Maandag 27 juni zal de kersverse Ajax-trainer Peter Bosz voor het eerst een training gaan leiden van de Amsterdamse club. De oefenmeester staat algemeen bekend om zijn aanvallende voetbal, maar om een beter beeld van hem te krijgen, dook Ajax Showtime nog maar eens de archieven in.

Spelsysteem
Van de zomer van 2010 tot medio 2013 was Bosz (opnieuw) trainer van Heracles Almelo. Bij deze middenmoter toonde de trainer aan absoluut geen angst te hebben voor zijn tegenstander. Sterker nog, tegen de topclubs koos hij zo nu en dan voor een zeer aanvallende speelstijl: 3-4-3. Tegen Ajax leverde dat bijvoorbeeld een knap gelijkspel (3-3) op, maar van andere topclubs (waaronder ook Ajax) werd ook weleens met ruime cijfers verloren.

Bij Vitesse speelde hij voornamelijk in het 4-3-3 systeem, waar hij met een respectievelijke zesde en vijfde plaats redelijk presteerde. Bovendien werden er voor Arnhemse begrippen veel doelpunten gescoord, wat het resultaat is van het aanvallende voetbal wat Bosz hanteert. Desondanks kende hij bij Vitesse ook mindere tijden, waardoor de kritiek toenam op het 'naïeve voetbal' wat hij zijn elftal liet spelen.

Omdat men bij Vitesse besloot om 'hoog' druk te zetten, stond de laatste linie ongeveer op de middenlijn. Met Guram Kashia en Jan-Arie van der Heijden had Bosz niet de beschikking over de meest snelle verdedigers, waardoor er de nodige tegentreffers vielen uit counters van de tegenstander. Uitgerekend in een bekerduel tegen Ajax week Bosz af van zijn principes en speelde hij in de Amsterdam ArenA zelf op de counter. De Amsterdammers wisten hier niet mee om te gaan en gingen met 0-4 keihard de boot in.

De Israelische competitie is in Nederland moeilijk te ontvangen, maar ook met Maccabi Tel Aviv speelde Bosz vol op de aanval. Net als bij Vitesse koos de oefenmeester ook dit keer voor het 4-3-3-systeem, waar hij op het middenveld met de punt (met een '6') naar achter speelde. Bovendien leerde de Apeldoorner voor het eerst in zijn carrière om te gaan met de druk van een topclub. Ondanks dat de prestaties onder Bosz naar behoren waren, eindigde de ploeg als tweede en werd bovendien de bekerfinale verloren.

Type gebruikte spelers

Verdedigers
Bosz maakt in zijn teams veelal gebruik van dezelfde type verdedigers: opkomende backs en verdedigers met het nodige voetballend vermogen in het centrum. Bij Heracles Almelo gebruikte hij backs als Milano Koenders en Mike te Wierik, terwijl hij een speler als Ben Rienstra (tegenwoordig middenvelder bij AZ) gebruikte als centrale verdediger. Dit kwam uiteraard het voetbal van achteruit ten goede.

Ook bij Vitesse gebruikte hij met spelers als Kevin Diks en Rochdi Achenteh veel opkomende backs. Achterin was er met Kashia, maar met name Van der Heijden voor Vitesse-begrippen veel voetballend vermogen. Kijkend naar het huidige Ajax ligt het in de lijn der verwachting dat Bosz zal kiezen opkomende backs een voetballend centrum. Kenny Tete, Mitchell Dijks, Joël Veltman en Jaïro Riedewald lijken een streepje voor te hebben, maar misschien is er ook wel weer ruimte voor bijvoorbeeld Ricardo van Rhijn.

Middenvelders
Op het middenveld kiest Bosz veelal voor voetballende types, waardoor de nadruk ligt op het aanvallende gedeelte. Met spelers als Marko Vejinovic, met wie de trainer samenwerkte bij zowel Heracles Almelo als Vitesse, Kwame Quansah, Willie Overtoom, Lerin Duarte, Thomas Bruns, Davy Pröpper, Valeri Qazaishvili en Kelvin Leerdam was er amper sprake van 'brekers' in de middenlinie.

