De Amsterdamse politie was, net als Ajax, op de hoogte van een mogelijke vuurwerkactie tijdens Ajax - FC Groningen. Afgelopen zondag werd het competitieduel al na iets meer dan vijf minuten voetballen gestaakt nadat er vuurwerk werd afgestoken en op het veld werd gegooid. Nadat de wedstrijd tijdelijk werd gestaakt, ging het bij de hervatting opnieuw mis, waardoor het duel definitief gestaakt werd.

In het Algemeen Dagblad wordt geschreven dat Ajax-supporters op de F-Side altijd streng worden gecontroleerd. 'Er wordt strikt gefouilleerd en er lopen honden rond om vuurwerk te detecteren. Verder zijn er naast circa 500 stewards in het stadion ook minder zichtbare maatregelen.'

Hiermee doelt men op een geavanceerd beveiligingssysteem in het stadion. Overal hangen camera's, sommige stewards dragen bodycams en alle beelden worden live gemonitord in de controlekamer. Ajax zou in dat geval snel kunnen ingrijpen als het moet.

Kon Amsterdamse politie ingrijpen rondom duel Ajax - FC Groningen?

Een veelgestelde vraag is nu of de politie de situatie van zondag had kunnen voorkomen. De Amsterdamse politie was immers ook op de hoogte van een mogelijke vuurwerkactie. 'Voor elke wedstrijd is er uitvoerig overleg tussen Ajax, de gemeente en de politie, dus ook wij hielden er rekening mee dat bezoekers vuurwerk zouden meebrengen', zegt een woordvoerder van de politie.

Diezelfde woordvoerder laat weten dat Ajax extra is gaan controleren bij het stadion. 'De club is zelf verantwoordelijk voor de veiligheid in het stadion. Wij zijn er buiten het stadion en komen alleen binnen als er echt heel wat aan de hand is.'

Tekst gaat verder onder de foto.

Vincent van der Vlies, teamleider veiligheid en crisismanagement bij onderzoeksbureau Berenschot, is van mening dat vuurwerk in stadions niet uit te bannen is. 'Het is onderdeel van de cultuur. En er zijn te veel manieren om het mee te nemen. Bij geslachtsdelen mag niet gefouilleerd worden, en soms wordt het meegegeven aan kinderen of in een weekendtas over het hek gegooid. Maar bij zo'n actie als deze is er meer aan de hand...'

Het is nu vooral de vraag wat er bij Ajax gebeurd is. Algemeen directeur Menno Geelen liet maandag al weten dat supporters een nooduitgang met geweld forceerden. Er zouden mensen zonder kaartje, maar met veel vuurwerk het stadion in zijn gekomen. Het Algemeen Dagblad schrijft nu: 'Er was sprake van een doelbewuste actie van een groep relatief jonge harde kern-leden om tot een definitieve afgelasting te komen. Hun boodschap leek vooral: wij zijn hier de baas.'

Stadionverboden: helpen ze, of toch niet?

Ajax wil de daders nu opsporen en stadionverboden uitdelen. De vraag is in hoeverre dat helpt. Jan Brouwer, hoogleraar Recht en Samenleving en directeur van het Centrum voor Openbare Orde en Veiligheid, stelt dat het naleven van de 'strengste voetbalwet in Europa' (denk aan stadionverboden van 15 tot 30 jaar) problematisch is. 'Iedereen bij de poort van het stadion controleren op een identiteitsbewijs, duurt lang en geeft agressie. Echt goed fouilleren kan natuurlijk ook, maar dan moeten alle fans uren van tevoren naar het stadion komen. In de praktijk gebeurt dat niet.'

Brouwer vertelt dat het idee van een dwangsom van 5000 euro - die je zou krijgen als je toch bij het stadion komt - door de Raad van State werd afgewezen. Mogelijk helpt een digitale meldplicht, denkt Brouwer. 'Een fysieke meldplicht niet, het politiebureau is vaak zo dicht bij het stadion dat iemand die zich om half drie moet melden, tien minuten later in het stadion kan zitten.'

'Op het bureau houden kan niet, dat is vrijheidsontneming. Bovendien moet zo'n meldplicht door de burgemeester aan een door de KNVB gegeven stadionverbod worden gekoppeld. En dat gebeurt ook niet vaak', aldus Brouwer, die weet dat clubs supporters niet zomaar massaal wil straffen. 'In het ergste geval komt zo'n maatregel ook als een boemerang terug en word je bedreigd. Maar de fanatieke fans ondersteunen de club en zorgen ook voor sfeer en prestaties. Daarom, en vanwege eventuele dreiging, zijn bestuurders terughoudend met het aanpakken van eigen supporters.'