Analyse: Zo veroverde Ajax de derde ster

door Thijs Zwagerman 10

Bron Ajax Showtime

Analyse: Zo veroverde Ajax de derde ster

door Thijs Zwagerman 10

Bron Ajax Showtime

Laatst geüpdatet

Let op: deze analyse is vorig jaar al op onze website gepubliceerd.

Het is vandaag (zaterdag) exact tien jaar geleden dat Ajax in de historische kampioenswedstrijd tegen FC Twente de dertigste landstitel veroverde. Op 15 mei 2011 werden de Tukkers in een kolkende ArenA met 3-1 verslagen. Een tactische reconstructie van dit spektakelstuk.

Voor aanvang van het treffen op de laatste speeldag staat Ajax één punt achter op FC Twente. De bezoekers hebben dus aan een gelijkspel voldoende om de landstitel te behalen, terwijl Ajax zal moeten winnen. Een week eerder hebben de Amsterdammers in De Kuip de bekerfinale na verlenging al verloren van FC Twente, waardoor er nog meer revanchegevoelens heersen. In een kolkende, toen nog, Amsterdam Arena rekent Ajax onder leiding van trainer Frank de Boer af met de directe concurrent uit Enschede. Een tactische reconstructie van dit historische duel.

Opstelling Ajax:

Vermeer; Van der Wiel, Alderweireld, Vertonghen, Boilesen (73’ Blind); Anita, De Zeeuw, Eriksen; Sulejmani (67’ Enoh), S. De Jong, Ebecilio (81’ Ooijer).

Opstelling FC Twente:

Mihaylov; Rosales, Douglas, Wisgerhof, Buysse; Brama, Landzaat (68’ Janko), Janssen; Ruiz, L. De Jong, Chadli (83’ Bajrami).

Scoreverloop:

1-0 Siem de Jong (23’)
2-0 Denny Landzaat e.d. (46’)
2-1 Theo Janssen (47’)
3-1 Siem de Jong (78’)

De eerste helft

De kampioenswedstrijd tegen FC Twente kent een groot contrast tussen de eerste en tweede helft. Voor de rust is het Ajax dat de wedstrijd in handen heeft en met uitzondering van de kans voor Bryan Ruiz in de eerste minuut eigenlijk geen serieuze kansen weggeeft. De Amsterdammers halen een behoorlijk hoog niveau in balbezit en slagen er daardoor goed in om middels verzorgd combinatiespel in gevaarlijke zones op het veld in balbezit te komen. Van achteruit vertolkt met name Jan Vertonghen hier een cruciale rol in. De Belgische aanvoerder van Ajax zet de lijnen uit en zorgt met diverse fraaie passes voor openingen in de FC Twente-organisatie.

Analyse: Zo veroverde Ajax de derde ster
undefined

Ajax krijgt van FC Twente voldoende ruimte om op te bouwen. Vertonghen is van achteruit de belangrijkste schakel in deze opbouw en laat zich nadrukkelijk gelden met diverse fraaie passes.

Analyse: Zo veroverde Ajax de derde ster

Verder valt op dat de opbouwstructuur van Ajax iets hoger op het veld in veel gevallen vergelijkbaar is met de huidige manier van opbouwen in Ajax 1. Controlerende middenvelder Vurnon Anita laat zich uitzakken tussen centrumverdedigers Toby Alderweireld en Vertonghen, de backs positioneren zich hoger op het veld en op het middenveld ontstaat er ruimte voor bijvoorbeeld Demy de Zeeuw om vrij te komen.

De spelprincipes in de Ajax-opbouw zijn zodoende duidelijk, maar om tot kansen te komen moeten deze principes ook op een juiste manier worden nageleefd. In de eerste helft is dit meestal het geval. FC Twente deinst er niet voor terug om zich compact in te graven op de eigen speelhelft, waardoor Ajax uiterst zorgvuldig de momenten moet kiezen waarop het besluit om vooruit te spelen. Wanneer de ploeg van De Boer dit namelijk te snel doet, kan FC Twente in de counter uitbreken en heeft Ajax waarschijnlijk te veel spelers voor de bal staan. De keuzes die er in balbezit worden gemaakt zijn dus cruciaal.

