Afgelopen donderdag werd bekend dat Hakim Ziyech hoogstwaarschijnlijk niet voor het Marokkaanse nationale elftal zal gaan spelen, zolang Hervé Renard de bondscoach is van het Noord-Afrikaanse land. Maar hoe denkt men daar in Marokko eigenlijk over? Wat vinden de supporters en wat vinden de media? Ajax Showtime sprak met Ahmed Boukha, redacteur van 11Lions.nl, een website over Marokkaanse voetballers en het Marokkaanse nationale elftal.

Allereerst: hoe denken de supporters over de afwezigheid van Ziyech bij het nationale elftal van Marokko? 'Een groot deel van de supporters blijft schreeuwen om Ziyech. Ik durf bijna te zeggen dat hij de meest populaire Marokkaanse voetballer is op dit moment', begint Boukha, die inziet dat er ook een deel is die vrede kan hebben met de afwezigheid van Ziyech. 'Zolang de resultaten van Marokko maar positief zijn. Bij het overgrote deel van de Marokkaanse supporters, zowel in Europa als in Marokko, kan Hakim niet meer stuk', vervolgt de kenner van het Marokkaanse voetbal, die daarna uitlegt wat daarvoor een reden kan zijn. 'Wanneer je voor Oranje kunt spelen, maar alsnog voor Marokko kiest, maak je jezelf onsterfelijk bij de supporters. Ik kan alleen voor mijzelf spreken, maar van social media en de Marokkaanse televisie kun je gewoon afleiden dat men Ziyech zo snel mogelijk weer in het shirt van Marokko wil zien.'

Kritiek vanuit de media
Over de televisie en media in het algemeen gesproken, ook zij zetten 'uiteraard' hun vraagtekens bij het structureel niet selecteren van Ziyech. 'Veel Marokkaanse journalisten hebben voor het begin van de Afrika Cup (2017) openlijk kritiek geuit op de bondscoach van Marokko. Vooral na de eerste verloren groepswedstrijd op de Afrika Cup tegen de Democratisch Republiek Congo moest Renard het ontgelden', vervolgt Boukha, die uitlegt dat vijf aanvallend ingestelde spelers, waarvan concurrent Younes Belhanda er één was, zich geblesseerd hadden afgemeld voor de Afrika Cup. En alsnog werd Ziyech niet opgeroepen.

'Uiteindelijk heeft Marokko zich met Renard na dertien jaar alsnog weten te plaatsen voor de kwartfinale. Die statistiek gebruikt hij nu om aan te tonen dat resultaten ook zonder Ziyech geboekt kunnen worden. Daarmee houdt hij voorlopig de Marokkaanse pers op afstand.'

Ook oud-internationals zijn kritisch
Naast de supporters en de media zijn er ook oud-internationals en trainers die het opnemen voor Ziyech. Een van hen is oud-bondscoach Badou Zaki, zo vertelt Boukha. 'Hij werd in februari 2016 ontslagen door de Marokkaanse voetbalbond en is opgevolgd door Hervé Renard. Hij heeft nota bene Ziyech laten debuteren en uitte kritiek op Renard door aan te geven dat het Marokkaanse elftal Ziyech nodig heeft.'

Ook oud-internationals zoals Tarik Sektioui (oud-AZ) en Abdelkarim Kissi (oud-SC Heerenveen) hebben zo hun mening over het wel of niet selecteren van Ziyech. 'Sektioui houdt zich afzijdig en wil zich het liefst niet bemoeien met het conflict tussen Hakim en de bondscoach. Hij benadrukt wel dat hij van grote waarde is voor het Marokkaanse elftal. Kissi vindt dat Ziyech te allen tijde geselecteerd moet worden voor Marokko, zolang hij maar speelt bij zijn club.'

Hoe denkt de bond over de situatie?
Er is kritiek van supporters, vanuit de media, van oud-internationals en oud-trainers, maar hoe denkt men er bij de bond eigenlijk over? Volgens Boukha is dat lastig te achterhalen, al lijkt er wel enige frictie te zijn. 'In de wandelgangen is te horen dat het niet selecteren van Ziyech tot een serieuze discussie heeft geleid tussen Hervé Renard en de voorzitter van de Marokkaanse voetbalbond, Faouzi Lakjaa', vertelt Boukha, die er wel een 'maar' aan toevoegt. 'De bondsvoorzitter kan echter moeilijk de eigen bondscoach bekritiseren. Hij heeft het tot op heden in interviews opgenomen voor Renard. Zo gaf Lakjaa aan dat de tijd van Ziyech in het shirt van Marokko nog komt en dat Boussoufa, volgens Renard één van de concurrenten van Ziyech, in deze vorm niet op de bank gehouden mag worden.'

Boukha geeft aan dat onder de voormalige bondscoach van Marokko, Zaki, Ziyech eigenlijk altijd wel kon rekenen op een basisplek en dat ook niet onverdienstelijk deed. 'Het maakte Zaki ook niet uit of een speler uit Frankrijk, Duitsland, België, Nederland of Spanje kwam', vervolgt hij, om daarna het verschil met Renard te beschrijven. 'Met zijn komst is een Franse wind mee komen waaien. De eerste wedstrijd onder hem was direct een kwalificatiewedstrijd voor de Afrika Cup. Uit tegen Kaapverdië mocht Ziyech zonder enige uitleg plaatsnemen op de tribune. Die wedstrijd werd met 0-1 gewonnen. In de thuiswedstrijd tegen Kaapverdië mocht Ziyech invallen en werd er met 2-0 gewonnen. Marokko kwalificeerde zich daarmee voor de Afrika Cup, waardoor de laatste kwalificatiewedstrijd tegen Sao Tomé niet meer dan een formaliteit werd. Renard liet Hakim dit duel in de basis beginnen, maar kwam daarna alleen nog in actie tijdens oefenduels.'

Wie de prestaties van Ziyech eerder bij FC Twente en tegenwoordig bij Ajax ziet, zou verwachten dat hij wel zou spelen bij Marokko. Toch is dat niet het geval en Renard heeft daar zo zijn redenen voor, zo legt Boukha uit. 'Renard vindt dat Ziyech het groepsproces verstoort, wanneer hij geen speelminuten maakt bij Marokko. Op basis daarvan selecteert de Franse oefenmeester hem niet meer', aldus de redacteur van 11Lions.nl, die besluit door te zeggen wat hij zou doen als hij in de schoenen van Renard zou staan. 'Persoonlijk vind ik dat je als bondscoach een goed gesprek moet voeren met in dit geval één van de beste spelers die voor je ploeg uit kan komen. Je kunt hem informeren over wat je van plan bent met hem. Of hij de eerste of tweede keuze is op een bepaalde positie. Uiteindelijk is het dan aan de speler om op basis daarvan wel of niet de uitnodiging te accepteren.'

Bart Veenstra (Twitter: @Bart_Veenstra | e-mail: b.veenstra@ajaxshowtime.com)