Het is dus nog maar de vraag of Ajax volgend seizoen opnieuw met Nemanja Gudelj, Davy Klaassen en Riechedly Bazoer op het middenveld zal spelen. Wanneer Bosz zijn filosofie zou blijven volgen, ligt het voor de hand dat de meer voetballende middenvelders als Lasse Schöne, Thulani Serero of Daley Sinkgraven hun kansen gaan krijgen. Bovendien speelde Bosz in het verleden vaak met een '6', waar De Boer in het afgelopen seizoen ervoor koos om met een '10' te spelen.

Aanvallers
In aanvallend opzicht kiest Bosz veelal voor een spits met veel loopvermogen en technische buitenspelers. Bij Heracles Almelo maakte hij in de spits volop gebruik van Samuel Armenteros of oud-Ajacied Geoffrey Castillion. Een sterke, maar ook zeer behendige centrumaanvaller. Bij Vitesse maakte hij gebruik van Mike Havenaar, Bertrand Traoré en in zijn laatste halfjaar Dominic Solanke. Allen ook sterke spitsen met de nodige inhoud. Niet statisch en spitsen die goed mee kunnen voetballen.

Qua buitenspelers kiest Bosz vaak voor technisch goed onderlegde voetballers, die iets kunnen in de kleine ruimte. Everton en Ninos Gouriye waren de vaste links- en rechtsbuiten in Almelo, terwijl hij in Arnhem gebruik kon maken van types als Renato Ibarra, Denys Oliynyk, Zakaria Labyad en Christian Atsu. Op het moment heeft Bosz in de spitspositie van Ajax niet veel keuze aangezien Arek Milik de enige echte centrumspits is in de selectie. Qua buitenspelers heeft hij de keuze uit Amin Younes, Vaclav Cerny, Anwar El Ghazi en Robert Muric, al zou een speler als Schöne natuurlijk ook aan de rechterkant opgesteld kunnen worden.

Vijf seconden regel
Eén van de speerpunten van Bosz is de vijf seconden regel, die hij veelal toepaste bij Vitesse. Deze regel houdt in dat zijn ploegen bij balverlies het streven hebben om binnen vijf seconden de bal weer te heroveren. Op de website van De Correspondent valt uitgebreid te lezen hoe deze regel wordt uitgevoerd.

In het kort komt het erop neer dat het moment vlak na balverlies het meest geschikte moment is om de bal weer af te pakken en toe te slaan. Omdat de tegenstander moeite heeft moeten doen om de bal te veroveren en waarschijnlijk nog niet helemaal in positie staat, is het nog kwetsbaar. Wanneer je als team dan direct naar voren schuift en het veld kleiner maakt, is het voor een tegenstander lastig om de bal in de ploeg te houden. Hiermee zorg je niet alleen voor veel balbezit en de nodige kansen, maar ontlast je ook de verdediging.

Opvliegend karakter
Waar Ajax in De Boer in de afgelopen vijfenhalf jaar een trainer had die enorm rustig was richting de arbitrage, haalt het met Bosz een trainer in huis die nog weleens in Zeist (arbitragecommissie, red.) moest komen, omdat hij het aan de stok kreeg met de scheidsrechter of de vierde official. De laatste keer dat Bosz écht over de schreef ging was in het bekertoernooi van het afgelopen seizoen.

Destijds ging hij met Vitesse op bezoek bij Heracles Almelo. De Arnhemmers gingen met 0-1 aan de leiding, maar nadat Ibarra en Marvelous Nakamba rood kregen, sloegen de stoppen door bij Bosz. Hij uitte zijn onvrede richting scheidsrechter Danny Makkelie en werd naar de tribune gestuurd. Vervolgens kreeg ook Kashia rood en verloor Vitesse, na verlenging, met 4-1. Het was niet de eerste keer en ook niet de laatste keer dat Bosz in opspraak kwam rond de arbitrage. Bij een club als Ajax zal dergelijk gedrag niet in de smaak vallen, waardoor de nieuwbakken trainer zich koest zal moeten houden.

Bestel het nieuwe Ajax uitshirt in de Ajaxshop!

Bart Veenstra (Twitter: @Bart_Veenstra)