi dus? 'Die heb ik ook ontmoet. Die kon heel aimabel doen, maar dat was een heel ander kaliber mens. Je voelde dat het bij hem één grote show was. Berlusconi was, zeg maar, de andere kant van Italië.'

Waar Aron Winter in 1998 een UEFA Cup wint en Wesley Sneijder de treble pakt in 2010, vergaat het Dennis Bergkamp en Wim Jonk minder florissant, op voetbaltechnisch vlak. 'Trainer Osvaldo Bagnoli was met typisch catenaccio kampioen geworden met Verona en de intentie was om op zijn Hollands te gaan voetballen. Ik was bij de eerste wedstrijd in San Siro tegen promovendus Reggiana. Het was niet om aan te zien.'

Tekst gaat verder onder de foto.

'Bergkamp voelde zich al snel ongelukkig, kon niet spelen zoals hij wilde spelen met de individualistische Ruben Sosa naast zich in een 4-4-2-systeem. Het hele project faalde. Zijn vervolg bij Arsenal werd in Milaan met verbazing, en ook een beetje bozig, bekeken. Al snapten ze ook goed de voorwaarden. Ik denk dat Dennis qua landsaard meer een Engelsman was. Hij is ook vernoemd naar Denis Law.'

'Je moet me hier weghalen, ik kan hier niet leven!'

Of Endt en zijn Italiaanse vrienden het nog wel eens over Andy van der Meijde hebben? 'Ja, dan verschijnt er een grote lach op hun gezicht. Hij wordt gezien als wat ze in Italië een brocco noemen: iemand die faalt. Als een Ajacied daar komt, wordt er altijd gezegd: die kan voetballen.'

'Maar ik weet nog dat Andy me opbelde - hij was nog geen vier weken in Milaan - en zei: "David, David, je moet me helpen, je moet me hier weghalen, ik kan hier niet leven, ik kan hier niet wonen!" Ik kon natuurlijk weinig doen behalve zeggen: "Doorzetten, moed houden." Het is een fantastisch lieve jongen, maar hij was niet bestand tegen wat hij daar tegenkwam. Eigenlijk gebeurde hetzelfde toen hij naar Everton ging. Ik denk dat hij het beste op zijn plaats was geweest als hij zijn hele carrière bij Ajax was gebleven.'

'Italiaans salaris zou het verliezen van Chivu's wens om Ajax te trainen'

Van der Meijde is al weg uit Milaan als een ex-teamgenoot, die daar anno nu met de magneten schuift, arriveert vanuit Rome. 'Cristian Chivu was een grote persoonlijkheid in het veld, paste perfect in het hele gezelschap, is ook lang jeugdtrainer geweest daar. De schedelbreuk die hij opliep bij Inter, dat was niet leuk natuurlijk, maar dat geldt als een soort romantiek van de speler die letterlijk alles geeft voor de club. Dat wordt niet vergeten. We hebben daar een juweel van een speler aan gehad, bij Ajax.'

Tekst gaat verder onder de foto.

'Cris had héél graag trainer geworden bij Ajax, maar toen hij hoorde dat er niet meer in zat dan een assistentenrol, zei hij: dan ga ik ergens anders trainen. Tijdens die gesprekken wilde hij zó graag. Hij zei: "De manier van denken, de filosofie, dat raakt mijn hart. Het zou mooi zijn als ik zo'n ploeg kon trainen." Ik had het graag zien gebeuren.'

'Het is bovendien altijd leuk om een man als Chivu in je buurt te hebben. Hij heeft geweldige triomfen bij Inter gevierd, maar ik weet: diep in zijn hart, daar gloeit een Ajax-lampje. Ik gun het John Heitinga ook, maar het is wel iets wat bij Chivu leeft. Als je dan toch in romantiek en idealen denkt... Hij verdient bij Inter wel twee of drie keer meer dan bij Ajax, maar dat bedrag had het verloren van zijn wens om bij Ajax iets te kunnen betekenen.'

Inter komt naar Amsterdam met het traditionele respect

Hoe kijken Endt en zijn mede-Interisti naar de komende confrontatie? 'Inter heeft nu twee Champions League-finales gespeeld, weliswaar verloren, maar toch. Kampioen van Italië, afgelopen seizoen nét niet; dat betekent dat ze tot de top behoren in hun land en in Europa.'

'Nu is Inter echt favoriet, met een gedegen elftal. Een hele goede keeper, Alessandro Bastoni achterin, op het middenveld Nicolò Barella, Marcus Thuram doet het aardig voorin. Ze hebben nog niet de vorm, dat is te veel gevraagd voor het begin van het seizoen. Ze komen naar Amsterdam met het klassieke, traditionele respect en bewondering voor het instituut Ajax als geheel. Ondanks misschien mindere periodes heeft Ajax nog altijd een mooi effect op hele generaties in Italië. Ajax staat hier altijd model voor het mooie van het voetbal.'

'Kan Ajax boven zichzelf uitstijgen, wat ook een beetje gebeurde in die 2-2-wedstrijd in Amsterdam? Dat kán gebeuren. Over het algemeen is Inter een maat te groot voor Ajax op dit ogenblik. Ik vind het jammer, want ik draag m'n club een warm hart toe. Een opsteker in zo'n wedstrijd zou het vertrouwen terugbrengen; dat er duidelijkheid komt in de manier van spelen. Ajax staat nog in de steigers en Heitinga probeert naar eer en geweten een andere manier van voetbal binnen te brengen. Dat is niet zo eenvoudig en daar moet je ook de kwaliteit voor hebben. Dus ik hou het bij 0-1, een doelpunt verschil. Maar ik hoop dat Ajax wel kan opstaan, in deze hele speciale wedstrijd.'

Ajacied in Toscane

Meer van 'Ajacied in Toscane'

- Ajax Ingelijst: Heinz Stuy en de magie van Ajax-Feyenoord
- Ajax' binnenlandse transferhistorie: welke aanwinsten vormen de beste elf?
- Seizoen 2024-2025 in vogelvlucht: (bouw)helm in plaats van maatpak, geen pannenbier, glansrol voor de supporters
- Automatisme dan wel bijgeloof onder Ajacieden? Zo vliegen spelers en fans wedstrijden aan
- PSV-uit, altijd lastig: zeldzame zeges in Eindhoven: 'Christian Poulsen is de naam - ook goedemiddag'
- Van waterballet tot Europese bekerwinst: het Olympisch Stadion inspireert Ajax
- Elektronica, muziek en andere trends: de invloeden op Ajax looks in de 80s
- Hoe waren transferperiodes vroeger? 'Je moet hierheen komen, je regelt het maar', zei Cruijff
- Bloedheet Bursa, mopperen in Malmö, zwemmen in Zaragoza: Ajax route naar de eerste Europacup in 14 jaar