Het chagrijn rondom Ajax lijkt maar niet te verdwijnen. Het WK in Qatar kwam bijna een maand geleden als geroepen voor Ajax. De Amsterdamse club kwam halverwege de eerste seizoenshelft in een enorme neerwaartse spiraal terecht. Het ene na het andere mindere resultaat werd geboekt en zodoende nam het chagrijn rondom Ajax toe. Nu, een kleine maand later, is het chagrijn na twee teleurstellend verlopen oefenduels helemaal terug.

Terug naar het begin. Ajax kende een enorm turbulente zomer met vele wisselingen binnen alle geledingen van de club. Ajax loste het gedwongen vertrek van Marc Overmars op door technisch manager Gerry Hamstra en diens rechterhand Klaas-Jan Huntelaar naar voren te schuiven voor de transferzaken. Met Alfred Schreuder kwam er een opvolger voor de succesvolle Erik ten Hag en maar liefst elf spelers vertrokken bij de Amsterdamse club. Daar kwamen tien nieuwe spelers voor terug.

Reden tot paniek was er in de zomer allerminst. Ajax zou weer in de Champions League gaan spelen en de selectie zou sterk genoeg zijn om 'gewoon' weer kampioen te worden. De start van het seizoen was bovendien veelbelovend. Ajax won zijn eerste zes wedstrijden van het seizoen en kende daarmee zijn beste start in de Eredivisie sinds 1997. Daarnaast begon de Amsterdamse ploeg overtuigend aan het Champions League-seizoen: er werd met 4-0 gewonnen van Rangers FC.

Sinds Liverpool-uit ging eigenlijk alles mis

Sinds het verloren uitduel met Liverpool in de Champions League (2-1) ging eigenlijk alles mis bij Ajax. In de Champions League werden pijnlijke nederlagen geleden tegen Napoli (1-6 en 4-2), waarna Liverpool ook in Amsterdam won van Ajax: 0-3. Ook in de Eredivisie draaide Ajax vervolgens zeer matig. Van de laatste acht duels in de vaderlandse competitie werden er slechts drie gewonnen, terwijl er ook al twee keer werd verloren.

De laatste nederlaag van Ajax was tegen PSV. De Eindhovenaren legden de pijnpunten van Ajax - lees: de verdedigende kwetsbaarheden van Ajax - bloot en wonnen met 1-2 in de Johan Cruijff ArenA. Vervolgens wist Ajax ook niet te winnen van Vitesse (2-2) en FC Emmen (3-3). Het publiek was het meer dan zat en schreeuwde dat trainer Schreuder moest 'oprotten'. Tijdens het duel met Vitesse waren de eerste witte zakdoekjes al te zien in het stadion, terwijl er op bezoek bij FC Emmen een spandoek hing met een duidelijke tekst.

Het WK in Qatar kwam als geroepen

Juist op het moment dat Ajax regelrecht een ravijn leek in te storten, kwam daar het WK in Qatar. Waar veel Ajax-supporters opzagen tegen een toernooi middenin het seizoen, kwam dit WK nu eigenlijk als geroepen. Even rust, even geen gezeik, even geen slechte resultaten rondom hun favoriete voetbalclub. Meerdere Ajax-fans gaven in de afgelopen tijd zelfs aan wedstrijden van hun club bovendien niet te missen.

In de tussentijd zijn veel Ajax-spelers actief op het WK in Qatar. De Ajacieden bij het Nederlands elftal lijken ogenschijnlijk even bevrijd van de malaise in Amsterdam. Zelf willen de spelers niet aangeven dat er een verschil is tussen de gemoedstoestand bij Ajax en Oranje. Zo sprak Berghuis onlangs nog uitgebreid over de situatie bij Ajax.

Het verschil tussen Oranje en Ajax is dat je bij Ajax normaal gesproken dagelijks met elkaar op de club bent. 'Bij Oranje is er automatisch minder ruimte voor onderlinge irritaties of wat dan ook. Bij Ajax is het niet zo dat het dit seizoen onderling heel anders is dan vorig jaar. Die dynamiek is vergelijkbaar. Ook bij Ajax hebben we een goede groep', zei Berghuis in een interview met Voetbal International.

De aanvallende middenvelder geeft toe dat de sfeer in een spelersgroep mede wordt bepaald door de resultaten. 'Wat Ajax betreft: als professional probeer je in moeilijke situaties in oplossingen te denken. Het heeft niet zoveel zin om mee te gaan met kritiek. Ik stel mezelf dan vragen: Hoe kan ikzelf beter zijn, hoe kan ik zorgen dat de spelers om mij heen beter zijn? Zo probeer ik daar elke dag een bijdrage aan te leveren. Bij Ajax en bij het Nederlands elftal.'

Na twee oefenduels is het chagrijn rondom Ajax direct terug

Waar veel spelers van Ajax nog actief zijn op het WK en de uitgeschakelde Ajacieden nog niet geheel terug zijn in training, is de Amsterdamse club in de tussentijd wel al begonnen aan de voorbereiding op de tweede seizoenshelft. Dat deed Ajax vorige week tijdens een trainingskamp in Marbella. Deze trainingsweek werd afgesloten met een oefennederlaag tegen Championship-club Blackburn Rovers: 0-2.

Ajax, dat speelde met enkele talenten, kwam op bepaalde vlakken duidelijk tekort tegen de Engelsen. Schreuder zag na afloop dat Ajax vooral op fysiek vlak niet mee kon met Blackburn Rovers. 'Als je naar de tegenstander kijkt, is dit gewoon een uitstekende ploeg. Je zag gewoon dat we fysiek niet sterk genoeg waren op dit moment tegen dit soort tegenstanders.'