Voor de rust doet Ajax hierin veel goed. Met de beweeglijke Siem de Jong in de spits en de slimme Christian Eriksen en De Zeeuw om hem heen, lukt het Ajax behoorlijk vaak om in de as van het veld de vrije man te creëren en vervolgens ook te bereiken. Ondanks de drukte op de speelhelft van FC Twente vinden spelers als Vertonghen, Anita en Alderweireld met zuivere passes over de grond hun teamgenoten die hoger op het veld staan.

Analyse: Zo veroverde Ajax de derde ster
undefined

Vertonghen speelt de vrijkomende De Jong in. Het is dé manier om tegen het compacte FC Twente gevaarlijk te worden.

Analyse: Zo veroverde Ajax de derde ster

Hier bereikt Alderweireld de inschuivende Anita met een strakke bal door de as.

Ondanks het goede spel in balbezit, blijven écht grote kansen nagenoeg uit. Dat komt doordat FC Twente ook na het inspelen van een vrije Ajacied relatief hoog op hun speelhelft nog altijd veel mensen achter de bal heeft. De ervaren centrumverdedigers Peter Wisgerhof en Douglas lezen het spel goed en maken het lastig om rondom het zestienmetergebied van FC Twente tot serieuze schietkansen te komen. In de negentiende minuut krijgt Ajax na een goede combinatie de grootste kans uit een vloeiende aanval. Miralem Sulejmani knalt dan ietwat wild over na een combinatie met De Jong. Als de Serviër deze grote kans echter had benut, was het de perfecte demonstratie geweest van hoe Ajax op voetballende wijze tot doelpunten probeert te komen tegen FC Twente.

Analyse: Zo veroverde Ajax de derde ster
undefined

Sulejmani combineert uitstekend met De Jong, maar knalt vanuit zeer kansrijke positie vervolgens hoog over.

Juist doordat Ajax aan de bal zo’n hoog niveau haalt en goed combineert, is het opvallend dat de 1-0 en de 2-0 vallen uit een eigenlijk ontoepasselijke situatie. Bij de openingstreffer van De Jong brengt Gregory van der Wiel een afgeslagen voorzet van Nicolai Boilesen opnieuw in, terwijl de rechtsback voorafgaand aan de 2-0 wat gelukkig in balbezit komt nadat een passje van De Zeeuw net niet bij De Jong eindigt. Uit de daarop volgende voorzet van Van der Wiel kopt Denny Landzaat de 2-0 in eigen doel. Het zijn momenten die Ajax natuurlijk fors in het zadel helpen, maar deze gelukkige en cruciale momenten zijn eigenlijk uitzonderingen op het goede combinatiespel dat Ajax op de mat legt.

Druk na balverlies

Een ander cruciaal element voor het hoge niveau dat Ajax met name voor de rust weet te halen, is hetgeen de Ajacieden doen na balverlies. Ieder individu werkt op dat moment namelijk direct keihard om de bal weer terug te veroveren. FC Twente krijgt amper ruimte om er voetballend uit te komen en hanteert dan ook veelvuldig de lange bal naar spits Luuk de Jong. Hoewel De Jong een kopsterke spits is, heeft hij het lastig in de duels met voornamelijk Vertonghen. Zodoende wordt FC Twente amper gevaarlijk. Bij Ajax staat het goed en de hoge druk op de bal stelt de bezoekers nauwelijks in staat om tot uitgespeelde kansen te komen. Slechts door de individuele klasse van spelers als Theo Janssen, Nacer Chadli en Bryan Ruiz lukt het FC Twente soms om iets te creëren.

Analyse: Zo veroverde Ajax de derde ster
undefined

Landzaat wordt onder druk gezet door Ebecilio en De Zeeuw en moet de bal daardoor terugspelen. Vervolgens kiest Douglas, zoals vaker, voor een lange bal richting Luuk de Jong.

Analyse: Zo veroverde Ajax de derde ster

Ook iets lager op het veld krijgt FC Twente nauwelijks ruimte. Ruiz wordt hier kort op de huid gezeten door Eriksen en lijdt uiteindelijk balverlies.

