De final four van de Nations League staat voor de deur. Het Nederlands elftal neemt het op tegen Engeland in de halve finales van het toernooi en daarbij zijn er ook weer vier Ajacieden van de partij. De rollen van Frenkie de Jong, Matthijs de Ligt en Daley Blind lijken duidelijk, maar Donny van de Beek viel tot nu toe telkens buiten de basis. Aad de Mos en Hedwiges Maduro laten er in gesprek met Ajax Showtime hun licht op schijnen.

Dat de naam van Van de Beek recent meer genoemd is dan ooit, is absoluut geen toeval. Aan het begin van het seizoen kende de middenvelder moeite met het feit dat hij niet altijd verzekerd was van een basisplaats, maar terwijl het team groeide, groeide hij mee. Eenmaal terug waar hij hoort, op het veld, was Van de Beek een van de sterkhouders na de winterstop. De mindere periode vlak na de winter is al bijna vergeten door het succes dat erna kwam. Het talent uit de eigen opleiding richtte zich persoonlijk op wanneer het nodig was.

De ontwikkeling

In relatie met de ontwikkeling van Van de Beek noemt De Mos vrijwel direct de naam Dusan Tadic. 'Vooral na het uitvinden van Ten Hag om met Tadic op nummer negen te gaan spelen, was er hoge nood aan een lopende man. Ziyech, Neres en Tadic kwamen allemaal naar de bal toe. Van de Beek ging daardoor beter renderen. Het vertrouwen kwam terug en hij maakte belangrijke goals.' Maduro sluit zich hierbij aan en zag de middenvelder ook fysiek gezien meer inhoud krijgen. 'Hij kan nu altijd negentig minuten lang vol gaan. Hij past precies in het spel van Ajax en heeft zich met de ploeg mee ontwikkeld', vertelt hij erover.

De vraag is hoe groot het aandeel van de Champions League geweest is in die ontwikkeling. Het belang van Europese ervaring voor een jonge speler is geregeld onderwerp van gesprek, maar wat voegt het nu precies toe? 'Je speelt op een hoger tempo en leert situaties kennen', begint Maduro daarover te vertellen. 'Je moet veel sneller denken dan in de Eredivisie. Voetbal is een denksport. Je hoeft niet supersnel te zijn, maar door snel te denken kun je altijd op tijd komen. Blind is daar een heel goed voorbeeld van. Hij is niet zo snel, maar anticipeert heel goed en wordt er bijna nooit uit gesprint. Van de Beek heeft zich daar ook in ontwikkeld. Daarnaast heeft hij natuurlijk specifieke kwaliteiten om op het juiste moment bijna als een magneet te verschijnen waar de bal valt.'

De Mos herkent dezelfde eigenschappen bij Van de Beek en is van mening dat je die beter leert benutten door te spelen op het hoogste Europese niveau. 'Door de Champions League-ervaring gaat hij de momenten die hij van nature herkent steeds beter kiezen. Zijn scorend vermogen is ook omhoog gegaan, want eerst waren er nog weleens wat momenten waarop hij een mooie kans liet liggen. Tachtig procent van wat hij krijgt is nu een goal.'

Donny van de Beek ontwikkelde zich bij Ajax tot één van de sterkhouders, zeker in de Champions League.

Het perspectief bij Oranje

Dat Van de Beek een ontwikkeling door heeft gemaakt lijkt dus duidelijk, maar wat zegt dat over zijn perspectief bij Oranje? Bondscoach Ronald Koeman heeft een behoorlijk succesvol begin achter de rug bij het Nederlands elftal en de vraag is dan ook: is het wel verstandig om een dergelijk team aan te passen? De Mos denkt van niet. 'Donny is gewoon een schakel en die zal zich erin moeten spelen. Koeman heeft al een formatie staan en daar wil je aan vasthouden. Het gevaar schuilt erin dat hij ongeduldig gaat worden. Hij moet de kans nu pakken als die er gaat komen.'

