Kees Luijckx hoopt dat Maurice Steijn zichzelf blijft bij Ajax en duidelijkheid gaat geven aan de spelersgroep. Als de nieuwe hoofdtrainer die duidelijkheid geeft, verwacht Luijckx dat Steijn in staat is om het beste uit de meeste Ajax-spelers te halen. ‘Alleen de crux is: durf je dit bij Ajax ook te doen? Durft hij keuzes te gaan maken? Durft hij hard te zijn voor jongens die altijd gespeeld hebben?’

Eerst gaan we terug naar het seizoen 2009-2010, toen Steijn assistent-trainer was van Raymond Atteveld bij ADO Den Haag. Daar werkte hij samen met Luijckx. Vier wedstrijden voor het eind van de competitie kreeg Atteveld de zak en werd Steijn de interim-trainer. Het was zijn eerste klus als hoofdtrainer in het betaald voetbal. Luijckx noemt de situatie van de club in 2010 ‘heel rommelig’ en ‘heel chaotisch’. ‘Maar hij nam het eigenlijk heel geruisloos over. Hij is sympathiek. Je kunt hem volgens mij vertrouwen als trainer. Hij speelt geen spelletjes. Ik denk dat iedereen daarin wel op hem vertrouwde, waardoor hij het eigenlijk heel makkelijk overnam. Er was niemand die daar gek van opkeek.’

Luijckx, die tegenwoordig werkzaam is als analist bij ESPN, vertelt dat Steijn destijds ook netjes was richting Atteveld. Zijn voorganger liep in de eerste twee weken na zijn ontslag soms nog op het trainingsveld rond. ‘Het was een hele gekke situatie, maar hij was wel heel collegiaal richting Atteveld, en ook richting de groep was hij geloofwaardig. In zulke situaties kan iedereen zich op een gekke manier profileren, wat niet geloofwaardig is of waar je snel doorheen prikt, maar dat heb ik bij hem helemaal niet gehad.’

Toen Steijn het overnam als hoofdtrainer voerde hij geen grote wijzigingen door bij ADO Den Haag. Luijckx vertelt dat de trainer vooral bezig was om iedereen weer bij de ploeg te krijgen. ‘Van de nummer 1 tot en met de nummer 25. Als je met hem mee wil, dan heb je een hele goede aan hem. Dat geldt voor wie dan ook, dus ook voor de nummer 24 van de selectie.’

De oud-profvoetballer vertelt dat Yuri Cornelisse destijds al een jaar niet meer speelde bij ADO Den Haag, maar dat Steijn hem toch een mooi afscheid bij de club gaf. ‘Hij betrok Yuri er weer bij. Dat deed hij heel goed. Hij maakte iedereen weer belangrijk en dat is wel een kunst, want wissels zijn over het algemeen niet zo happig om dan mee te gaan. Hij maakte de groep wel even duidelijk van: We hebben nog een hele strijd te leveren en iedereen moet meehelpen. Dat deed iedereen ook.’

Tekst gaat verder onder de foto.

‘Steijn is sympathiek en betrouwbaar, maar hij kan ook wel hard en duidelijk zijn’

Dertien jaar na hun samenwerking bij ADO Den Haag is Steijn benoemd tot hoofdtrainer van Ajax. Luijckx vertelt dat hij de eerste berichtgeving in eerste instantie niet geloofde, maar die verbazing had niet zozeer met Steijn te maken. ‘Een topclub als Ajax moet dat namelijk wel durven. Tegenwoordig worden vaak trainers met een grote naam aangesteld. Clubs denken vaak dat ze daarmee tijd kopen om een bepaald beleid te kunnen voortzetten. Trainers met een minder grote naam krijgen vaak wat minder tijd.’

