Jari Litmanen heeft voor zijn periode bij Ajax meegetraind bij zowel PSV als FC Barcelona. Dit vertelt de Ajax-legend in de Pantelic Podcast. Ook wordt er gesproken over zijn eerste - leerzame - seizoen in Amsterdam, de gloriejaren van Ajax, zijn band met Dennis Bergkamp en Louis van Gaal en of hij ooit nog - in een functie - zal terugkeren bij Ajax. 'Tot nu toe is het nog niet gebeurd, maar het kan altijd anders lopen.'

Voordat de Fin bij Ajax terechtkwam heeft hij meerdere stages gelopen in het buitenland. Litmanen geeft aan dat het in die tijd erg moeilijk was om een club in het buitenland te vinden. 'Voor iemand uit Finland was het heel moeilijk om de stap naar het buitenland te maken. Mede ook vanwege de regelgeving omtrent spelers die uit het buitenland komen. De meeste jongens bleven in Finland of gingen naar Zweden of Noorwegen.'

Stages bij PSV en FC Barcelona

Ook vertelt Litmanen over de stages die hij liep voordat hij naar Ajax kwam. 'Ik heb bij FC Barcelona meegetraind. Johan Cruijff zag het wel in mij zitten, maar op dat moment was Barcelona geen reële optie vanwege de regelingen met buitenlandse spelers. Ook bij PSV heb ik twee weken meegetraind, met het tweede, en heb ik ook vriendschappelijke wedstrijden meegespeeld. Uiteindelijk is er nooit een contractvoorstel of iets dergelijks gekomen.'

In het seizoen 1992/93 kwam Litmanen uiteindelijk naar Ajax van MyPa uit Finland. Van een kleine club in Finland, naar het Ajax van onder anderen Bergkamp en vele andere grote spelers. 'Ik kende de spelers van Ajax omdat ze net de Europacup 2 hadden gewonnen en omdat het EK in Zweden net geweest was. Het was aan het begin wel wennen, want het waren niet de minste spelers.'

Tekst gaat verder onder de foto.

Die stap was indrukwekkend voor de jonge Fin, maar Litmanen kwam wel met een doel naar Amsterdam. 'Dat was geweldig, maar het gebeurde ook allemaal heel snel. Ik kwam naar Amsterdam en de volgende dag stond ik al met die jongens op het veld. Mijn doel was om zo snel mogelijk mijn stempel te drukken.'

Litmanen zat samen met drie andere buitenlandse jongens in de selectie van Ajax, maar iedereen sprak Nederlands. Dat heeft aan het begin wel wat moeite gekost voor de oud-Ajacied. 'Ik was de enige die geen Nederlands sprak in de kleedkamer. In de eerste maanden was dat erg lastig, maar dat heeft mij wel gemotiveerd om zo snel mogelijk de taal te leren. Ik zat naast Sonny Silooy in de kleedkamer en die liet mij meteen zien wat Amsterdamse humor was. We hadden wel echt een hele mooie groep.'

'In dat eerste jaar heb ik heel veel kunnen leren en dat heeft mij als speler gemaakt'

In het eerste seizoen kreeg Litmanen de tijd om in de schaduw van Bergkamp zich te ontwikkelen en te wennen aan het leven in Nederland. 'Ik had het eerste seizoen nodig om het systeem te leren, de spelers te leren kennen en te wennen aan het niveau. In dat eerste jaar heb ik heel veel kunnen leren en dat heeft mij als speler gemaakt', aldus Litmanen. 'Ik zag Bergkamp niet als concurrent. Ik was juist blij dat ik iedere dag met hem kon trainen en van hem kon leren.'

Tekst gaat verder onder de foto.

