Ajax hoopt binnen afzienbare tijd nieuwe commissarissen voor te dragen en te benoemen. De club moet daarbij ook rekening houden met een quotum dat bepaalt hoeveel vrouwen er in de nieuw te vormen Raad van Commissarissen plaats zullen nemen. Hoe staat het er op dit moment voor?

Laten we eerst eens kijken naar de huidige situatie. De RvC van Ajax telt op dit moment drie mannelijke commissarissen. Dat zijn Dirk Anbeek, Sirik Goeman en Danny Blind. Anbeek is de vice-voorzitter van de RvC. Bij afwezigheid van een president-commissaris, is Anbeek op dit moment het aanspreekpunt van de RvC. Om die reden leidde hij onlangs ook de aandeelhoudersvergadering van afgelopen 14 november.

Anbeek is benoemd tot de aandeelhoudersvergadering van 2028, terwijl Goeman benoemd is tot de aandeelhoudersvergadering van 2027. Je kunt je afvragen hoeveel dat daadwerkelijk zegt. Immers, Carolien Gehrels werd in februari van dit kalenderjaar benoemd tot voorzitter van de RvC tot de aandeelhoudersvergadering van 2028. Nog voor de aandeelhoudersvergadering van 2025 stapte zij alweer op. Ook Hermine Voûte, in december vorig jaar nog benoemd tot commissaris, stapte op.

Blind kondigde in september zijn vertrek aan. De technisch commissaris verlaat de RvC pas wanneer een opvolger is gevonden. De geboren Zeeuw werd eerder benoemd tot de aandeelhoudersvergadering van 2027. Op de achtergrond is Ajax bezig met de zoektocht naar een nieuwe technisch commissaris.

Hoe zit het met de man-vrouwverhouding in de RvC van Ajax?

De Amsterdamse club zit echter met een dilemma. Op dit moment kent de RvC van Ajax drie mannelijke leden, waarvan een vertrekkende. Stel dat het vandaag een nieuwe technisch commissaris zou willen benoemen, moet dat per se een vrouw zijn. Dit heeft te maken met de wettelijke verplichting dat de RvC van een beursgenoteerd bedrijf moet bestaan uit 33 procent vrouwen. Een benoeming van een mannelijke commissaris zou nu meteen nietig worden verklaard.

De RvC van Ajax bestaat normaal gesproken uit (minimaal) vijf personen. Dat houdt in dat twee van de vijf RvC-leden van het vrouwelijke geslacht zijn. De kans is groot dat Ajax eerst twee vrouwelijke commissarissen aanstelt. Pas daarna, als de RvC van Ajax twee vrouwen kent, zal vermoedelijk een nieuwe technisch commissaris worden aangesteld. Dit uiteraard wel mits Ajax een mannelijke technisch commissaris wil aanstellen.

Tekst gaat verder onder de tabel.

Mogelijke scenario's met het oog op nieuw te vormen RvC van Ajax

Het is allereerst goed om te weten dat Anbeek niet de nieuwe voorzitter van de RvC kan worden. Dit komt doordat hij al voorzitter is bij Sligro en Landal. Als commissaris mag je zogezegd maximaal vijf punten hebben. Als voorzitter van de RvC's van Sligro (2 punten) en Landal (2 punten) staat Anbeek al op vier punten. Zodoende kan hij bij Ajax alleen commissaris (1 punt) zijn en niet voorzitter (2 punten).

Wat zijn nu mogelijke scenario's? Een aannemelijk scenario is dat Ajax twee vrouwen benoemt, waardoor de RvC drie mannelijke en twee vrouwelijke commissarissen kent. In dat geval zal Blind vertrekken, waardoor Ajax een nieuwe technische mannelijke commissaris kan aanstellen. De RvC kan daarna nog een nieuwe mannelijke voorzitter aanstellen. In dat geval kent de RvC zes leden, waarvan vier mannen (66,67%) en twee vrouwen (33,33%), en houdt Ajax zich aan de wettelijke norm.