Veel waarde wilde Schreuder niet hechten aan de uitslag. Belangrijker vindt hij dat bepaalde spelers een ontwikkeling doormaken en dat spelers als Maarten Stekelenburg en Ahmetcan Kaplan weer eens minuten konden maken. Het commentaar van Schreuder zorgt voor onvrede bij supporters van de club. Zij vinden het niet kunnen dat de trainer spreekt over aanknopingspunten na een vrij kansloze nederlaag tegen een club van het Engelse tweede niveau.

Enkele dagen ging het opnieuw 'mis'. Ajax won weliswaar met 5-4 van FC Volendam, maar vier tegengoals tegen de nummer laatst van de Eredivisie zijn er misschien wel vier te veel. Vlak na rust keek Ajax zelfs tegen een 0-3 achterstand aan en dure aanwinsten als Kaplan en Calvin Bassey gingen tijdens het oefenduel opzichtig in de fout. Na afloop van deze wedstrijd was #SchreuderOut wederom trending op Twitter.

Is de kritiek op Schreuder op dit moment terecht?

Je kunt je afvragen of de kritiek op Schreuder op dit moment terecht is. Op basis van de eerste seizoenshelft zou je 'ja' kunnen zeggen. De resultaten van de Amsterdamse club waren op een gegeven moment niet om over naar huis te schrijven, ook al was Schreuder natuurlijk niet de enige verantwoordelijke voor deze mindere periode van Ajax.

De kritiek op Schreuder na twee teleurstellend verlopen oefenduels is begrijpelijk, maar de vraag is of dit terecht is. Het chagrijn van de eerste seizoenshelft komt logischerwijs snel naar boven bij de eerste de beste tegenslag en dus valt het negatieve commentaar te verklaren. Aan de andere kant: het zijn 'maar' oefenduels en Ajax speelt op dit moment met meerdere spelers van Jong Ajax dan wel Ajax O18, terwijl veel belangrijke spelers nog iet aanwezig waren vanwege hun deelname aan het WK.

De waarheid is echter wel dat, na een maandje zonder Ajax, het chagrijn rondom de de club direct terug is als er een minder resultaat wordt behaald. De vraag is dan ook: gaat dit nog veranderen, zolang Ajax zelf niets doet. Moet de club daadwerkelijk overgaan tot het ontslaan van Schreuder en het aanstellen van een andere trainer? Moet er een nieuwe directeur komen? Of mogelijk zelfs nieuwe spelers?

Zolang er niets gebeurt op het hoogste niveau binnen de club, zullen alleen goede resultaten het tij rond de club kunnen doen keren. Het programma in januari voor Ajax is, na twee maanden zonder officiële wedstrijd van Ajax, overvol. Met wedstrijden tegen NEC (uit), FC Twente (thuis) en Feyenoord (uit) wacht Ajax niet bepaald een makkelijk begin van de tweede seizoenshelft en dus lijkt het aan- of afhaken voor de club.

Ontslag van Schreuder lijkt voorlopig niet aan de orde

Waar een groot deel van de fans van Ajax blijven roepen om het ontslag van Schreuder, lijkt dit voorlopig niet aan de orde. Zo sprak algemeen directeur Edwin van der Sar onlangs tegenover Voetbal International nog zijn vertrouwen uit in de trainer van Ajax. De beleidsbepaler vindt niet dat Ajax zich moet laten leiden door de waan van de dag. Hij geeft aan dat in het verleden ook Peter Bosz en Erik Ten Hag moesten vertrekken van de fans. 'We moeten structuur zien, zorgen dat er handvatten zijn, dat we vooruit gaan en we zullen in de tweede seizoenshelft moeten gaan voelen dat dit er is', aldus Van der Sar.

Dat het beter moet bij Ajax is duidelijk, zo geeft Van der Sar aan. 'De evaluatie heeft plaatsgevonden en daarin bespreken we hoe we de voorbije maanden hebben beleefd, maar vooral ook waar de verbeterpunten plaats moeten vinden. In de selectie, in de staf, in de organisatie. En het is voor iedereen duidelijk wat het doel is: het landskampioenschap, dat is het belangrijkste voor Ajax.'

Daarnaast heerst er ook nog een andere theorie waarom Ajax op dit moment nog geen nieuwe trainer aanstelt. De club heeft namelijk het mogelijke voornemen om een nieuwe directeur voetbalzaken aan te stellen en dit zal logischerwijs eerder gebeuren dan het aanstellen van een eventuele nieuwe trainer. Eerst een nieuwe trainer aanstellen en dan een nieuwe directeur voetbalzaken zou de omgekeerde weg betekenen.

Voordat een nieuwe directeur voetbalzaken wordt aangesteld, zal eerst een nieuwe voetbalcommissaris worden aangesteld voor de RvC van Ajax. Tijdens de aandeelhoudersvergadering gaf Ajax al aan dat dit na het WK zal worden gedaan en daarmee lijkt de kans groot dat Danny Blind - nu assistent-bondscoach van Oranje - terugkeert in de RvC van Ajax. Pas als Blind terug is bij Ajax zal een nieuwe directeur worden aangesteld. Zolang dit nog niet gebeurd is, zal Ajax niet snel overgaan tot het ontslag van Schreuder, tenzij de resultaten in de komende weken wel heel dramatisch zijn.

Bart Veenstra (Twitter: @Bart_Veenstra | e-mail: b.veenstra@ajaxshowtime.com)