De tweede helft

Het contrast tussen de sterke eerste helft van Ajax en de rommelige tweede helft is groot. Direct na de rust ontbrandt de wedstrijd met het eigen doelpunt van Landzaat en de aansluitingstreffer van Janssen, die binnen een minuut volgt. Dat Ajax direct na de 2-0 de 2-1 moet incasseren, is te wijten aan de verkeerde organisatie. Het Ajax-middenveld loopt uit positie en daardoor kan Janssen na een handig balletje van De Jong relatief vrij inschieten.

Analyse: Zo veroverde Ajax de derde ster
undefined

De Jong wordt ingespeeld en legt handig klaar voor Janssen. Doordat het Ajax-middenveld uit positie loopt, kan de linkspoot relatief vrijstaand doeltreffend uithalen. Eriksen is te laat, terwijl ook De Zeeuw nog te hoog op het veld staat. De doordekkende Anita komt vervolgens te zwemmen in een veel te grote ruimte kort voor de Ajax-verdediging.

Na het even knotsgekke als spectaculaire begin van deze tweede helft ontstaat er een prachtig voetbalgevecht tussen de op dat moment twee beste clubs van Nederland. Hoewel het zenuwslopend is om naar te kijken, daalt het niveau van de wedstrijd wel. De intensiteit gaat omhoog, maar daardoor worden beide ploegen in balbezit een stuk slordiger. Aannames springen van de voeten van de steeds vermoeider rakende spelers, terwijl ook de passing onzuiver wordt. Het spel golft daardoor op en neer, maar vanaf zo’n beetje de zestigste minuut krijgt FC Twente de overhand. De bezoekers lijken conditioneel sterker dan Ajax en dringen de Amsterdammers voor het eerst in de wedstrijd ver terug op de eigen speelhelft.

Dit spelbeeld verandert vervolgens niet meer. FC Twente valt aan, terwijl Ajax de voorsprong verdedigt en alleen nog maar kan hopen op counteruitbraken. Trainer De Boer ziet het gebeuren en wisselt hier ook naar. De oefenmeester brengt met Eyong Enoh voor Sulejmani een extra middenvelder, waarna Ajax in een verkapte 4-4-2-opstelling komt te spelen. FC Twente brengt daarentegen met Marc Janko een extra spits, die evenals Luuk de Jong zeer sterk is in de lucht. De Tukkers hanteren daardoor nog meer de lange bal, maar slagen er desondanks amper in om écht gevaarlijk te worden.

Toch wordt de druk op het doel van Kenneth Vermeer naarmate de tijd verstrijkt groter en groter. De gelijkmaker lijkt steeds onvermijdelijker te worden. Maar precies op het moment dat de Ajax-muur lijkt te breken, gooit Siem de Jong uit een spaarzame uitbraak na de rust de wedstrijd in het slot.

Analyse: Zo veroverde Ajax de derde ster
undefined

De beslissende uitbraak voorafgaand aan de 3-1 in beeld. Invaller Daley Blind rukt op na een doeltrap van Vermeer. Ajax heeft verder eigenlijk alleen De Jong en Eriksen mee naar voren.

Analyse: Zo veroverde Ajax de derde ster

Toch weet Ajax in ondertal tot een doelpunt te komen. Blind bereikt De Jong, die combineert met Eriksen. De woorden die commentator Ron de Rijk vervolgens uitspreekt staan in ieders geheugen gegrift: ‘Eriksen, De Jong; slim gespeeld. Is dit de beslissing? Dit is de beslissing, denk ik!’

Tegen de verhoudingen in komt Ajax op 3-1 en daarmee is de titelstrijd beslist. Met vervolgens André Ooijer als vervanger van Ebecilio houdt Ajax amper nog een aanvalslinie over, maar wordt wel het gewenste resultaat over de streep getrokken. In een duel met twee gezichten verovert Ajax de derde ster en wordt het voor de dertigste keer in de clubhistorie kampioen.

Screenshots afkomstig van Ajax TV.

Thijs Zwagerman (Twitter: @ThijsZwagerman | e-mail: info@ajaxshowtime.com)

Lees meer over:
Plaats reactie
Laad meer reacties

Je bekijkt nu de reacties waarvoor je een notificatie hebt ontvangen, wil je alle reacties bij dit artikel zien, klik dan op onderstaande knop.