‘Maar ik vind het eigenlijk wel een hele stoere keuze, en ook een keuze waar ik veel respect voor heb, want ik heb wel het idee dat ze nu onafhankelijke mensen aanstellen bij Ajax’, vervolgt de oud-profvoetballer zijn verhaal. Luijckx vindt het op technisch gebied ‘een nieuw begin’ voor Ajax en denkt dat dit precies is wat de club moest doen. ‘Maar je kunt hier ook kneiterhard en snel mee op je bek gaan, zo is Ajax natuurlijk ook weer. Als je een grotere naam aanstelt, dan krijg je misschien wel wat langer de tijd…’

Na hun gezamenlijke periode in Den Haag is Luijckx zijn oud-trainer altijd blijven volgen. Hij kwam Steijn in de jaren daarna ook nog vaak tegen. ‘Mijn ervaring met hem is dat hij heel betrouwbaar en sympathiek is, maar topvoetbal is geen sociale instelling, dus hij kan ook wel hard en duidelijk zijn. Hij is ook wel een vechter in dat opzicht. Hoe sympathiek hij ook is, hij laat zich de kaas niet van zijn brood eten. Ajax is wel van een andere grootte, maar dat is precies wat hij ook moet doen en durven bij Ajax.’

‘Durft Steijn hard te zijn voor jongens die altijd gespeeld hebben?’

De oud-speler van onder meer AZ en NAC Breda hoopt dat Steijn ‘zichzelf kan blijven’ bij Ajax. Luijckx hoopt daarnaast dat de trainer duidelijkheid gaat geven. ‘Als hij duidelijkheid kan geven aan spelers, zodat ze weten waar ze aan toe zijn en op welke positie ze zich moeten richten, dan is hij wel in staat om het beste uit heel veel spelers te halen. Dat ga je dan in de basiself zien, maar waarschijnlijk ook met de wissels. Hij gaat daarin dan onafhankelijk zijn keuzes maken, dat is hoe ik hem ken. Alleen de crux is: durf je dit bij Ajax te doen? Durft hij keuzes te gaan maken? Durft hij hard te zijn voor jongens die altijd gespeeld hebben? Dat je echt laat zien aan de groep: Het maakt me niet uit of je 30, 20 of 16 jaar bent. Iedereen vecht weer voor zijn plek.’

Volgens Luijckx is het geven van duidelijkheid cruciaal voor Steijn. Hij denkt dat de trainer dat kan, omdat de Hagenees dat in het verleden al heeft bewezen, maar Steijn heeft het nog niet laten zien bij een topclub. ‘Ik weet wel dat het bij een topclub een stuk lastiger is. Je moet niet bang zijn dat je op andermans tenen gaat staan of dat je een ander teleurstelt… Hij is een ervaren Eredivisie-trainer. Hij kan echt heel goed inschatten wat hij straks aan welke speler kan hebben. Alleen moet je dat wel durven te vertellen.’ Luijckx denkt dan ook dat dit tegelijkertijd het grootste gevaar is voor de kersverse Ajax-trainer. ‘Als hij dat niet doet, dan denk ik dat er een grote kwaliteit van hem - het smeden van een team - wegvalt.’

‘Je moet echt wel wat meer snufjes en tactische dingen uit de hoge hoed toveren’

Bij Ajax is aanvallend voetbal belangrijk. Sterker nog, het wordt eigenlijk gewoon geëist. Steijn werkte tot nu toe bij kleinere clubs en speelde lang niet altijd aanvallend voetbal. Luijckx zag het Sparta Rotterdam van Steijn toch regelmatig goed voetbal spelen. ‘Als hij tegen gelijkwaardige of iets mindere tegenstanders speelde, dan speelde Sparta echt fantastisch, ook aan de bal met de opbouw van achteruit. Alleen koos hij daar niet voor als hij met Sparta tegen Ajax-uit speelde, dan is hij realistischer.’

