Ajax werd in 1896 ontbonden, nadat de club eigenlijk in 1893 opgericht was. Dat heeft sporthistoricus Jurryt van de Vooren ontdekt voor de expositie Eén club, Eén stad, Ajax Amsterdam. Verder gaat hij in gesprek met AjaxLife ook in op het ontstaan van het Ajax-logo en waarom de huldigingen precies op het Museumplein of Leidseplein gevierd worden.

Ajax blijkt in 1893 al opgericht door dezelfde mensen als degenen die in 1900 de club ook 'officieel' oprichtten. In 1896 hield de club echter op te bestaan, vanwege een simpele reden. Er was geen bal beschikbaar. Han Dade, de man die Ajax oprichtte in 1893, was degene met de bal, maar hij verhuisde eind 1896 naar Rotterdam om daar te werken als hulp-telegrafist.

Van de Vooren vertelt erover. 'Dade was de man met de bal. Als hij er niet was, kon je simpelweg niet voetballen. Je moet je beseffen dat we het hebben over jongens van een jaar of zestien, die op de HBS zaten. Als de jongen met de bal er niet was, kon er niet worden gespeeld. Dus waarom hield Ajax op te bestaan? Omdat Dade was verhuisd. Dit is de meest aannemelijke verklaring, waarom Ajax eind negentiende eeuw ophield te bestaan.'

De oorsprong van het klassieke logo

Ajax maakte afgelopen jaar bekend dat het klassieke logo opnieuw ingevoerd zou worden. Van de Vooren dook daarom dieper in de geschiedenis van het logo. 'Op een gegeven moment vond ik een overzichtsboek uit 1938, met penningen en medailles die waren geslagen bij Koninklijke Begeer. Dat is een van de grootste bedrijven in Nederland die munten en penningen slaat. Daar staat opeens bij: 1924, Ajax, Griekse held, links profiel. Dat is exact het logo zoals het nu is teruggekeerd.'

'Dit logo blijkt in 1924 op een penning te zijn geslagen, gemaakt door Eduard Hüttl, een kunstenaar uit Utrecht. Oorspronkelijk kwam hij uit Bohemen, maar hij was in Utrecht blijven hangen. Hij was een van de beste penningmakers van zijn tijd en had deze opdracht gekregen. Die penning wordt daarna weer gebruikt om medailles uit te slaan voor jeugdelftallen die kampioen zijn geworden. In 1925, als de club zijn 25-jarig bestaan viert, wordt een jubileumtijdschrift uitgebracht. Dit tijdschrift vond ik terug in het nationaal archief. Op pagina 24 staat het klassieke logo van Ajax voor het eerst op papier afgedrukt.'

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Waarom wordt Ajax niet op de Dam gehuldigd?

De huldigingen van Ajax bij gewonnen prijzen vinden vrijwel altijd plaats op het Museumplein of het Leidseplein. Volgens Van de Vooren was het echter de bedoeling dat de huldiging van Ajax na het winnen van de Europacup I op de Dam gehouden werd. 'De toenmalig burgemeester van Amsterdam wilde na het winnen van de eerste Europacup I in 1971 de huldiging op De Dam houden. De spelers moesten met de gewonnen prijs op het balkon van het koninklijk paleis verschijnen. In die periode was de stad nog niet bekend met grote huldigingen.'

Vanwege veiligheidsredenen ging dat plan echter niet door. 'De politie las de aanbeveling van de burgemeester, maar stelde het niet te doen op De Dam. Mocht er een calamiteit zijn, dan was voor de mensen vooraan namelijk de enige vluchtweg door het paleis heen. Dan zouden – terwijl het plein vol stond met dronken mensen – alle deuren van het koninklijk paleis open gezet moeten worden. Dat kon niet. De politie stuurde toen aan op het Leidseplein als locatie voor de huldiging. Daarna werd het een traditie.'