Na drie jaar afwezigheid is de Future Cup terug! In aanloop naar de nieuwste editie van het prestigieuze jeugdtoernooi blikt Ajax Showtime met oud-Ajacieden Ryan Gravenberch, Václav Cerny en Daan Reiziger terug op hun herinneringen aan de Future Cup. In deel 2: Václav Cerny.

Hij kon naar onder meer Chelsea, Bayern München en Juventus, maar verkoos als vijftienjarige een overgang naar Ajax boven een stap naar de Europese elite. In Amsterdam imponeerde Václav Cerny direct en maakte hij mede op de Future Cup grote indruk. Met de huidige speler van FC Twente blikken we terug op zijn herinneringen aan de Future Cup met Ajax. ‘Er was amper aandacht voor onze tegenstanders en er werd vooral gezegd: wij zijn Ajax, wij zijn de beste en wij spelen op onze eigen manier.’

In de lente van 2013 maakt het Ajax-publiek kennis met de veelbelovende Cerny. De Amsterdammers hebben de jonge Tsjech dan al een tijdje gecontracteerd en troeven daarmee vele Europese topclubs af, maar Cerny mag pas enkele maanden later - vanaf zijn zestiende verjaardag - de overstap van FK Pribram naar Ajax maken. In aanloop naar zijn definitieve komst naar Amsterdam speelt Cerny in april 2013 al wel de Future Cup mee met Ajax. Hij is dan vijftien jaar oud en samen met Abdelhak Nouri de jongste van het Future Cup-team dat Ajax dat toernooi op de been brengt. Hun teamgenoten zijn allemaal een jaar ouder, maar desondanks zijn Cerny en Nouri tijdens hun eerste Future Cup direct basisspelers.

Het is een grote omslag in het leven van de jonge Cerny, die in aanloop naar de Future Cup wel even moet wennen bij Ajax. ‘Het was een beetje lastig, vooral door de lichte taalbarrière. Ik sprak natuurlijk nog geen Nederlands en mijn Engels was op die leeftijd ook nog niet heel vloeiend. Daar had ik soms wel moeite mee, maar mijn grote geluk was dat ik heel goed werd opgevangen door de jongens. Ik had al een paar stages en toernooien met Ajax gehad en daar ben ik fantastisch in de groep opgenomen. Mijn eerste toernooi met Ajax was in Singapore en daar klikte ik gelijk goed met jongens als Appie, Donny van de Beek, Noussair Mazraoui en Phillipe Sandler. Zij hebben mij altijd geholpen en zijn ook altijd mijn vrienden gebleven.’

Zijn warme ontvangst bij Ajax sterkt Cerny in het gevoel dat hij de juiste keuze heeft gemaakt. Zo’n beetje de gehele Europese top zat achter hem aan, maar voor Cerny was de keuze voor Ajax al snel duidelijk. ‘Naast Ajax waren er inderdaad veel andere clubs met belangstelling. Toch was de keuze voor Ajax niet moeilijk voor mij. In Tsjechië is Ajax een heel grote club. Niet alleen dankzij de prachtige geschiedenis van de club, maar ook door de herkenbare manier van voetballen en het laten doorbreken van jonge talenten uit de eigen opleiding. Als je als Tsjech naar Ajax mag, dan ga je in principe naar Ajax en maakt het niet uit of Chelsea, Arsenal en Juventus je ook willen hebben. Ik wist al vanaf het eerste moment dat ik naar Ajax wilde.’

Eerste Future Cup

Cerny's trainingsstages en eerdere toernooien zijn voor het grote publiek niet zichtbaar geweest, maar de Future Cup is dat uiteraard wel. Naarmate het toernooi dichterbij komt, merkt Cerny hoe groot de Future Cup binnen het mondiale jeugdvoetbal is en hoe serieus Ajax het toernooi neemt. ‘We zaten met ons team in een hotel en vanaf het eerste moment werd benadrukt dat we tot op de laatste toernooidag voor de hoofdprijs zouden moeten spelen. Het was een voorproefje op wat ik later in het profvoetbal meemaakte. Ik weet ook nog goed dat het toernooi enorm leefde onder supporters. Ondanks het vaak slechte weer op de Future Cups die ik speelde kwamen er duizenden mensen op af. Ik had nog nooit voor zo veel publiek gevoetbald. Het was écht volle bak op De Toekomst.’

Cerny herinnert zich zijn eerste Future Cup nog goed en genoot van de entourage. Hoewel de druk voelbaar was, leefde Cerny als jongeling vooral met veel zin toe naar het toernooi. ‘Ik wist dat de Future Cup een toernooi was met heel veel grote clubs en zag het vooral als een mooi podium om mezelf te laten zien. Niet per se aan de buitenstaanders, maar juist aan mijn nieuwe teamgenoten bij Ajax. Ik wilde laten zien dat ik goed genoeg was en ook op dit niveau het verschil kon maken. Ik had er vooral heel veel zin in en was niet zozeer gespannen.’

