Ajax en buitenspelers: de Amsterdamse club haalde deze zomer Raúl Moro naar de club en heeft daarmee de beschikking over een flinke variatie aan type buitenspelers. Tegenover Ajax Life spreken onder meer voormalig scout Hans van der Zee, analist Kenneth Perez, voormalig Ajax-trainer Frank de Boer en voormalig buitenspeler Lesly de Sa over de kwestie.

Bestel nu het nieuwe derde tenue of de trainingscollectie van Ajax!

Van der Zee was tot voor kort - hij ging in januari met pensioen - scout voor Ajax. Hij bekeek dan ook beelden van zomeraankoop Moro, die voor bijna tien miljoen euro overkwam van het Spaanse Real Valladolid. 'Een goede aankoop. Hij is snel en technisch, maar heeft nog een te laag rendement. Daar zal hij aan moeten werken', vertelt Van der Zee, die eerder als scout David Neres en Antony in kaart bracht. 'Ik was toch vooral op zoek naar het type met snelheid en diepgang, gekoppeld aan technische vaardigheden. Die combinatie komt niet vaak voor, maar Neres en Antony hadden dat wel.'

De voormalig Ajax-scout ziet dat buitenspelers tegenwoordig hele andere taken hebben dan voorheen. 'Je ziet steeds minder dat er gescoord wordt uit een aanval waarin een speler de achterlijn haalt en een voorzet geeft op de spits', spreekt Van der Zee over de zogeheten contra-spelers. 'Het gevaar komt juist van een vleugelaanvaller die naar binnen komt en een steekpass geeft of zelf op doel schiet. Kijk naar de beste vleugelaanvallers van dit moment, zoals Kylian Mbappé, Michael Olise, Raphinha en Lamine Yamal. Zij spelen allemaal contra.'

Perez over de valse linksbuiten bij Ajax

Perez op zijn beurt speelde bij Ajax geregeld als een valse linksbuiten. 'Eigenlijk ben je meer een vierde middenvelder dan de derde aanvaller. Het zijn toch vooral spelers die wel een goed inzicht en een goede passing hebben, maar die een bepaalde snelheid missen.'

Tekst gaat verder onder de foto.

De analist van ESPN ziet sowieso een verandering in het voetbal. 'Het voetbal wordt meer een sport van fitte machines die erg vanuit hun taak spelen. Creatieve spelers, zoals dribbelaars, denken op een andere manier, maar zijn vaak fysiek wat luier. Trainers zien dat als een groter risico.'

'Traoré doet soms briljante dingen, maar maakt ongelooflijk veel fouten'

'Neem Bertrand Traoré bij Ajax. Hij doet soms briljante dingen, maar maakt ongelooflijk veel fouten, die dodelijk kunnen zijn voor zijn eigen elftal. In de Eredivisie kom je daar nog mee weg, in de Europese top niet meer. Trainers spelen tegenwoordig liever op safe', aldus Perez, die tot slot nog aangeeft dat je als hangende buitenspeler een overlappende back nodig hebt.

Frank de Boer, die tussen 2011 en 2016 vier keer kampioen werd met Ajax, geeft aan dat je op de flanken op zoekt bent naar koppeltjes. 'Zeker als je met een hangende vleugelaanvaller speelt, moet je wel een back hebben met diepgang, zodat een back van de tegenstander moet kiezen tussen het opvangen van de opkomende back of meelopen met de naar binnen trekkende vleugelaanvaller. Zo ontstaat ruimte. De vleugelaanvaller en back moeten dus complementair aan elkaar zijn. Zoals Hakim Ziyech met Noussair Mazraoui, en Dusan Tadic met Nicolás Tagliafico.'

Aantal jeugdspelers Ajax op vleugels laag

Ajax ziet de laatste jaren steeds minder vaak een jeugdspeler doorbreken op de flanken. Steeds vaker staat een aankoop op links- of rechtsbuiten. 'Je moet de jeugd wel een kans geven', zegt De Boer. Hij liet zelf als trainer onder meer Lorenzo Ebecilio, Aras Özbiliz, Lesly de Sa, Anwar El Ghazi en Ricardo Kishna debuteren. 'Twee jaar terug haalde Ajax voor veel geld Carlos Forbs, een jongen van negentien die nog niets had gepresteerd, terwijl de drie beste spelers uit de jeugdopleiding vleugelaanvallers waren. Als je dan een speler koopt, verloochen je je eigen DNA.'

Tekst gaat verder onder de foto.

Sontje Hansen en Jaydon Banel kozen eerder voor een avontuur buiten de Johan Cruijff ArenA, terwijl Amourricho van Axel Dongen nu op huurbasis speelt bij sc Heerenveen. 'Het is geen Ajax-probleem, maar een algemeen probleem in Nederland dat er weinig echt goede aanvallers worden voortgebracht', zegt Perez over deze kwestie. 'Kijk naar Oranje, daar heb je alleen Cody Gakpo die als vleugelaanvaller in de absolute top speelt. Hoe dat komt? Dan ga ik het toch weer over die fitte machines hebben. Snelheid en kracht zijn belangrijker geworden dan creativiteit.'

De Sa ziet veel jeugdspelers met potentie in jeugdopleiding Ajax

De eerder genoemde De Sa, inmiddels assistent-trainer bij Ajax O14, speelde in de jeugd als rechtspoot op rechtsbuiten. De bal vragen, een actie maken en een voorzet geven: het was een vrij simpele taak voor de buitenspeler. In Ajax 1 werd dat voorspelbaar. 'Ik snap de ontwikkeling van de contra-spelers dus wel. Zelf heb ik ook goede wedstrijden op links gespeeld. Ik kon een prima voorzet geven met links en kon naar binnen trekken.'

De Sa vertelt dat het in de middenbouw nog zoeken is naar de ideale positie van een jeugdspeler. 'Ik zie ook dat er zorgvuldig met creatieve spelers wordt omgegaan; hun manier van denken maakt ze natuurlijk speciaal. Ik ga geen namen noemen, maar er lopen hier een paar vleugelspelers rond met veel potentie.'