Luijckx heeft echter nog wel wat twijfels of Steijn nu iedere wedstrijd aanvallend en aantrekkelijk voetbal kan laten zien bij Ajax. ‘Dat moet wel blijken. Het is gewoon een hoger niveau. Je moet echt wel wat meer snufjes en tactische dingen uit de hoge hoed toveren.’ De analist ziet daarin ook een belangrijke rol weggelegd voor assistent-trainer Hedwiges Maduro. ‘Hij heeft bij Ajax gespeeld, de hele jeugd doorlopen, dus hij weet precies hoe het werkt. Hij heeft ook bij Almere City de rol gehad dat hij heel veel mee mocht praten over het tactische deel.’

Steijn wordt door velen omschreven als een ‘realistische trainer’. Denkt Luijckx dan ook dat de oefenmeester bij Ajax het systeem zou aanpassen als de wedstrijd daar om vraagt? ‘In de Eredivisie ga je vanzelf zien dat Ajax altijd de bovenliggende partij zal zijn. Maar misschien moet je in Europese wedstrijden een keer wat realistischer zijn. Ik denk dat hij dat niet zal schromen, zeker niet zelfs.’

Volgens Luijckx is het ook slim om soms eens iets behoudender te spelen. Niet alleen als Real Madrid de tegenstander is, maar ook als Ajax in de Europa League speelt. ‘Dan kun je als trainer ook zeggen: Bij Sevilla-uit kun je een periode hebben dat we op de eigen helft spelen, accepteer dat en dan zijn dit de afspraken. Dat kan hij wel, maar je moet wel je spelers mee zien te krijgen.’

Tekst gaat verder onder de foto.

‘Ajax heeft in potentie veel meer dan Feyenoord of PSV’

Als Luijckx aan het einde van dit gesprek de vraag krijgt wat hij verwacht van het tijdperk-Steijn in Amsterdam, dan vertelt hij dat hij dat heel lastig vindt te voorspellen. Volgens de analist heeft Ajax ‘qua namen nog steeds de beste selectie’ en daarnaast denkt Luijckx dat er ook goede jeugdspelers aankomen. ‘Alles is eigenlijk wel aanwezig om er iets heel moois van te maken. Alleen, kan hij de groep weer bij de hand nemen? Kan hij iedereen weer met blijheid laten trainen? Kan hij ervoor zorgen dat er een groepssfeer komt die heel positief is?’ De ESPN-analist denkt namelijk dat het groepsproces afgelopen seizoen niet goed liep bij Ajax. Luijckx ziet dat als een belangrijke oorzaak van het tegenvallende seizoen. ‘Dat moet hij weer goed zien te krijgen. Als dat weer goed komt, dan denk ik dat Ajax kampioen wordt.’

Dat sterkhouders als Jurriën Timber, Edson Álvarez en Mohammed Kudus misschien vertrekken, gaat volgens Luijckx geen probleem worden voor Steijn. ‘Bij Ajax staan er altijd andere spelers op. Ajax kan van alle Nederlandse clubs nog steeds de beste spelers halen. Bij Ajax komen er nog een paar fantastische spelers door uit de jeugd. Het zijn vaak de beste talenten van Nederland, dus er dienen zich altijd weer nieuwe spelers aan… Ik denk dat het vertrek van de sterkhouders het probleem niet gaat worden voor Ajax. Zij worden ieder jaar weer vervangen en vaak ook goed.’

Luijckx denkt dat dit voor Ajax het moment is om ‘terug te veren’. De ESPN-analist gaat er niet vanuit dat de Amsterdamse club twee seizoenen op rij ondermaats presteert, maar waarschuwt de club wel. ‘Het kan wel hè. Als je op dezelfde voet verder gaat, dus dat de onduidelijkheid binnen de selectie bijvoorbeeld blijft… Daarnaast zal het moeten blijken of de aankopen succesvol zijn, maar ik denk dat Ajax daarin zo veel mogelijkheden heeft. Plus wat ze nog hebben staan in de selectie. Ajax heeft in potentie veel meer dan Feyenoord of PSV.’

Niels Opdam (email: n.opdam@ajaxshowtime.com)

Ajax speelt voor het eerst sinds de jaren tachtig in een wit uittenue! Bestel nu het nieuwe uitshirt voor het seizoen 2023/24!