Ajax heeft met James McConnell eindelijk een controlerende middenvelder gevonden. De twintigjarige Engelsman wordt voor een seizoen gehuurd van Liverpool, waar hij al eerder samenwerkte met John Heitinga. Ajax Showtime analyseert de nieuwe middenvelder van de Amsterdamse club, die een mooie toekomst tegemoet gaat, maar van wie het nog onduidelijk is of hij al een team op sleeptouw kan nemen.

Bestel nu het nieuwe derde tenue of de trainingscollectie van Ajax!

McConnell is een naam die voor veel Ajaxsupporters uit de lucht kwam vallen. De Amsterdamse club hoopte lange tijd om een ervaren controlerende middenvelder met leiderschapskwaliteiten aan te trekken. Heitinga sprak zelf over een 'breker'. Deze wens wordt met de komst van McConnell niet ingewilligd, maar biedt de trainer wel de kans om met een dubbele zes te spelen en hiermee ruimte te maken voor bijvoorbeeld Oscar Gloukh als nummer tien.

Heitinga krijgt er met McConnell bovendien een speler bij die kan helpen om aan zijn grootste tactische wens te voldoen: 'Ik moet op elk moment de pauzeknop kunnen indrukken en zien dat het positioneel goed staat'. Hiermee bedoelt de coach dat hij veel positiewisselingen vereist van zijn ploeg, zonder dat Ajax op plekken een speler tekort komt. De Amsterdammers worstelen tot nu toe nog flink met de opdracht van Heitinga, al bood de wedstrijd tegen Heracles Almelo hoop.

McConnell is constant bezig met kijken en positioneren

McConnell valt bij Liverpool onder meer op door zijn kijkgedrag en weet wanneer hij zichzelf offensief kan inschakelen en wanneer hij juist in positie moet blijven. In de met 1-0 gewonnen finale van de Carabao Cup tegen Chelsea in 2024 speelt hij in de verlenging naast de defensief ingestelde Wataru Endo, maar McConnell is door zijn voetballende kwaliteiten vaak degene die zich kort voor de laatste lijn aanbiedt op de momenten dat de centrale verdedigers van zijn ploeg in balbezit zijn.

Het Ajax-doelwit heeft bovendien de traptechniek om het spel snel te verplaatsen naar de flank met een crosspass, zoals te zien is in onderstaande situatie.

Op de momenten dat de zes-positie door een medespeler is ingevuld, fungeert McConnell als een waardevol tussenstation tijdens de Engelse bekerfinale. Met armgebaren sommeert hij aanvoerder Virgil van Dijk om hem in te spelen.

Van Dijk kiest er echter voor om een minder risicovolle bal te spelen richting de back, maar McConnell anticipeert direct op de nieuwe situatie door voor de underlap te zorgen. Doordat achter de Engelsman de posities goed zijn overgenomen, is hij vrij om zich met de aanval te bemoeien.

McConnell extra speler om op te letten bij standaardsituaties

McConnell is volgens de officiële website van de Premier League 1,75 meter lang. Ondanks zijn gebrek aan lengte heeft hij bewezen een belangrijke rol te kunnen spelen bij standaardsituaties. McConnell positioneert zich niet in het strafschopgebied, maar is in Liverpool vaak de man die de druk erop houdt als een voorzet wordt weggewerkt door een tegenstander. Ook hierbij komen het gevoel voor positioneren en zijn kijkgedrag McConnell goed van pas.

In onderstaande situatie is te zien hoe McConnell zich, op het moment dat de bal naar de zijkant wordt weggekopt door Chelsea, direct aanspeelbaar maakt door naar zijn medespeler met de bal toe te lopen.

Dit blijkt echter een schijnbeweging, want McConnell verrast Chelsea volledig door in een split second de diepte in te wijzen en te kiezen voor een diepteloopactie achter de laatste lijn van The Blues. De voorzet van McConnell levert in deze situatie niets op, maar het toont wel de intelligentie zonder bal van de jonge controleur aan.