Het seizoen daarna vertrok Bergkamp naar Internazionale en kreeg Litmanen de zware taak om de rol van Bergkamp over te nemen. Hoewel Litmanen geen vergelijking tussen hem en Bergkamp ziet, heeft hij wel veel geleerd door met hem samen te spelen. 'Hij was een heel ander type speler. Hij was meer een schaduwspits terwijl ik echt een nummer tien was. Ik vulde dat anders dan hem in, maar hoe hij het spel zag en wat hij met de bal deed gaf mij inspiratie en motiveerde mij om mijzelf uit te dagen binnen mijn eigen kwaliteiten.'

Ajax stond onder leiding van Van Gaal en Litmanen geeft aan heel goed met de Nederlandse hoofdtrainer samengewerkt te hebben. 'Ik kon prettig met hem samenwerken. Van Gaal was vanaf de eerste seconde duidelijk en gaf aan dat ik het eerste jaar had om te wennen en dat ik daarna de plek van Bergkamp moest overnemen. Heel concreet en duidelijk. Dat hij mij de tijd gaf was heel belangrijk voor mij.'

Van Gaal: 'Hij deed altijd wat ik dacht, maar dan sneller'

Van Gaal zei ooit in een interview over Litmanen het volgende: 'Hij deed altijd wat ik dacht, maar dan sneller'. Volgens de Fin was dat ook één van zijn grootste kwaliteiten. 'Eén van mij sterke punten was anticiperen op wat er kon gebeuren en daarop reageren. Tussen die twee dingen zit een heel groot verschil. Anticiperen is voelen wat er kan gebeuren en reageren is timing en snelheid, maar door te anticiperen kan je ook sneller reageren.'

Tekst gaat verder onder de foto.

Ook wordt er gesproken over de twee meest succesvolle seizoenen van Litmanen in het shirt van Ajax, 1994-95 en 1995-96. Volgens Litmanen was, buiten de finale om, de eerste overwinning op AC Milan het hoogtepunt. 'Het was voor iedereen, behalve Frank Rijkaard, de eerste wedstrijd in de Champions League. We speelden tegen het grote AC Milan, de regerend Champions League-winnaar, in het Olympisch Stadion. Een aantal maanden eerder had AC Milan nog met 4-0 van FC Barcelona gewonnen en wij wonnen volledig terecht met 2-0. Dat is mentaal heel belangrijk geweest voor dat seizoen.'

Plan van AC Milan in de finale aangepast op Litmanen

Dat memorabele seizoen speelde Ajax driemaal tegen AC Milan, zonder één doelpunt tegen te krijgen. Later deelde Marcel Desailly nog een mooi verhaal over de tactiek van AC Milan in die legendarische finale. 'We wisten van elkaar hoe we speelden, maar puur voor de finale veranderde AC Milan de tactiek. Desailly vertelde mij later dat hij maar één taak had: Litmanen uitschakelen. Dat voelde natuurlijk als een grote eer.'

Tekst gaat verder onder de foto.

Helaas lukte het de Amsterdamse ploeg niet om de Champions League-titel te prolongeren in het seizoen daarna. Ajax verloor namelijk met penalty's van Juventus en dit doet Litmanen nog altijd veel pijn. 'Eigenlijk speelden wij het seizoen daarna beter dan het jaar ervoor. We waren de favoriet, maar blessures hebben ons uiteindelijk de das omgedaan. We hadden de kans om de titel te prolongeren, maar het mocht niet zo zijn. Daar baal ik nog steeds van. Uiteindelijk blijven teleurstellingen en nederlagen meer hangen dan de overwinningen.'

Terugkeer in Amsterdam?

Tot slot wordt aan Litmanen gevraagd of hij zichzelf ooit, in welke rol dan ook, ziet terugkeren bij Ajax. 'Over de toekomst kan ik weinig zeggen. Als ik iets voor Ajax wil gaan doen, moet ik naar Amsterdam verhuizen. Dat heeft een grote impact op het leven van mij en mijn gezin. Tot nu toe is het nog niet gebeurd, maar het kan altijd anders lopen.'