Dat kwam ook door hetgeen Cerny en zijn ploeggenoten meekregen van de trainers. ‘Ik weet nog goed dat ik wel even moest wennen aan de instelling van Ajax. We speelden op de Future Cup tegen de grootste clubs uit Europa, maar zo werd er door de club en onze trainers helemaal niet naar gekeken. Er was amper aandacht voor onze tegenstanders en er werd vooral gezegd: wij zijn Ajax, wij zijn de beste en wij spelen op onze eigen manier. Tegen wie we ook speelden, wij pasten ons niet aan. Dat vond ik heel mooi. Op die manier geef je als club ook heel veel vertrouwen aan jonge spelers en zorg je ervoor dat iedereen uitgaat van zijn eigen kracht.’

En dat lukt bij Cerny ook. Vanaf het eerste moment valt hij op met dreigende dribbels en technische hoogstandjes. In de halve finale tegen Benfica bereikt zijn goede spel een climax, als de jonge Cerny een hattrick maakt tegen de Portugese grootmacht en daarmee definitief zijn visitekaartje afgeeft. Vanaf dat moment weten veel Ajax-supporters wie Cerny is, al vindt de Tsjech het zelf vooral fijn dat zijn nieuwe teamgenoten hem waarderen. ‘Het ging vanaf het eerste moment goed, maar door die drie goals tegen Benfica merkte ik echt dat iedereen blij met me was. Toen voelde ik dat mijn teamgenoten dachten: oké, aan deze jongen gaan we wat hebben. Dat was een heel lekker gevoel. Ik kwam als jonge buitenlandse speler naar Ajax in een nieuw land, een nieuw team en nieuwe trainers. Dan is het heerlijk als je zo snel je plekje kunt verdienen door je prestaties op het veld.’

Samenvatting van de halve finale van de Future Cup in 2013 waarin Cerny een hattrick maakt tegen Benfica.

Gewend om het verschil te maken

Ondertussen raakte Cerny niet van de leg door zijn indrukwekkende hattrick tegen Benfica. ‘Dat moet je niet verkeerd opvatten, maar voor mij was het normaal. Ik was bij mijn oude club in Tsjechië gewend om veel te scoren en het verschil te maken. Dat ik in die halve finale een hattrick maakte vond ik dus niet per se heel speciaal, maar het gaf vooral een lekker gevoel dat ik merkte dat ik ook in staat was om zulke dingen op een hoger niveau, in het shirt van Ajax, te kunnen doen. Dat was top en smaakte naar meer. Ik ging door met wat ik altijd al deed, maar nu met veel betere spelers om mij heen. Dat hielp me ook.’

Cerny weet nog goed van welke van Ajax-ploeggenoten van destijds hij onder de indruk was. ‘Op die eerste Future Cup speelde ik samen met Riechedly Bazoer en Jaïro Riedewald. Zij waren een jaar ouder en speelden normaal gesproken al in de O19 of met Jong Ajax. Bij hen zag ik bizarre kwaliteiten. Ze hadden veel rust aan de bal en lazen het spel ontzettend goed. En Appie deed natuurlijk ook mee. Hij is even oud als ik en hem kende ik ook al goed van trainingen en eerdere toernooien die we samen hadden gespeeld. Van Appie was ik al direct erg onder de indruk. Voor mij als aanvaller werd het ook makkelijker voetballen met zulke spelers op het veld.’

Ajax verliest de finale van de Future Cup dat jaar uiteindelijk van Anderlecht, maar over die teleurstelling kan Cerny zich redelijk snel heen zetten. ‘Het was wel even balen, want we hadden dat toernooi heel goed gevoetbald en waren er zo dichtbij. Maar die teleurstelling bleef niet heel erg lang hangen. Anderlecht had ook een erg sterke lichting en al snel kwam bij ons de voldoening. Natuurlijk wil je prijzen winnen, maar zeker in de jeugd bij Ajax is de manier van voetballen ook erg belangrijk. Dat was goed, dus dat we de finale verloren was even jammer, maar uiteindelijk kijk ik vooral met veel trots terug op dat eerste toernooi.’

Tweede Future Cup

Een jaar later ziet de wereld er voor Cerny heel anders uit. Hij heeft Tsjechië inmiddels definitief verruild voor Amsterdam en is bezig aan zijn eerste seizoen bij Ajax. Met zijn leeftijdsgenoten speelt Cerny in de lente van 2014 zijn tweede Future Cup. ‘Die tweede keer was wel iets anders, omdat ik nu wist wat ik ervan kon verwachten en ik speelde natuurlijk ook mijn eerste volledige seizoen bij Ajax. Maar verder beleefde ik het toernooi niet op een andere manier. Onze lichting was erg sterk, dus ik wist van tevoren dat we een goede kans hadden om het toernooi te gaan winnen en dat wilden we ook heel graag. Ik herinner mij ook meer van mijn tweede dan van mijn eerste Future Cup. Dat klinkt misschien gek, maar ik denk toch dat het komt doordat we die tweede keer wél wonnen. De finale tegen Liverpool was ontzettend hectisch. Ik weet alles nog van die wedstrijd, bijvoorbeeld hoe wij met heel veel geluk de 2-1 maakten. Dat vergeet ik nooit meer. Mijn eerste Future Cup was bijzonder, omdat alles nieuw was en ik een hattrick maakte, maar aan mijn tweede Future Cup bewaar ik de beste herinneringen. Dat toernooi speelde ik ook meer met mijn eigen lichting. Dat was een fantastische groep en om het toernooi met die jongens te winnen was geweldig.’