McConnell kijkt altijd vooruit

McConnell is fysiek niet de meest imposante speler en het is nog de vraag welke fysieke nadelen Ajax gaat beleven zonder een echte 'breker' op zes. Wel durft de Engels jeugdinternational agressief te zijn en initiatief te nemen, zowel met als zonder bal. Tegen Chelsea combineert McConnell initiatief nemen met inzicht en zijn uitstekende dribbelkwaliteiten. In onderstaande situatie laat hij zich ver uitzakken om de bal te vragen. Vervolgens draait hij technisch fraai weg van twee drukzettende spelers van Chelsea.

Vervolgens lijkt Chelsea alweer snel in positie te staan, maar McConnell is moeilijk van de bal af te krijgen als hij inmiddels op snelheid een dribbel heeft ingezet. Opnieuw passeert hij twee spelers alsof ze er niet staan.

McConnell besluit zijn prachtige passeeracties met een goede pass op Harvey Elliott, die het veld breed houdt en vanuit daar gevaar weet te stichten.

In de 117e minuut krijgt McConnell de handen letterlijk op elkaar met weer een technisch hoogstandje. Na een klutssituatie staat hij wederom op de juiste positie en vangt hij een moeilijk te controleren bal knap op.

Na een één-twee richt McConnell zijn blik direct naar voren en steekt hij een ploeggenoot weg. Diens schot wordt geblokt, maar uit de hoekschop die volgt kopt Van Dijk de beslissende 1-0 tegen de touwen.

Zonder bal schuwt McConnell de duels niet en durft hij tot aan het strafschopgebied van de tegenstander door te dekken. In de Champions Leaguewedstrijd tegen PSV van afgelopen seizoen lokt hij hiermee een penalty uit. McConnell is tijdens het duel in Eindhoven voor de verandering wel gekoppeld aan een tegenstander, Joey Veerman.

De Volendammer lijkt zich even te verlossen van McConnell door zich in zijn eigen strafschopgebied aan te bieden. Toch wordt Veerman verrast door de aansprintende Engelsman, waardoor hij zich verslikt en de eveneens drukzettende Federico Chiesa vloert.

Tegen Plymouth Argyle verschaft McConnell zichzelf op vergelijkbare wijze een grote schietkans door volle bak door te jagen op de lage opbouw van de tegenstander.

Verbeterpunt: McConnell maakt nog iets te vaak verkeerde keuzes

McConnell heeft alles in zich om de harten van voetbalfans te veroveren met zijn dribbels en agressiviteit. Toch is het nog de vraag of hij de oplossing zal blijken op de defensieve problemen die Ajax in de openingsweken van het seizoen gekend heeft. Zo wil hij in onderstaande situatie het duel aangaan met een speler die op volle snelheid ligt. McConnell mist zowel de bal als zijn tegenstander, waardoor de ploeg uit Londen tot een gevaarlijke tegenaanval komt. Een betere oplossing zou zijn geweest om in ieder geval een stuk mee te sprinten.

Ook aan de bal is McConnell niet vlekkeloos. Hoewel hij een prima trap heeft, zijn zijn lange passes niet van het niveau van bijvoorbeeld Steven Berghuis. In onderstaande situatie kiest McConnell bovendien te snel voor de crosspass richting de rechterkant in plaats van iets geduldiger te zijn aan de bal.

Aan de andere kant neemt McConnell hier en daar te weinig risico, vooral op de momenten dat hij wel als meest controlerende middenvelder fungeert. Zo kiest hij in onderstaande situatie niet voor de liniedoorbrekende pass richting spits Jayden Danns, maar speelt hij de bal breed, waarmee Liverpool eigenlijk niet verder komt.

Heitinga krijgt met McConnell niet zijn gewenste 'breker' op het middenveld, maar McConnell biedt wel meer mogelijkheden om dit seizoen met de punt naar voren te spelen en als onderdeel van een dubbele zes voor meer variatie in de opbouw te zorgen. Het grootste struikelblok blijft het gebrek aan leiderschap op de positie van controlerende middenvelder, maar McConnell zelf heeft alles in zich om ook in Amsterdam de handen op elkaar te krijgen.

Brent Tomassen (X: @Brent_Tomassen | E-mail: brent.tomassen@gmail.com)