Oude foto's van Ajacieden vragen vaak om meer dan alleen namen en rugnummers. Daar duiken we vanaf vandaag in met de rubriek Ajax Ingelijst. In wat voor staat verkeert Ajax op dat moment, welke aspecten verraden het tijdsbeeld? In dit eerste deel buigen we ons over een welgemikt shot van fotograaf Rob Mieremet op recordkeeper Heinz Stuy tijdens Ajax-Feyenoord in 1973. Wanneer we het bijbehorende programmaboekje openslaan, belanden we zelfs bij een Ajacied die dankzij een panna een meestergitarist wordt. Lekker dwalen door het verleden dus, langs sigarenhandels, Amsterdamse horeca en meer randzaken.

Bestel nu het nieuwe derde tenue of de trainingscollectie van Ajax!

Foto: Bert Verhoeff / Anefo, CC0, via Wikimedia Commons.

Hopend op verhalen over de totstandkoming van deze foto mailen we met fotograaf Bert Verhoeff, die als maker staat vermeld. Volgens hem gaan de credits echter naar Rob Mieremet, helaas niet meer onder ons. In 1973 wint hij, 26 jaar jong, de Zilveren Camera voor zijn foto van de fatale crash van de Britse coureur Roger Williamson op Circuit Zandvoort.

Twee maanden later stelt Mieremet scherp op Heinz Stuy, vanzelfsprekend met een analoge camera. 'Doorschieten' is nog niet of beperkt mogelijk, en het is balen als een fotorolletje net vol is zodra Ajax aanvalt. Pas na het ontwikkelen - snel, want de krant moet 's morgens vroeg op elke deurmat liggen - is te zien of een foto in aanmerking komt voor publicatie. Des te knapper is het vastleggen van belangrijke voetbalmomenten in die tijd, en bovenal eeuwig waardevol.

Ajax' writer's block na drie bestsellers

Het internationale stof dat het Gouden Ajax deed opwaaien, moet nog neerdalen op die 23e september. Het is halfbewolkt en met een graad of vijftien ideaal voetbalweer. Ajax begint dit Eredivisieseizoen 1973-1974 veelal winnend, maar wordt uiteindelijk derde, zo ook de twee volgende jaargangen.

Er zijn legio redenen voor dit writer's block na drie bestsellers op rij. Een maand eerder is Johan Cruijff vertrokken. Succescoach Ștefan Kovács mag van zijn thuisland Roemenië achter het IJzeren Gordijn niet langer in West-Europa verblijven, waar opvolger George Knobel de lijn niet weet door te trekken. Daarnaast beginnen andere Europese clubs fiks te investeren, net als de binnenlandse concurrentie.

Adverterende Amsterdammers: niet zelden Ajacieden

Terwijl sportfotografen vlak achter de achterlijnen plaatsnemen, niet zonder risico op botsingen met bal en spelers, schuift de zijdelings bij Ajax betrokken minister-president Joop den Uyl aan op de eretribune. In andere vakken nemen sommige supporters plaats op omheiningen, voor een beter zicht, hetgeen een rommelig, typisch jaren 70-beeld geeft.

Tekst gaat verder onder de foto.

Menigeen raadpleegt zijn programmaboekje voor een voorbeschouwing en de opstelling die niet altijd meer klopt zodra er wordt afgetrapt. Op de cover worden ze aangestaard door verdediger Wim Suurbier. Verder bladerend treffen ze een advertentie van Sportshop Wim Suurbier aan. Veel spelers hebben een nevencarrière, maar Amsterdamse zangers van het levenslied ook: 'Disco Willy Alberti, voor al uw grammofoonplaten - Osdorperplein 236, telefoon 195262'.

Meer marketingnostalgie is er van uiteenlopende ondernemers. De één is anno nu nog actief met exact hetzelfde logo maar een andere slogan ('Lekke band? Simson bij de hand!'), de ander is hooguit nog op Wikipedia te vinden. Zo wordt de lezer erop gewezen dat een verrekijker in zo'n groot stadion wel handig is. 'Zie de doelpunten beter met een prismakijker van Loe Lap'. Dit blijken oude tankperiscopen te zijn; Lap was handelaar in legerdumpartikelen. En uiteraard is de Mokumer horeca trots vertegenwoordigd:

'U eet het lekkerst bij Broodje van Kootje'

'Na afloop naar Café petit-Restaurant Fred Looyen - Sfeer Gezelligheid Trefpunt Sport'

'Plein 24, ook voor uw croquetten'

(Niet) uitgespeeld door een panna van matchwinner Mühren

Andere reclame voert terug naar vroegere Ajacieden. Zoals Bennie Müller, vader van kortstondig Ajacied Danny Müller, met zijn sigarenzaak aan de Haarlemmerstraat - ook voor uw wedstrijdkaarten. Harry Sacksioni senior doet dat in de Rijnstraat. Zijn zoon doorloopt net als pa de jeugdelftallen. Het dubbeltalent kiest voor een succesvolle carrière in de muziekwereld. Dat verhaal brengt ons toevallig genoeg terug bij de foto waar het hier om draait.

