In de rubriek ‘Kweekvijver’ zoomt Ajax Showtime wekelijks in op het paradepaardje van Ajax: de jeugdopleiding.

Ajax is in staat om grote talenten uit het buitenland te halen. Het sportieve perspectief bij de Amsterdamse club wint het van het grote geld. Jorthy Mokio wimpelde FC Barcelona af en koos voor Ajax. Martin Henrion kon naar meerdere Bundesliga-clubs, maar gaf eveneens de voorkeur aan Ajax. En recent kwamen Roméo Garnier en Eloi Gomez over van respectievelijk Paris Saint-Germain en FC Barcelona. Er is echter een keerzijde: toptalenten van eigen bodem vertrekken.

Het lijstje buitenlandse toptalenten in de Ajax-jeugd wordt waarschijnlijk langer. Of Eloi Gomez en Roméo Garnier de stempel van toptalent verdienen is nog de vraag, maar de beelden en geluiden zijn veelbelovend. De jeugdscouting gaat tevens niet over één nacht ijs. Zonder het grote geld, waarmee bijvoorbeeld Rayane Bounida naar Ajax werd gehaald, maar met een goed sportief plan, lukt het dus ook.

Ajax werkt inmiddels met duidelijke financiële kaders. ‘Iedereen die zich aan ons wil conformeren, is van harte welkom. Zo niet, dan houdt het op’, stelde Alex Kroes vorige zomer. ’Het referentiekader helpt ons nu niet’, voegde de technisch directeur eraan toe, doelend op het feit dat talenten naar contracten wijzen uit de recente glorietijd. Een overgangsfase, waarin het verlies van (grote) talenten is ingecalculeerd.

Het is een periode waar iedereen die Ajax een warm hart toedraagt doorheen moet. In ongeveer een jaar tijd zag Ajax vier toptalenten van vijftien à zestien jaar oud vertrekken. Abdellah Ouazane koos voor grootmacht Real Mardrid, terwijl Jivayno Zinhagel, Tim de Koning en Ilai Grootfaam allen overstapten naar Feyenoord. Pijnlijk voor de Amsterdammers, die hier heel wat potentiële miljoenentransfers in rook zagen opgaan. In het geval van Ouazane is een langer verblijf bij Ajax plotseling niet uitgesloten.

Agressief Feyenoord, Ajax ook niet onschuldig

De gemeenschappelijke deler van drie van de vier vertrekkende talenten is dat ze Feyenoord als bestemming hebben. De Rotterdamse club benadert veel jeugdspelers van concurrenten. Zowel bij Ajax, PSV als bij AZ konden veel talenten rekenen op belangstelling van Feyenoord. Bronnen rondom laatstgenoemde club beweren echter dat er ook talenten zijn die zichzelf hebben aangeboden bij Feyenoord. Een mix van beide zal de waarheid zijn.

Het blijft opvallend dat er heel veel telefoontjes over een weer zijn gegaan tussen Feyenoord en spelers van diens concurrenten. Lang niet iedereen hapte toe op de interesse, maar de Rotterdammers kregen het wel voor elkaar om in Grootfaam weer een toptalent bij Ajax weg te kapen.

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

Ajax is ook niet het heilige boontje en plukt eveneens topspelers in wording weg uit de opleidingen van AZ, PSV en Feyenoord. Onlangs kwamen Charly van Oosterhout en Milan Verhoeven, van respectievelijk AZ en Feyenoord, nog naar de club. Een jaar eerder haalden de Amsterdammers Mohamed Abdalla weg bij PSV. En ook bij Ajax geldt dat niet iedereen toehapt. De Regeling Jeugdopleiding moet ervoor zorgen dat er de volgende transferwindow minder aan talentjepik wordt gedaan door de Nederlandse topclubs, al heeft niet iedereen evenveel vertrouwen in de afspraken.

Ieder talent heeft een eigen verhaal en eigen redenen om te vertrekken bij Ajax. Toch zijn er twee hete hangijzers rondom deze kwestie: het contract en het vervroegd doorschuiven van spelers. Ajax Showtime dook in de materie en waagde een poging om vanuit verschillende perspectieven de situatie toe te lichten.

Contracten vanaf 16 jaar bij Ajax

Het financiële plaatje is een van de oorzaken van vertrekkende jeugdspelers, of de dreiging van het vertrek van jeugdspelers. Tegen het grote geld uit het buitenland valt niet op te boksen, maar als club kun je zorgen dat je er niet, of in ieder geval minder vaak, tegen hoeft op te boksen. De KNVB verlaagde namelijk de minimale contractleeftijd van zestien naar vijftien jaar. Zo kunnen clubs hun talenten vastleggen voordat op zestienjarige leeftijd ook het buitenland een optie wordt.