Een andere optie zou zijn dat Ajax twee vrouwen benoemt. Ajax kent dan een RvC met drie mannen en twee vrouwen. Blind zou daarna kunnen vertrekken, waarna de club een nieuwe mannelijke technische commissaris benoemt. Een mogelijkheid is dat Anbeek of Goeman dan de RvC verlaat, waardoor de RvC in dat geval twee mannelijke en twee vrouwelijke leden kent. De club kan daarna een nieuwe mannelijke voorzitter benoemen. In dat geval zou de RvC uit 60% mannen en uit 40% vrouwen bestaan.

Anbeek vertelt over invulling RvC

Tijdens de aandeelhoudersvergadering van 14 november gaf Anbeek nog tekst en uitleg over de invulling van de nieuw te vormen RvC van Ajax. 'Het aantal mensen in onze gremia, het verloop, is bijzonder groot. Veel namen circuleren voor de openstaande vacatures. Deze AVA is niet de plek om op namen in te gaan. Vragen gaan we niet beantwoorden.'

Wel gaf Anbeek het volgende aan: 'Sinds 1 januari geldt er een quotum voor mannen en vrouwen', doelt hij op het feit dat minimaal 33 procent van de RvC moet bestaan uit vrouwen. 'Voor de RvC geldt dat, voordat we nieuwe mannelijke commissarissen kunnen voordragen, we eerst twee vrouwelijke commissarissen moeten voordragen. Het proces is in volle gang, onder meer de zoektocht naar een nieuwe voorzitter. Met de kennis van vandaag hebben we er vertrouwen in dat we voor het eind van het jaar een BAVA kunnen aankondigen met de voordrachten voor nieuwe leden.'

Anbeek ging later tijdens de aandeelhoudersvergadering iets dieper in op hoe de zaken er nu voorstaan bij Ajax. 'We zijn nu met drie mannen, waarvan er één (Blind, red.) aftreedt. Dan zijn we met twee mannen over. Dan moet je eerst één of twee vrouwen benoemen. Als er een nieuwe Raad wordt voorgesteld, volgt eerst de benoeming van twee dames en daarna de heer. Dat is de wet en daar hebben we ons aan te houden. Als je je daar niet aan houdt, wordt een benoeming meteen nietig verklaard.'

Ajax heeft dus de hoop dat het nog voor de jaarwisseling nieuwe commissarissen kan voordragen. Dat betekent niet dat de nieuwe commissarissen meteen benoemd zijn. Daar moet namelijk een Buitengewone Algemene Vergadering van Aandeelhouders (BAVA) voor worden uitgeschreven. Beursgenoteerde bedrijven, zoals Ajax, zijn verplicht om de oproeping uiterlijk 42 dagen - zes weken - voor de dag van de vergadering te publiceren.

Ajax onderzoekt nieuw bestuursmodel

Tijdens de aandeelhoudersvergadering werd ook duidelijk dat Ajax een nieuw bestuursmodel onderzoekt. De vraag tijdens deze bijeenkomst was: moet er eerst een nieuw bestuursmodel gevonden worden en daarna een nieuwe RvC gevormd worden, of wordt er eerst een nieuwe RvC gevormd en daarna verder onderzoek gedaan naar een nieuw bestuursmodel?

Anbeek kwam hierover in een hevige discussie terecht met aandeelhouder en verenigingslid Lex Hes. Duidelijk werd in ieder geval dat Ajax het voornemen heeft om nu eerst een nieuwe RvC samen te stellen. Hes vindt dat de omgekeerde volgorde. Hij vindt het logischer om eerst grondig onderzoek te doen naar het bestuursmodel om pas daarna een nieuwe RvC te vormen.

Bart Veenstra (Twitter: @Bart_Veenstra | e-mail: b.veenstra@ajaxshowtime.com)