Tekst gaat verder onder de foto.

Aan muziekjournalist Willem Jongeneelen vertelt de oud-speler van Ajax A1 dat hij zijn twee talenten volop wilde benutten, maar dat Rinus Michels dat tegenhield: 'Ik weet van jouw gitaarspelen. Mot je horen: wat jij wil, is allebei topsport. Je zult moeten kiezen'. De keuze wordt makkelijk wanneer Sacksioni jr. tijdens een oefenwedstrijd tegen FC Volendam een panna krijgt van een langharige middenvelder, en ter plekke besluit voor de gitaar te gaan.

Tijdens zijn daarna ontluikende carrière, meermaals uitgeroepen tot Beste akoestische gitarist van de Benelux, zal hij samenwerken met onder meer Frank Boeijen, Herman van Veen en Raymond van het Groenewoud. Het is dus niet Michels die hier de doorslag geeft. 'Die jongen met dat lange haar uit Volendam speelde trouwens twee jaar later wel in Ajax 1. Dat was Arnold Mühren'.

Mühren scoort, Stuy Zweeft

Tijdens deze Klassieker wil de rivaal onder coach Wiel Coerver een voorschot nemen op minder glorieuze tijden in Amsterdam. Dat lukt vandaag niet, al solliciteert recordkeeper Stuy, op avontuur in eigen strafschopgebied, naar een tegendoelpunt.

Na een half uur valt dat alsnog. Het is Gerrie Mühren die kort na rust het scorekleed weer glad trekt nadat aangever Piet Keizer een karakteristieke kapbeweging maakt, eentje die Bryan Roy later veelvuldig zal kopiëren. Broer Arnold laat in minuut 87 de fotograaf aan de overkant van het veld deel uitmaken van een mooi moment. En Ajax wint.

Tekst gaat verder onder de foto's.

Wie en wat zien we allemaal? De spelers met zichtbare rugnummers zijn Heinz Schilcher (2), Johan Neeskens (7), aanvoerder Keizer (11) en Barry Hulshoff (13). De bakkenbaardenmannen spelen in kraag- en reclameloze longsleeves van Le Coq Sportif, het clublogo smaakvol in het midden. De stadionklok staat op zeven over half negen, terwijl het een gebruikelijke half driewedstrijd is.

Het scorebord wordt handmatig bijgehouden, al staat de persoon die dat moet fiksen, de goal nu nog mee te vieren. Hij hoeft in ieder geval niet op een VAR te wachten om van de 1 een 2 te mogen maken. Rob Mieremet vat het allemaal in een fraai panorama, en zal na het ontwikkelen net als de keeper een juichkreet hebben geslaakt. Want Heinz Stuy zweeft, minstens een meter boven de grond.

Tekst gaat verder onder de foto.

Opstelling Ajax:

Heinz Stuy; Wim Suurbier, Arnold Mühren, Barry Hulshoff, Ruud Krol; Heinz Schilcher, Johan Neeskens, Gerrie Mühren; Johnny Rep, Arie Haan, Piet Keizer (c)

Ajacied in Toscane

Meer van 'Ajacied in Toscane'

- Ajax' binnenlandse transferhistorie: welke aanwinsten vormen de beste elf?
- Seizoen 2024-2025 in vogelvlucht: (bouw)helm in plaats van maatpak, geen pannenbier, glansrol voor de supporters
- Automatisme dan wel bijgeloof onder Ajacieden? Zo vliegen spelers en fans wedstrijden aan
- PSV-uit, altijd lastig: zeldzame zeges in Eindhoven: 'Christian Poulsen is de naam - ook goedemiddag'
- Van waterballet tot Europese bekerwinst: het Olympisch Stadion inspireert Ajax
- Elektronica, muziek en andere trends: de invloeden op Ajax looks in de 80s
- Hoe waren transferperiodes vroeger? 'Je moet hierheen komen, je regelt het maar', zei Cruijff
- Bloedheet Bursa, mopperen in Malmö, zwemmen in Zaragoza: Ajax route naar de eerste Europacup in 14 jaar