Ajax gaat daar niet in mee en deelt nog altijd pas vanaf zestien jaar contracten uit. Spelers moeten dus iets langer geduld hebben dan bij bijvoorbeeld Feyenoord, waar ze spelers wel contracteren vanaf vijftien jaar. Ajax kiest bewust voor een jaar uitstel, om de ontwikkeling beter in te kunnen schatten en omdat de eerste contractverlenging dan met achttien jaar is, de leeftijd waarop een voetballer voor vijf jaar mag tekenen in plaats van drie. De Amsterdammers willen immers dat toptalenten altijd een minimale contractduur van twee seizoenen hebben bij het ingaan van een nieuw seizoen.

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

Bovendien moeten jonge voetballers voor Ajax willen spelen en dus kunnen wachten op een contract. Natuurlijk maakt Ajax aan de toptalenten duidelijk dat er een contract in het verschiet ligt, maar als er te veel pareltjes uit de opleiding vertrekken, is het tijd voor een herbezinning van dit beleid. Er moet bij vermeld worden dat Feyenoord op dit moment de best betalende club in Nederland is voor jeugdspelers.

Vervroegd doorschuiven van talenten

De Ajax-leerschool als route naar het profvoetbal is al jaren een van de meest productieve. Sommige talenten willen dit pad versnellen en daar is Ajax het niet altijd mee eens. Wanneer een speler, of de mensen om de speler heen, de club vraagt om vervroegd doorgeschoven te worden naar een hoger team, gaat de club hier niet zomaar in mee.

Ajax schuift exceptionele talenten als Jeshurun Simeon, Elgyn Hato en Denzel Darko vervroegd door, omdat ze daar volgens de beleidsmensen aan toe zijn en niet uit concurrentieoverwegingen. Mits de uitleg voor dergelijke beslissingen duidelijk is, moeten spelers er maar mee dealen.

Wanneer spelers er wel of niet aan toe zijn om met een team hoger te spelen, is een lastig parket. Dat de inzichten van Ajax weleens verschillen met die van de speler is een andere reden waarom een vertrek aantrekkelijk kan zijn. Bij Feyenoord kwamen Grootfaam en De Koning een lichting hoger terecht dan bij Ajax de bedoeling was. Voor spelers kan het vervroegd doorschuiven gezien worden als het uitspreken van vertrouwen en waardering.

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

Talenten krijgen nog altijd ruimschoots de kans bij Ajax, zoals dat altijd is geweest. Als we de vergelijking tussen rivalen Ajax en Feyenoord doortrekken, schieten de Rotterdammers vooral tekort met hun beloftenploeg. Waar bij Ajax een talent uit de Jong-ploeg na vijf goede wedstrijden aanspraak maakt op minuten in het eerste, staat Feyenoord O21 relatief ver van het eerste af.

De grotere contracten werpen momenteel zijn vruchten af voor Feyenoord, maar of dit ook op de lange termijn zo blijft, moet blijken. Evenals het moet blijken of de ‘versnelde’ route naar het eerste elftal daadwerkelijk sneller is, met inachtneming van het niveau van Jong Feyenoord.

Ajax wil rust bewaren

Ondanks dat het een groot nadeel is voor Feyenoord dat ze geen ploeg hebben die in de Keuken Kampioen Divisie uitkomt, lukt het dus toch om talenten over de streep te trekken. Nogmaals: een ieder heeft zo zijn eigen redenen om te vertrekken. Dat is niet altijd geld, al kan de rol van het contract niet ontkend worden. Er zit een dun lijntje en tevens een positieve relatie tussen waardering en financiën. De contractleeftijd terugbrengen naar vijftien bij Ajax, net zoals dat het geval is bij de concurrentie, scheelt waarschijnlijk het nodige gerommel.

Ajax is - in ieder geval voorlopig - niet van plan om contracten in te laten gaan vanaf vijftien jaar. De toptalenten van die leeftijd krijgen wel te horen dat er een contractvoorstel aankomt en het doel is om met een aantal talenten al ver voor het ingaan van de verbintenis een akkoord te bereiken. Het vooruitzicht is er, maar het geduld wordt op de proef gesteld.

Tekst gaat verder onder de afbeelding.

Bij Ajax wil men jungle tigers opleiden en weer gaan domineren in alle lichtingen. De gemiddelde leeftijd van de teams, en in het bijzonder Jong Ajax, mag van de club best wat omhoog om dat te realiseren. In een eerder interview gaf Marijn Beuker aan dat er geen inhoudelijke reden zou mogen zijn om weg te willen, en dat moet Ajax te allen tijde zien te waarborgen.

Het vertrekken van pareltjes uit de jeugdopleiding moet niet structureel worden, maar zoals Alex Kroes een jaar geleden zei: ‘We moeten er even doorheen met z’n allen’. Het vertrek van het viertal is een vervelend litteken, maar de jeugd heeft bij Ajax nog altijd de toekomst. Bovendien komen er genoeg talentvolle spelers juist naar De Toekomst toe.

Bram Bark (X: @Bram_Bark | E-mail: b.bark@ajaxshowtime.com)

Lees meer 'Kweekvijver':

#1 - Ajax vindt vervanger voor de naar Feyenoord vertrokken Zinhagel