Ook Maduro zou het team waarmee Koeman de finaleronde van de Nations League behaalde niet zomaar aanpassen. Hij zou daarbij vooral de as intact laten. 'Als je kijkt naar de belangrijkste spelers - die in de as - dan staan die vrij vast. Van Dijk, De Ligt, De Jong, Wijnaldum en Depay. Hij heeft nu resultaat geboekt en is niet voor niets geplaatst voor de finaleronde van de Nations League. Het zou raar zijn als hij het team nu ineens aan gaat passen.'

De meningen van beide heren mogen dan duidelijk zijn, maar dat betekent niet dat Koeman niet met andere gedachtes kan spelen. Maduro werkte bij Ajax en Valencia samen met de trainer en heeft dus een goed beeld van diens werkwijze. 'Aan de as houdt hij vast, want dat is het belangrijkste gedeelte van het team. Daaromheen kijkt hij naar de eigen kwaliteiten, maar ook naar die van de tegenpartij.' Hoe dan ook ziet De Mos veel opties liggen voor Koeman. 'Hij heeft het materiaal om verschillende samenstellingen van het middenveld neer te zetten en ook verdedigend zit Koeman heel goed in zijn materiaal. Alleen voorin heb je niet veel keuzes.'

De concurrentie

Mocht Van de Beek aanspraak willen maken op een plek in de basiself van Oranje, dan zal hij een van de spelers van het huidige middenveld - Georginio Wijnaldum, Marten de Roon en Frenkie de Jong - achter zich moeten laten. Gezien de status van die voetballers lijkt op de plek van De Roon de beste kans te liggen, maar Maduro is het daar niet per se mee eens. 'Ik denk dat Koeman altijd kijkt naar de balans in het elftal. Als je kijkt naar type spelers, dan moet je naar Wijnaldum kijken en hem er proberen uit te spelen. Als je tegen een zwakke tegenstander speelt, kun je eventueel kijken of Van de Beek in plaats van De Roon kan spelen.'

Maduro ziet individuele, specifieke kwaliteiten bij de Van de Beek, maar die moeten dan wel het juiste puzzelstukje vormen binnen de puzzel. 'Van de Beek kan als middenvelder zorgen voor diepgang, maar dan heb je wel een spits nodig die in de bal speelt. Dan kan hij eroverheen gaan. Dat heeft hij bij Ajax, maar het Nederlands elftal speelt anders.'

De Mos is optimistischer over een toekomstig middenveld dat bestaat uit Wijnaldum, De Jong en Van de Beek, maar vraagt daarbij om geduld. 'Ik denk dat je langzamerhand kunt groeien naar dat middenveld als de stabiliteit er is. Wanneer ze een wedstrijd kunnen domineren zoals Ajax dat doet. Er gaat tijd overheen voor je met Frenkie de Jong als verdedigende middenvelder kunt spelen.'

Hedwiges Maduro kent Ronald Koeman uit hun gezamenlijke tijd bij Ajax en Valencia en weet dat de bondscoach let op de balans van zijn elftal. 'Als je kijkt naar type spelers, dan moet je naar Wijnaldum kijken en hem er proberen uit te spelen', meent de oud-Ajacied.

Hét middenveld van Oranje

Tot slot delen De Mos en Maduro hún ideale middenveld voor de komende twee rondes in de Nations League. Waar De Mos eerder nog voorzichtig positief was over het middenveld met Wijnaldum, De Jong en Van de Beek, zou hij het tegen Engeland aandurven. 'Dat zijn aanvallend ingestelde jongens en daarmee kun je domineren. Ik denk dat de Engelsen moe zijn. Ze hebben een heel lang seizoen achter de rug en voor een deel is het een mix van spelers van Liverpool en Tottenham. Ze kunnen ze bij de keel pakken.'

Maduro op zijn beurt, kiest voor de vastigheden die nu al in het spel van Oranje verwerkt zijn. 'Je speelt tegen Engeland en dat is een sterke tegenstander, dus ik denk dat er weinig wijzigingen plaats zullen vinden. De Roon heeft ook gewoon de Champions League gehaald met Atalanta, dat vergeten mensen nog weleens. Je moet ook kijken naar hoe een wedstrijd loopt. Misschien speel je Engeland wel weg en mis je wat diepte in het spel. Dan kun je Van de Beek er altijd nog inbrengen.'

Jesse ter Haar (E-mail: j.terhaar97@hotmail.com)