Met ‘die jongens’ doelt Cerny op ploeggenoten en vrienden als Nouri, Van de Beek en Sandler. ‘Het is in het voetbal zeker niet vanzelfsprekend dat je teamgenoten ook je vrienden zijn. In mijn lichting bij Ajax was dat wel zo. Dat is ontzettend mooi en moet je natuurlijk ook koesteren. Vooral de combinatie van vriendschap én onze hoge niveau op het veld was echt uniek. Elke wedstrijd die ik met die jongens speelde, ging ik het veld op met het idee dat we zouden winnen. We waren zo goed en het kwam er ook elke wedstrijd uit. Natuurlijk speelden we niet altijd evengoed, maar altijd stond er wel iemand op om het verschil te maken. Was het niet Appie of Donny, dan was het wel ik of iemand anders. Voor een jeugdploeg is dat heel bijzonder. Ik kijk daar met heel veel plezier op terug.’

Doorbraak bij Ajax blijft uit

Cerny geniet als jeugdspeler van Ajax en hij ontwikkelt zich ook sterk. Jarenlang behoort de aanvaller tot de grootste talenten van zijn lichting en als eerste van zijn generatie maakt Cerny in 2015 uiteindelijk ook zijn debuut in de Ajax-hoofdmacht. Toch blijft de definitieve doorbraak van de Tsjech uit, vooral als gevolg van een zware kruisbandblessure. Hoe kijkt Cerny daar jaren later zelf op terug? ‘Balen doe ik sowieso niet. Blessures heb je nooit zelf in de hand, dat overkomt je gewoon. Daar moet je op reageren en dat heb ik helaas tot twee keer moeten doen. Het is jammer, want zulke zware blessures komen altijd onverwachts en ongelegen.’

‘Na mijn blessures bij Ajax wist ik dat het lastig zou worden om nog door te breken’, vervolgt Cerny. ‘Het niveau ligt hoog en de concurrentie is groot, dus dan moet je ook realistisch zijn. Via een andere route heb ik de weg omhoog weer gevonden en daar ben ik vooral heel blij mee. Bij FC Twente zit ik goed op mijn plek en haal ik weer een hoog niveau. Ik baal er niet van dat het bij Ajax niet is gelukt, want dat heeft nu eenmaal zo moeten zijn. Voor mij is het wel een grote motivatie om in mijn carrière alsnog bij een club van dat niveau terecht te komen.’

Met negen doelpunten en zes assists in 25 competitiewedstrijden voor FC Twente is Cerny dit seizoen hard op weg om een stap hogerop te verdienen. Naar eigen zeggen is hij daar zelf echter minder mee bezig. ‘Aan carrièreplanning doe ik niet meer. Door die blessures heb ik geleerd dat zoiets ook helemaal geen zin heeft. Het is wel mijn ambitie om op het allerhoogste niveau te spelen, maar dat is het ook altijd al geweest. Ik wil dit seizoen goed afsluiten met FC Twente en dan ben ik ervan overtuigd dat er komende zomer weer deuren open zullen gaan. Het is zeker mijn doel om nog een stap omhoog te maken. Ik ben pas 25, dus dat moet ook kunnen. Een terugkeer naar Ajax? Dat zou heel mooi zijn, maar na tien jaar in Nederland lijkt het mij ook wel mooi om in een ander land te gaan voetballen.’

Cerny’s advies aan Ajax O17

‘Het meest leerzame aan de Future Cup is het voetballen in de sfeer die het toernooi met zich meebrengt. Er komen zo veel mensen op af en als je goed speelt zijn de reacties zo positief. Dat geeft heel veel motivatie. Als jonge speler wist ik toen dat ik dat gevoel zo vaak mogelijk wilde hebben. De Future Cup bereidt je voor op wat je later als profvoetballer kan verwachten en laat je extra zien waarom het zo mooi is om voetballer te zijn. Ik zou jullie dan ook vooral willen aanraden om er lekker van te genieten. Op dit moment denk je misschien dat er nog heel veel van zulke toernooien en ervaringen komen, en hopelijk is dat ook zo, maar je hebt het helaas niet altijd in de hand. De Future Cup is een fantastisch toernooi waar heel veel mensen naar kijken. Het is echt een geweldig podium, dat blijkt wel aan de manier waarop ik er tien jaar later nog op terugkijk. Geniet ervan en heel veel succes!’

Thijs Zwagerman (Twitter: @ThijsZwagerman | e-mail: t.zwagerman@ajaxshowtime.com)